GIS ALS INSTRUMENT
De tijd is voorbij dat men binnen een bepaalde organi
satie verschillende projecten en/of projectdelen met
dezelfde software simuleert, analyseert en voorstelt.
Er zijn steeds meer conversieprogramma's beschikbaar en
de tendens om steeds meer te werken met softwareonaf-
hanlcelijlce standaarden en open formaten neemt steeds
toe. Veel van die conversieprogramma's worden in de soft
ware zelf ingebouwd en de conversies gebeuren 'on thefly'.
Dit maakt dat de keuze voor een bepaald GlS-paklcet kan
worden gemaakt in functie van de doelen, eerder dan in
functie van de mogelijkheden. Toch zijn er nog andere ele
menten die bepalen welke software uiteindelijk geselec
teerd wordt voor een project. Een eerste element is de kost
prijs van de software. Men zal meestal geen nieuwe pro
gramma's kopen indien men al software heeft die een be
paalde taak kan uitvoeren, ook al blijft bijvoorbeeld de re
kentijd daardoor langer en de arbeidsintensiviteit groter.
Dit gaat dikwijls gepaard met een tweede element, name
lijk de acquisitietijd. Deze speelt op twee manieren een rol.
Ten eerste is er de tijd die nodig is om een nieuw program
ma te leren, die misschien niet opweegt tegen de winst aan
snelheid van de analyses. Daarnaast is ook de tijd waar
binnen software beschikbaar is een belemmerende factor:
als de bestelling en/of levering van software lang op zich
laat wachten werkt men misschien beter met de al voor
handen zijnde pakketten, al was het maar omdat in vele
projecten de deadlines vaak weinig ruimte laten.
Peter Bogaert en Wouter Vanneuville
Universiteit GentVakgroep Geografie
peter.bogaert@ugent.be,
wouter.vanneuville@ugent.be;
Co-auteurs: Nico Van de Weghe
Philippe De Ma eye r en Koen Maeghe
De juiste keuze
Het ontstaan van GIS als een formalise
ring van een reeks tools' voor ruimte
lijk onderzoek moet een dertigtal ja
ren terug gesitueerd worden en ligt in
de lijn van meer dan 2500 jaar geogra
fische ontdekkingen, onderzoek en
theorievorming [4]. GIS werd lang be
schouwd als "te moeilijk, te duur, te
specifiek" om in een brede waaier van
projecten ingezet te worden [1]. De
kostprijs voor software en hardware is
echter het laatste decennium gevoelig
gedaald en de toegankelijkheid van de
software, onder andere door een meer
gebruiksvriendelijke omgeving, is
sterk toegenomen. Daardoor hebben
steeds meer niet-geomatici zich met
GIS ingelaten. Het positieve effect is ze
ker dat GIS zich een plaats heeft weten
te bemachtigen als beslissingonder
steunend instrument. Een neveneffect
is dat GIS steeds meer de rol van een vi
sualisatie-instrument heeft gekregen,
gehanteerd door niet-lcartografen.
Nochtans is die visualisatie maar één
van de vele componenten.
Het aantal definities van GIS is breed
en kan betrekking hebben op de tech
nische mogelijkheden, de conceptuele
benadering, de componenten, de ge-
bruiksdoelen, enzovoorts. Een belang
rijk element in dit kader is dat GIS een
geïntegreerd systeem is voor het invoe
ren van ruimtelijke data, de opslag,
het beheer, de bevraging, de manipula
tie, de analyse, de modellering, de uit
voer en de visualisatie van deze ruim-
GEO-INFO 2004-4
Zijn enkel mooie
plaatjes belangrijk?
Bij het opzetten van een nieuw project waarbij het
verzamelen en het analyseren van ruimtelijke data
aan bod komen, moet zo vlug mogelijk duidelijk
zijn welk geografisch informatiesysteem (GIS) men
nodig heeft. De kostprijs voor het aanbrengen van
wijzigingen stijgt namelijk zeer sterk naarmate
het project van analysefase naar ontwerp, imple
mentatie en uiteindelijk productiefase gaat. Toch is
het volgens Huxhold en Levinsohn [5] opmerkelijk
hoe weinig tijd en geld er vrij gemaakt wordt
om iets goed te doen en hoeveel tijd en geld
gespendeerd worden om iets opnieuw te doen.