Direct wordt duidelijk dat locatiegebonden informatiedien
sten concurreren met diverse andere vormen van (mobiele)
informatiediensten in verkeer en vervoer. Bij de distributie
van 'reisinformatie' spelen verkeerinformatiepatronen van
het type 'consultatie' en 'allocutie' in de vorm van respec
tievelijk LBS pull- als push-diensten een belangrijke rol (zie
tabel 1). Diensten onder de noemer 'registratie' dienen
hoofdzakelijk voor het verzamelen van (ruwe) verkeersgege
vens die worden verwerkt ten behoeve van (beleidsanaly
ses en beslissingsondersteuning. Aansprekende voorbeel
den van dergelijke locatiegebonden informatiediensten in
het verkeer en vervoer zijn:
Reistijdcalculatie, waaronder filewaarschuwing en voor
spelling van aankomsttijden;
Localiseren en opsporen van gestolen voertuigen;
Automatische kilometeradministratie;
Efficiënt controleren van maximaal toegestane uren
voor voertuigbesturing;
Black box gegevens voor reconstructie van ongelukken;
Operationele ondersteuning van logistiek planningsma-
nagement;
Monitoren gebruik van infrastructuur.
De bewerking van de ruwe data over files en wegafsluitin-
gen tot verkeersinformatie gebeurt op verschillende plaat
sen. VC-NL in Utrecht heeft voor wat betreft het hoofdweg
ennet toegang tot divers bronnen van verkeersinformatie:
data van de sensoren, berichten van wegbeheerders (via
Meldwerk of anderszins) en meldingen van waarnemers. Bij
VC-NL wordt deze informatie door speciale operators hand
matig en volcontinu 24 uur en 7 dagen in de week verwerkt
tot een landelijk verkeersbeeld dat zich leent voor verdere
verspreiding. Het eindprodulct van VC-NL is een continue da-
tastroom met verlceersberichten die tegen een beperkte ver
goeding aan derden, zogenaamde service providers wordt
aangeboden. Het betreft hier de informatie laag. Het aanbie
den van verkeersinformatie aan de weggebruiker is een taak
die voor een belangrijk deel wordt uitgeoefend door private
partijen. Dit zijn de informatiediensten uit het lagenmodel. Tabel 1.
Informatiediensten
in het verkeer en
Die partijen zijn op vele manieren actief. Zij gebruiken de
berichtenstroom van VC-NL voor het verzorgen van informa
tiediensten voor weggebruikers. Die informatiediensten bie- vervoer vertaald
den zij ofwel rechtstreeks aan de eindgebruikers aan ofwel naar informatie-
aan media-exploitanten die de verkeersinformatie opnemen verkeerspatronen.
Centraal informatiebestand
Individueel informatiebestand
Allocutie
Registratie
Centrum kiest
onderwerp en
tijdbestek
Televisie (vast)
DRIPS (vast)
GRIPS (vast)
RVI (mobiel)
RDS TMC (mobiel)
SMS (mobiel)
DAB TPEG (mobiel)
LBS push (mobiel)
Detectielussen (vast)
Floating Car Data GPS (mobiel)
LBS GSM tracking (mobiel)
Consultatie
Conversatie
Individu kiest
onderwerp en
tijdbestek
Teletekst (vast)
Internet (vast)
Vaste telefoon (vast)
06 info nummers (mobiel)
GSM GATS (mobiel)
WAP (mobiel internet)
I-mode (mobiel internet)
LBS pull (mobiel)
in een breder informatie-aanbod. Het
gaat daarbij om radiostations, televisie
zenders en internetportalen. De meest
actieve service providers zijn: de
ANWB, de firma Ars Traffic Transport
Technology ("Ars"), Siemens Nederland
("Siemens"), VerlceersinformatieDienst
("VID") en Vialis. De toegevoegde
waardediensten betreft de wijze waar
op de infomatie wordt gedistribueerd.
Ter illustratie, het aanbieden van ver
keersinformatie die van VC-NL afkom
stig is aan radiostations en televisie
zenders is een activiteit waarin zowel
ANWB als VID actief zijn. Hetzelfde
geldt voor de exploitatie van voice res
ponse- en SMS-diensten. Ars treedt op
als service provider voor een aantal
intemet-portalen en verzorgt daar
naast regionale RDS-TMC-uitzendingen
in de regio Rijnmond. Siemens, tot slot,
verzorgt in samenwerking met NOS en
Sky Radio een landelijke RDS-TMC-uit-
zending. Service providers richten zich
dus op verschillende toegevoegde
waardediensten die onderling moeten
concurreren. Bij Netwerkdiensten gaat
het afhankelijk van de technologie om
vaste telefonie, datacommunicatie,
GSM en TV distributie. Bij infrastruc
tuurdiensten gaat het bijvoorbeeld om
kabeltelevisie infrastructuur, PSTN en
radio infrastructuur. Door de verschil
lende bouwstenen van informatiedien
sten te positioneren in het lagenmodel
wordt direct duidelijk op welke vlak
ken er marktwerking optreed.
In dit artikel is Location Based Services
gepositioneerd als informatiedienst in
de wereld van de (mobiele) informatie
diensten. Hiervoor is een beroep ge
daan op een conceptueel model uit de
mobiele telecommunicatie: het lagen
model voor marktinrichting en het
model van de informatieverlceerspa-
tronen. Informatieverlceerpatronen
maken het mogelijk om de toegevoeg
de waarde van informatiediensten met
elkaar te vergelijken. Daarmee is het
mogelijk, om de positie van Location
Based Services op een eenvoudige en
transparante wijze vast te stellen ten
opzicht van andere informatiedien
sten. Tevens biedt het model een refe
rentiekader om uitspraken te doen bij
het introduceren en ontwikkelen van
(locatiegebonden) informatiediensten,
met name rond vraagstukken van ar
chitectuur, keuze voor technologie en
GEO-INFO 2004-6
Afsluitend
