een te ^oogezand Sappe voor NedGeodata Warehouse Te land ter zee en in de lucht cursief filter zoals het Kalman-filter of het SRIF. Diverse versies van deze fil ters worden beschreven. Voor snelle berekeningen is het Kalman-Cholesky- fïlter met pre-eliminatie van tempore le parameters, zoals klolcfouten en io- nosferische vertragingen, het ge schiktst. Enige toetsen en betrouw baarheidsbeschrijvingen zijn voor dit filter uitgewerkt. Voor praktische im plementatie moet voor het temporele gedrag van de natte zenitvertraging een random-walkproces worden aan genomen, hetgeen een redelijk goede beschrijving geeft. De natte zenitver traging kan voor elke epoche of elke vooraf gedefinieerde batch (reeks) van epochen geschat worden. Het effect van diverse modelcompo nenten op met name de hoogte is met simulatieprogrammatuur geanaly seerd. Speciale aandacht is gegeven aan het model voor schuine restvertra- gingen omdat dit potentieel precisie- en betrouwbaarheidsverbeterend is. De invloed van dit model is echter af hankelijk van het precisieniveau van de waarnemingen en het model moet nog gevalideerd worden. Hoewel waar nemingen naar lage-elevatiesatellie- ten een grote bijdrage aan de precisie van de hoogte hebben, impliceert het model voor schuine restvertragingen dat waarnemingen naar satellieten met een elevatie lager dan tien graden een laag gewicht krijgen. Echter, de hoogste nauwkeurigheid kan worden verkregen als de fasemeerduidigheden worden vastgehouden. Zelfs voor lan ge waar nemingstij den scheelt dit tot 15-20%. Batch-grootte en spatieel-tem- porele constraints bleken weinig ef fect te hebben op de formele precisie van de hoogte maar ze hebben een gro te invloed op de precisie van de gefil terde zenitvertragingen. Omdat over- constraining (met te strakke con straints) een groot precisie-verslechte- rend effect kan hebben, worden spati- eel-temporele constraints niet aangeraden voor GPS-waterpassen. Korte batches hebben verder de voor keur, om onzuiverheden te vermijden. Om bij na-rangdefecten te voorkomen worden vaak de zenitvertragingen van één station vastgehouden. Voor de pre cisie is dit niet nodig, en het wordt ook niet aangeraden omdat ook dit onzui verheden kan introduceren. Nog grote re onzuiverheden kunnen geïntrodu ceerd worden als de zenitvertragingen van alle stations worden vastgehouden op hun a priori-waarden. Voor hele korte basislijnen +/-1 km) is dit mo del echter te rechtvaardigen omdat de formele precisie aanzienlijk verbetert, hetgeen hier tegenop weegt. Frank Kleijer "Werken met computers doet denken aan iemand achter een PC. Maar Amsterdam past iet op veel meer plekken in de stad toe. (...)[op de foto;] Een Motion Controlled Total Station (MCTS) registreert met behulp van reeksen kleine spiegeltjes aan de gevels eventuele verzakkingen langs de route van de Noord/Zuidlijn." Uit: Maxxx, personeelsblad van de gemeente Amsterdam, februari 2004 NedGraphics Gemeentebreed CAD/GIS www.nedgraphics.nl NedGraphics 1 mposphere Modeling anti Filtering far Precise GPS leveling cadgis.info@nedgraphlcs.nl Telefoon (0347) 329 600 cao/gis GEO-INFO 2004-9

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2004 | | pagina 47