OHirnJtvi
pump»t
caif I+4JCT
TafuMw? ruTü^
V L/ err J-P
rjfejtako/e
Kahif*
tam taltak
Scilt1. tO.OOO,CN50 {160 m ilci -1 inch)
Ml 11*
ADVANCÊ;
Ffênthi ftuiStófl
HA^Ar(oW
OHirnJtvi
het begrijpen van de mogelijkheden van
geovisualisatie. Een belangrijk deel van
deze bijdrage is gebaseerd op het artikel
'Geovisualization illustrated' verschenen in
het ISPRS Journal of Photogrammetry
and Remote Sensing [Kraak, 2003].
Van kartografietot
geovisualisatie
Voor velen is de kaart slechts een presen
tatiemedium waarmee men onderwer
pen als bodemgesteldheid, demografie
of een bestemmingsplan in beeld
brengt. Daarnaast is een geo-weten-
schapper natuurlijk in staat om de (pa
pieren) kaart als een analytisch of explo-
ratief instrument te gebruiken. Echter,
veelal is men minder op de hoogte hoe
men optimaal de mogelijkheden van de
kaart in een dynamische en interactieve
omgeving kan benutten. Immers: alleen
dan lean men allerlei vragen aan de
kaart en de gegevens achter de kaart
stellen. Het traditionele beeld wordt
voor een deel gevoed door de definities
van de kaart die men onder andere in
handboeken tegenkomt, maar natuur
lijk ook voor een deel uit onwetendheid
van recente ontwikkelingen in het vak
gebied. Zelfs de recente definitie van de
"kaart" in het strategisch plan van Inter
national Cartographic Association, (zie:
www.icaci.org/en/ strategic.html) is nog
erg presentatiegericht: "A symbolised re
presentation of a geographical reality,
representing selected features and cha
racteristics, resulting from the creative
effort of its author's execution of choi
ces, and is designed for use when spatial
relationships are of primary relevance".
Gebruik wordt wel genoemd, maar daar
mee is het gezegd.
Fig. 2. De opkomst van GIS heeft in het verleden één en ander veran-
De complexiteit derd en de meer alternatieve functies van de kaart gestimu
leerd. Kaarten die via tijdrovende processen vervaardigd wer
den, kunnen nu via een muisklik in allerlei varianten worden
aangemaakt. Bovendien worden er steeds meer kaarten
gemaakt, een trend die nog versterkt wordt door het WWW
[Peterson, 2003]. Men kan zich afvragen of dit allemaal positie
ve geluiden zijn, omdat het duidelijk is dat veel van met name
de internetlcaarten vaak in kwaliteit achterblijven. Aan de
andere kant moeten we ons ook afvragen of we onder alle
omstandigheden perfect ontworpen kaarten nodig hebben.
Als men recente ontwikkelingen in ogenschouw neemt dan
Cambridge) voldoet de eerder genoemde definitie niet helemaal. In een
recent boek 'Exploring Geovisualization' [Dykes, MacEachren
en Kraak, 2004] wordt de traditionele rol van de kaart zeker
wel erkend, maar er wordt bovendien opgemerkt dat de kaart
vooral gezien moet worden als een flexibele interface op ruim
telijke gegevens. Dit vanwege de mogelijkheid tot interactie
met de gegevens achter de kaart waarbij de kaart bovendien
uitnodigt tot exploratie. De kaart stimuleert op deze manier
het (visuele) denkproces over ruimtelijke relaties, patronen en
trends. De context waar kaarten zoals hier omschreven
gebruikt worden, is de wereld van de geovisualisatie [Dylces,
MacEachren en Kraak, 2004]. Deze kan worden omschreven als
het domein dat zich bezig houdt met de visuele exploratie,
analyse, synthese en presentatie van ruimtelijke gegevens via
de integratie van benaderingen uit verschillende disciplines.
Deze omvatten ondermeer de lcartografie, wetenschappelijke
visualisatie, beeldverwerking, informatievisualisatie, explora-
tieve gegevensanalyse en de geo-wetenschappen. Een belang
rijke doelstelling van geovisualisatie is, dat men op allerlei
manieren en van allerlei kanten naar de gegevens kijkt,
waardoor men het inzicht in de gegevens versterkt en boven
dien op interessante ideeën gebracht wordt. De rest van dit
artikel gaat over deze leant van de geovisualisatie.
Overigens dient te worden opgemerkt dat het begrip geo
visualisatie aan enige inflatie onderhevig is en regelmatig
gebruikt wordt als alternatief voor het woord lcartografie.
Dat is het in mijn ogen (nog) niet, omdat niet aan de hier
voor omschreven situatie wordt voldaan en men 'slechts'
met bijvoorbeeld GIS-programmatuur kaarten maakt.
van Napoleon's
Russische veldtocht.
Afgebeeld opmars
naar Moskou (bron:
Darby, H. C. and
H. Fullard 1970.
The new Cambridge
modern history
atlas, vol. XIV.
Cambridge
University Press,
GEO-INFO 2004-12
'tiihw^i
SflllflnOrkD
curt- L«* c^mind p
TlBfVVQ ^(SiHihthfp
RUSSIAN CAMRAJfiN, 1812
