Multitemporele analyse of 'Change Detection'-tech
nieken worden gebruikt bij het onderzoek van pa
tronen van urbane en suburbane groei, militaire
toepassingen, veranderingen van ecosystemen, bodembe-
delcking- en bodemgebruilc. Ondanks de aandacht die naar
Change Detection-technieken gaat, blijven er vragen bij de
betrouwbaarheid, daar een nauwlceurigheidsonderzoek
niet altijd uitgevoerd wordt. In dit artikel wordt een onder
zoek besproken dat vier technieken vergelijkt: twee NDVI
verschilmethodes, de genormaliseerde beeldverschil me
thode en Principal Component Analyse, gebruik makend
van Landsat TM (07-1989) en ETM (08-2002) beelden. Als
praktijksituatie werd de urbane groei van Harare (in Zim
babwe) onderzocht. Het nauwkeurigheidsonderzoelc werd
gebaseerd op grond-data van bepaalde gebieden waar de
richting en de grootte van de verandering geverifieerd wer
den. Een hoge nauwkeurigheid van 90.51% werd bekomen
bij de gewijzigde NDVI verschilmethode, gevolgd door de
genormaliseerde verschilmethode, die 74.42% van de pixels
correct herkende als stedelijke groei. Classificatie van de la
ge correlatiecomponenten in de PCA methode was moeilijk.
Change Detection hing af van de stedelijke structuur, waar
bij lage dichtheid en industriële gebieden resulteerden in
lage nauwkeurigheidsniveaus. Het is daarom cruciaal de
evolutie te verifiëren met uitgebreide grond-data en meer
dan één techniek te gebruiken.
Karakteristieken van Afrikaanse steden
Afrikaanse steden kennen een snelle
groei die in verschillende fasen ver
loopt waarvan de eerste teruggaan
tot de koloniale periode. Deze wer
den gestimuleerd door de vrije
markteconomie en de wijzigende
druk op het rurale bodemgebruilc
door de verandering in de natuur
lijke en socio-economische landelijke
omgevingsfactoren. Dit resulteerde
in complexe stedelijke structuren die
gedeeltelijk het product zijn van het
adaptieve antwoord van de Afrikaan
se gemeenschappen op de nieuwe si
tuatie van verstedelijking en die ge
deeltelijk teruggaan op verschillende
verordeningen van de koloniale ad
ministratie die de Afrikanen verhin
derde om zich permanent in de stad
te vestigen. Er wordt verwacht dat het
verstedelijlcingsproces zich in de na
bije toekomst zal doorzetten met het
verschijnen van grote stedelijke ag
glomeraties in ontwikkelingslanden
(United Nations, 1980). Het monito-
ren van spatio-temporele veranderin
gen, vooral gebruik makend van tech
nieken van afstandswaarneming in
grote stedelijke en voorstedelijke ge
bieden wordt daardoor belangrijk.
'Remote sensing' van
stedelijke gebieden
'Remote sensing' verschaft een synop
tisch beeld van de stedelijke structuur
en kan gebruikt worden om verande
ringen in deze structuur op te volgen.
Metingen van de fysische, socio-econo
mische en omgevingsvariabelen van
het stadscentrum waren in het verle
den beperkt wegens de te grove ruim
telijke resolutie van de operationele
satellieten zoals Landsat en SPOT (resp.
30 en 50 m). Het gebruik van hoogre-
solutiebeelden is omwille van kost
prijs per oppervlakte-eenheid of om
wille van het datavolume niet altijd
verantwoord. Medium resolutie satel
lietdata daarentegen kunnen nuttig
gebruikt worden voor het detecteren
van wijzigingen in grondgebruik en
Fig. 1Zimbabwe, grondbedelclcing in stedelijke gebie-
co-auteurs
Ph. De
M. De D
M. Brondeel
Vakgroep
Geografie,
Universiteit Gent.
id Pöfldi.
Pn -A
£ajit«u-
iVteiu^Intw P
ChiHhïjp
i;cdtu
Mathckc
h\YD7!£E
Nationcd
fnrK
Matfc'lnfCj
Tv ïi li v.™
Gliifi ito
Nruiilriftl
GEO-INFO 2004-9
Onderzoek naar de evolutie aan de hand van v e r a n d e r i n g s d e t e c t i e
i
