Omgevingsanalyse
Jan de Kruif heeft in dit tijdschrift vrij
wel alle belanghebbenden aan bod laten
komen, daarnaast bieden [Bijleer, 2004],
[COB, 2003] en [Lever, 1997] een compleet
overzicht. De belangrijke vraag is: wie
draait op voor schade aan kabels en lei
dingen want dat bepaalt in belangrijke
mate hoe belanghebbenden denken over
nut en noodzaak van een risico-analyse.
Volgens de huidige jurisprudentie zijn
het vrijwel altijd de loonwerkers- en
kabel- en leidinglegbedrijven (zoge
naamde kleine gravers) die opdraaien
voor schade. Zij zijn daar zeer ontevre
den over [Dijlcema, 2001] omdat het er
volgens hen toe leidt dat:
lcabel/leidingbeheerders niet ge
prikkeld worden iets te doen aan
datakwaliteit;
alsmaar stijgende verzekeringspre
mies;
hoge preventielcosten (detectie en
toezicht);
lcabel/leidingbeheerders negeren
professionele regels over waar en op
welke diepte kabels en leidingen te
leggen: waarom zouden ze als ze
toch niet opdraaien voor de conse
quenties?
Overigens denken de lcabel/leidingbe
heerders hier anders over. Daar hoor je
dat in 80% van de gevallen schade ont
staat door onvoorzichtig graven of
doordat men wel een KLIC-melding
heeft gedaan maar vervolgens de kaar
ten niet heeft bekeken. Vanuit dat ge-
Oorzaken van schade: de leidingbeheerders
Uit GasunieV,G M jaarverslag 2003
"De belangrijkste conclusie uit deze registratie is dat de grootste
bedreiging voor de externe veiligheid van transportleidingen
wordt gevormd door derden die onzorgvuldig te werk gaan bij
grondwerkzaamheden zoals graven, ploegen, heien en draineren."
Uit Pipeline Risk Management Manual, W.K. Muhlbauer 2003
"U.S. Department of Transportation (DOT) pipeline accidents sta
tistics indicate that third-party intrusions are often the leading cau
se of pipeline failure. Some 20 to 40 percent of all pipeline failures
in most time periods are attributed to third-party damages. In spite
of these statistics, the potential for third-party damage is often one
of the least considered aspects of pipeline hazard assessment."
Oorzaken van schade: de grondroerders
Uit Het Loonbedrijf [Dijlcema, 2001]
"Helaas blijkt uit jurisprudentie dat bij onvolledige informatie
over de ligging door de beheerder, de uitvoerende partij van het
werk niet altijd vrijuit gaat. Er zijn voorbeelden dat de grondroer-
der aansprakelijk was voor het beschadigen van een kabel die op
een recente kaart van de beheerder niet was ingetekend."
Uit Cobouw 4 april 2004, Kabelbeheerder krijgt bij schade vaak ongelijk
"De oprichting van de Helpdesk is het directe gevolg van de slechte
registratie van ondergrondse infrastructuur en het feit dat kabel
netbeheerders bijna automatisch de schuld van beschadigingen bij
de aannemer leggen."
te
Uit een antwoord van een loonwerker op een
schadeclaim van een kabelbeheerder
"Alle schades zijn ontstaan tijdens werkzaamheden in de
in twee van de drie gevallen bleek dat de beschadigde
kabel met een lus afweek van zijn normale ligging. In het derde
geval lag de kabel in de puin en is daardoor beschadigd.
Ons bedrijf heeft alle mogelijke voorzorgsmaatregelen genomen
om schade tijdens de werkzaamheden te voorkomen. Voorafgaand
aan de werkzaamheden hebben wij een lclic-melding doen uitgaan.
De tekeningen waren in alle gevallen op het werk aanwezig. Er zijn
verschillende proefsleuven gegraven en tijdens de graafwerkzaam
heden is in alle gevallen een grondwerker ter plekke geweest om
de machinist te assisteren bij de werkzaamheden."
procf-slQüf
grocrfiichflng
kübsl q era aki
oude to bol
30 cm
proefsleuf
Fig. 2.
Uit een schade-
correspondentie:
Deze leiding was in
het verleden 30cm.
verlegdmaar de
wijziging is niet
ingetekend in de
kaart. Door de
schadeveroorzaker
werden twee
proefsleuven
gegraven die
bevestigden met
wat de kaart
toonde: een rechte
lijn parallel aan
de weg. Ook te
zien is dat de
oude kabel na de
reparatie niet is
verwijderd."
zichtspunt is het zeer terecht dat gravers opdraaien voor de
schade. Te verwachten is dat de schade die in de toekomst
wordt geclaimd, toe zal nemen door twee ontwikkelingen.
Ten eerste worden nutsbedrijven klantvriendelijker. Dat be
tekent: als schade ontstaat dan openen zij een klachten
nummer, bieden gedupeerde klanten compensatie voor ge
lede schade en verhalen deze schade op de (grote) aannemer
en die vervolgens weer op de 'kleine graver'. De laatste staat
zwak: juridisch gezien en vanwege het feit dat hij afhanke
lijk is van de aannemer voor toekomstige opdrachten. De
tweede ontwikkeling is dat de overheid wetgeving ontwik
kelt die de klant meer mogelijkheden biedt om schade op
nutsbedrijven te verhalen [de Kruif, 2004].
De aannemer/loonwerker is echter niet de enige partij die
schade leidt. Vervolgschade is de schade die pas maanden of
jaren na de beschadiging aan het licht komt. Daarvan is niet
te achterhalen wanneer en dus door wie de schade werd ver
oorzaakt. Leidingbeheerders draaien op voor deze schade.
Bij Essent schat men dat circa éénderde van het totaal aantal
schadegevallen niet direct wordt ontdekt [de Kruif, 2004].
GEO-INFO 2004-12
1
T* 'T* 7* 'T 'T*
