Umversitat
Ja urne I
overheids
informatie
gratis
cieel hergebruik een verschillende tari- Geen discriminatie.
fering kan worden gehanteerd (overwe
ging 19). Het hergebruik van documen
ten moet verder openstaan voor alle
potentiële marktdeelnemers. Contrac
ten of andere overeenkomsten tussen
het openbare lichaam dat deze docu
menten in bezit heeft en derden mo
gen in principe geen exclusiviteitsrech-
ten bevatten (artikel 11).
Als de informatie door een openbaar li
chaam wordt hergebruikt als basisma
teriaal voor commerciële activiteiten
van dat openbare lichaam die buiten
de publieke taak vallen, zijn op de ver
strekking van documenten voor deze
activiteiten dezelfde vergoedingen en
andere voorwaarden van toepassing als
voor andere vergelijkbare gebruikers
(artikel 10 lid 2). Met deze bepaling
hoopt men de kruissubsidiëring tot
een minimum te kunnen beperken.
Ook hier is niets nieuws onder de zon
voor Nederland. De richtlijn sluit aan
bij de uitgangspunten van het kabi
netsbeleid inzake "Markt en Overheid"
(zie onder andere [9]). Als overheidsin
stellingen in of naast hun taak com
merciële activiteiten verrichten dan
dient daarbij het uitgangspunt te zijn
dat zij zich in een zelfde concurrentie
positie bevinden als private onderne
mingen die zich eveneens op die
markt bevinden. Dit betekent dat ie
dereen onder dezelfde voorwaarden
toegang tot de basisinformatie moet
krijgen. Concreet betekent het dat
overheidsorganen geen speciale fiscale
behandeling krijgen, dat er geen subsi
die voor marktactiviteiten mag wor
den uitgekeerd, en dat kosten van ar-
beids-, vermogens- en productiemidde
len van de marktactiviteiten moeten
worden verrekend in de prijs.
Overigens mag een overheidsinstantie ingevolge hetzelfde
Nederlandse beleid, buiten haar kerntaken of publieke ta
ken om, een aantal bewerkingsslagen op de informatie uit
voeren als dat tot een verbetering van de toegankelijkheid
van overheidsinformatie leidt, het toegankelijk maken van
die overheidsinformatie van groot maatschappelijk belang
wordt geacht, en de private sector deze bewerkingsslag niet
lean of wil uitvoeren. Voor de verrijking van de informatie
mag verder geen gebruik worden gemaakt van de informa
tie van derden.
De nieuwe Kadasterwet staat het verrichten van marktacti
viteiten door het Kadaster onder voorwaarden toe. Hoewel
dit commerciële activiteiten binnen de publieke taak zou
den zijn, zullen deze niet aan het Kadaster worden toege
staan indien het belang van die activiteit niet opweegt te
gen het belang van derden om tegen zodanige concurrentie
te worden beschermd [10]. Als het Kadaster nu, op basis
van de kadastrale registratie, zou willen werken aan een
product zoals het 6ppc-bestand of het woontypebestand,
dan moet de Minister het belang van bijvoorbeeld Bridgis,
Geodan en Wegener DM afwegen om tegen deze concurren
tie te worden beschermd. Als dit daadwerkelijk zou gebeu
ren dan is dit conform de Kadasterwet alsook conform de
Europese richtlijn.
Op dit punt is er, als er in de praktijk een goede invulling
aan het beleid inzake "Markt en Overheid" wordt gegeven,
in Nederland geen conflict met de Europese richtlijn.
Doorzichtige gebruiksvoorwaarden online
De mate van hergebruik zal worden bevorderd door trans
parantie van gebruiksvoorwaarden: duidelijke en goed toe
gankelijke voorwaarden. De richtlijn bepaalt dat de voor
waarden en standaardvergoedingen voor het hergebruik
van overheidsinformatie vooraf worden vastgesteld en be
kendgemaakt, indien mogelijk langs elektronische weg (ar
tikel 7). Eenzelfde strekking geldt voor het gebruik van li
centies (artikel 8). In lidstaten waar licenties gebruikt wor
den, zorgen de lidstaten ervoor dat standaardlicenties het
hergebruik van overheidsdocumenten, die aan specifieke
licentieaanvragen kunnen worden aangepast, in digitaal
formaat beschikbaar zijn en elektronisch kunnen worden
verwerkt (artikel 8.2). De lidstaten moeten alle openbare
lichamen ertoe aansporen gebruik te maken van de stan
daardlicenties. Verder moeten de openbare lichamen er
voor zorgen dat indieners van verzoeken om hergebruik op
de hoogte worden gesteld van de middelen van beroep die
tegen besluiten of handelingen die hen betreffen, kunnen
worden ingesteld. Dit wordt met name van belang geacht
voor het midden- en kleinbedrijf dat wellicht geen ervaring
hebben met de omgang met openbare lichamen in andere
lidstaten en de beroepsmogelijkheden aldaar.
Ook hier lijkt de geo-informatie sector in Nederland zijn za
ken goed op orde te hebben. De voorwaarden en prijzen van
de informatie van bijvoorbeeld de AGI zijn via het geololcet
(www.geo-loket.nl) goed toegankelijk. Ook het Kadaster en
DataLand [11] voldoen aan de richtlijn. Het centrale punt,
het nationaal clearinghouse geo-informatie (NCGI), heeft
slechts zeer beperkte informatie over gebruiksvoorwaarden
en veelal verouderde informatie voor wat betreft prijzen
(guldens!) beschikbaar. Het enige dat op de meeste sites nog
GEO-INFO 2004-9
