NCG - JU B I L EUMSYMPOS I U M 1879-2OO4
p 20 februari 1874 bekrachtigde koning Willem III
de oprichting van de Rijkscommissie voor Graadme
ting en Waterpassing. Op 20 februari 2004 vierde dit
verband als Nederlandse Commissie voor Geodesie (NCG)
het 125-jarig bestaan met een symposium in theater De
Veste te Delft. Het symposium "De aarde op maat" en een
daar gepresenteerd boek waren een deel van meerdere
samenhangende activiteiten in het jubileumjaar: over de
tentoonstelling is eerder bericht. Het geheel werd mede mo
gelijk gemaakt door sponsering van een twintigtal publieke
en private geodetische organisaties.
Adri den Boer
redacteur.
De portretbuste
van professor
Baarda.
Prof.dr.ir. Peter Teunissen heette als NCG-voorzitter ieder
een welkom met een fraai klankbeeld over de NCG-historie,
wat een applaus voor het facilitair bedrijf van het Kadaster
opleverde. Prof.dr. Pim Levelt, president van de Koninklijke
Nederlandse Alcademie van Wetenschappen (KNAW), open
de het symposium. Hij haalde aan dat professor Harting al
in 1853 een commissie voor de bodembeweging wilde en
zag dat als 'moment van conceptie' van de Rijkscommissie,
die pas na een langdurige zwangerschap in 1879 het licht
zag. Spreker had ook een persoonlijke herinnering aan het
veld: zijn eerste psychologisch experiment was op het ITC
bij Schermerhorn en leidde tot publicatie in een fotogram-
metrisch blad. In een rituele handeling bood hij namens de
KNAW aan de NCG een portretbuste aan van haar erelid
prof.dr.ir. Willem Baarda, die een blijvend stempel op het
vakgebied drukte. Zijn theorie maakte school en hem viel
de grote wetenschappelijke eer te beurt van de anonimise- Professor Aardoom
ring: men weet niet eens meer wat van Baarda komt! De overhandigt het
buste was van de hand van de Haagse beeldhouwster Josine eerste boek.
R. Croin. Teunissen dankte niet alleen
voor het verjaardagscadeau, maar
maakte ook bekend dat de NCG zelf
haar tweejaarlijkse wetenschappelijke
lezingen naar Baarda vernoemt, om te
beginnen de feestrede van prof.dr. Rei
ner Rummel (TU München) op het lo
pende symposium.
Systeem Aarde
Rummel zag in zijn lezing "Geodesie
en het Systeem Aarde" als de meest
fundamentele doelstelling van de hui
dige aardwetenschappen het door
gronden van de aarde als systeem. Het
gaat daarbij om de wisselwerking tus
sen processen in atmosfeer, oceanen,
ijskappen, biosfeer en vaste aarde.
Voor de Rijkscommissie ging het om
de vormbepaling van de aarde. De
meetmethoden waren gebaseerd op
meetkundige, sterrenkundige en na
tuurkundige pijlers. Hoewel de laatste
45 jaren satellieten de mogelijkheden
van de geodesie ongekend verbreed
den, berusten de principes nog op de
zelfde drie pijlers. Als het lukt om deze
pijlers met een relatieve precisie van
1:1.000.000.000 te combineren, kun-
GEO-INFO 2004-4
U
De aarde op maat
in Delft