tunnel bevindt zich onder deze gebou- Fig. 2. Kadastrale
wen. percelen geprojec-
Figuur 3 toont de kadastrale kaart. Vol- teerd op de omge-
gens de administratieve gegevens uit ving rond het
de kadastrale registratie (AKR) zijn de stationsgebouw.
volgende rechten gevestigd op de per
celen:
7854 Recht van opstal
NS VASTGOED BV
7854 Recht van eigendom belast met
recht van opstal
NS RAILINFRATRUST BV
7855 Recht van opstal
NS VASTGOED BV
7855 Recht van eigendom belast met
recht van opstal
NS RAILINFRATRU ST BV
7856 Vol eigendom
NS VASTGOED BV
7857 Recht van opstal
NS VASTGOED BV
7857 Recht van eigendom belast met
recht van opstal
NS RAILINFRATRU ST BV
7944 Recht van opstal
DE GEMEENTE RIJSWIJK
7944 Recht van eigendom belast met
recht van opstal
NS RAILINFRATRU ST BV
7945 Vol eigendom
NS RAILINFRATRU ST BV
7946 Vol eigendom
NS RAILINFRATRU ST BV
7949 Recht van eigendom belast met
recht van opstal
NS RAILINFRATRU ST BV
7949 Recht van opstal
DE GEMEENTE RIJSWIJK
In deze situatie worden ruimtes boven
en onder elkaar door verschillende ei
genaren gebruikt:
het stationsgebouw is eigendom
van NS Vastgoed BV (perceel 7856
hele perceelskolom en 7857 alleen
bovengronds);
de treintunnel en de perrons zijn ei
gendom van NS Railinfratrust BV
(perceel 7854, 7855, 7857, 7944 en
7949 alleen ondergronds en de gehe
le perceelskolom van perceel 7945 en
7946);
openbare ruimte is eigendom van
gemeente Rijswijk (perceel 7944 en
7949 bovengronds);
de kiosk is eigendom van NS Vast
goed BV (perceel 7855 en 7854, al
leen bovengronds).
Het stationsgebouw is voor het grootste gedeelte boven de
tunnel gebouwd (perceel 7857) en voor een klein gedeelte
naast de tunnel (perceel 7856). Voor het eerste gedeelte
heeft NS Vastgoed het recht van opstal op het perceel dat
verder in eigendom is van NS Railinfratrust BV. Voor het
tweede gedeelte, waar de perceelskolom slechts één gebrui
ker heeft, heeft NS Vastgoed het perceel in vol eigendom.
Deze case laat goed zien dat in de kadastrale registratie de
rechten op basis van de percelen zijn geregistreerd, maar
dat de ruimtelijke objecten waarop deze rechten betrek
king hebben niet beschreven zijn in de registratie. De enige
3D-informatie die uit de kadastrale registratie is af te leiden
is dat meer dan één gebruiker een recht heeft op het perceel
en dat er dus sprake zou kunnen zijn van multifunctioneel
ruimtegebruik.
Zoals uit dit voorbeeld blijkt, domineren objecten boven en
onder de grond het percelenpatroon van de kadastrale
kaart (bijvoorbeeld perceel 7856 en 7857 voor het treinsta
tion en ook de tunnel is te herkennen in het percelenpa
troon). Bovendien worden de ondergrondse en bovengrond
se fysieke objecten opgeknipt om ze te laten corresponde
ren met de doorsneden percelen.
Het Nederlandse Kadaster, maar ook de juridische definitie
van het eigendom van vastgoed, zijn dus sterk gerelateerd
aan wat er op de grond gebeurt: rechten en belemmerin
gen, ook op boven en ondergrondse ruimtes, worden altijd
geregistreerd op basis van percelen. Deze ruimtes die boven
en onder elkaar liggen kunnen volledig binnen één perceel
vallen (bijvoorbeeld een winkel onder een appartementen
complex), maar het kan ook zijn dat de gestapelde en in el
kaar grijpende ruimtes perceelsgrenzen overschrijden (bij
voorbeeld in het geval van een tunnel). Eigendom op per-
ceelsgrensoverschrijdende objecten is in Nederland door
gaans slechts te traceren door de 'optelsom' van rechten te
bepalen op de doorsneden percelen. Een speciaal geval zijn
telecomnetwerken die vallen onder de Telecommunicatie
wet. In 2003 heeft de Hoge Raad namelijk bepaald dat een
telecomnetwerlc onroerend is [HR, 2003]. Een dergelijk net
werk lean in de Openbare Registers worden ingeschreven
door middel van een 'ankerperceel' en een tekening die laat
zien in welke percelen het betreffende telecomnetwerlc ligt'
[Louwman, 2003].
GEO-INFO 2004-9
Het Nederlands Kadaster en
multifunctioneel ruimtegebruik
