aangejaagd door de ICT-motor en de
verwerking evolueerde van 2D naar 3D
en 4D. We bouwen volledig virtuele
werelden. De inwinning van gegevens
over grote oppervlakten vindt plaats
vanuit vliegtuigen, geholpen door
technieken als traagheidsnavigatie en
GPS-besturing. Fotogrammetrisch ma
teriaal legt de geometrische basis voor
kwaliteit van de afgeleide producten.
De mogelijkheden zijn sinds kort ver
beterd door de komst van digitale
luchtcamera's, waarover Aerodata nu
ook beschikt. Andere ontwikkelingen
zijn verdergaande internationalise
ring, dalende prijzen, en het belang
van de fotoresolutie boven dat van de
fotoschaal. Omdat je volgens het credo
van Imagem, met beelden veel beter
kunt weergeven wat je bedoelt dan
met woorden, ondersteunde Fred zijn
verhaal met fraaie luchtopnamen, on
der andere een hoge-resolutiefoto van
de markt in Antwerpen waarop je de
mensen bijna kon herkennen. Een be
wering die echter niet te controleren
was omdat het projectiescherm in het
zonlicht stond.
Het werd wel duidelijk dat aan de ma
te van automatische verwerking nog
lang geen eind is gekomen. Steeds va
ker zal 'real time' geleverd kunnen
worden. De foto-opname wordt binnen
afzienbare tijd wellicht vanuit het
vliegtuig naar het kantoor gezonden.
Wat is de limiet? Wellicht het model
van de wereld in onze laptop.
Een dankbare markt voor beeldonder-
steunend werk heeft Imagem bij de
krijgsmacht ontdekt. Kapitein Marcel
Strang van het MilGeo peloton (onder
deel van de Dienst Geografie van de Ko
ninklijke Landmacht) schetste de
historisch gegroeide lcaarthonger bij
de krijgsmacht. Dat begon al bij de
aanleg van de Hollandse Waterlinie,
later bij de verdediging tegen aanval
len van onze oosterburen en na de tweede wereldoorlog die
vanuit Oost-Europa. Om mogelijke aan vals tactieken van de
vermeende vijand te kunnen voorspellen en ook de eigen
troepenverplaatsingen te kunnen voorbereiden, was jaren
lang behoefte aan kaartmateriaal van het Nederlands
grondgebied. De Topografische dienst was daarvan hofleve
rancier. Na de tweede wereldoorlog, toen het aanvals- en oe
fenterrein werd verlegd naar het Duitse hoog- en laagland,
werden die gebieden onderzocht en nauwkeurig in kaart
gebracht. Maar toen 'de muur' eenmaal was gevallen,
kwam ook aan dat werk een einde. Neerlands militaire
kaartenmaker TDN werd geparkeerd bij het Kadaster en de
aandacht werd vervolgens gericht op het verkrijgen van ge
gevens van gebieden waar onze legeronderdelen mogelijk
ooit ingezet zouden kunnen worden. MilGeo heeft als taak
aan die behoefte, inmiddels ook volledig digitaal toegerust
en voorzien van GIS-geneugten, te voorzien. De stapels kaar
ten werden vervangen door digitale bestanden die pas ana
loog worden uitgewerkt als de troepen werkelijk ter plekke
daadwerkelijk worden ingezet. Het is de kunst om daarop
te anticiperen zonder onrust te scheppen. Onbekende bron
nen beweren dat de oorlog in Eritrea zou zijn uitgebroken
omdat daar vroegtijdig kaartmateriaal voor werd aange
maakt. De waarde van goede geo-informatie werd door ka
pitein Strang gedemonstreerd aan de hand van de recente
taak die de Nederlandse krijgsmacht in Irak moet uitoefe
nen. Hoe die informatie werd verkregen en vooral welke in
formatie van belang kan zijn. De aanwezigheid van een ho
ge steilrand midden in de woestijn bijvoorbeeld zou een
snelle opmars kunnen bemoeilijken. Een gedachte die in de
praktijk maar al te waar bleek te zijn en het Amerikaanse
leger even tot staan bracht. De toekomst van de geo-infor
matie in het leger wordt volgens de kapitein steeds groter
maar ook steeds moderner. Veel satellietmateriaal kan ge
detailleerd worden uitgewerkt. Grondtroepen worden voor
zien van PC's in de voertuigen waarin GIS continu kan wor
den bijgewerkt met plaatselijk verkregen gegevens, om zo
vriend en vijand in kaart te brengen, met als enig (militair)
doel: de oorlog willen winnen. En dat geldt voor beide kan
ten.
De televisienieuws ver strekkers hebben nog niet zolang ge
leden de waarde en de mogelijkheden van geografisch
beeldmateriaal ontdekt. Die traagheid van begrip was overi
gens de tv-specialisten niet te verwijten maar lag aan de
geo-infowereld die dit tot op heden eigenlijk onder de ko
renmaat heeft gehouden. Dat was tenminste de mening van
nieuwsmaker Lex Runderkamp van het NOS-journaal. Pas
bij de Bijlmerramp heeft men door een combinatie van
beeld- en geluidsmateriaal een boeiende reconstructie we
ten te maken van de ramp die zich daar voltrok. Daarna
heeft ook de NOS zich bewust toegelegd op het verkrijgen
van informatie uit de geo-wereld. "Niemand weet nog hoe
ver jullie gevorderd zijn met jullie vakgebied en waarvoor
dat allemaal kan worden gebruikt. Hier is duidelijk de wet
van de remmende voorsprong van toepassing", sprak Lex.
NOS is toen begonnen met het verzamelen van zoveel mo-
GEO-INFO 2004-6
Dus niet the sky,
maar the earth is the limit
Vriend en vijand in kaart
gebracht
De remmende voorsprong
