veranderingen te laten zien. De tweede
is een serie van kaarten (het stripver
haalmodel). In de serie vertegenwoor
digt iedere individuele kaart een mo
mentopname. De notie van tijd ver
krijgt men door het in volgorde waar
nemen van de individuele beelden. De
derde variant is de animatie, waarbij
tijd en verandering wordt geïntrodu
ceerd door bewegingen in de kaart.
Net als Minard's kaart behoren de
meeste kaarten die de veldtocht van
Napoleon in beeld brengen tot de eer
ste categorie: enkelvoudige, statische
kaarten. Deze kaarten zijn vooral af
komstig uit schoolatlassen of gespecia
liseerde militaire atlassen. Zij volgen
een traditioneel ontwerp met pijlen in
verschillende kleuren om de bewegin
gen van Franse and Russische troepen
in beeld te brengen en symbolen om
veldslagen aan te duiden.
De kaart in fig. 2 is hier een voorbeeld
van. Minard's kaart bevat slecht een re
latieve indicatie van tijd. Wanneer
men vraagt "Wat is de situatie is op 24
augustus?" krijgt men geen concreet
antwoord. Een gedeeltelijke oplossing
zou kunnen zijn om de kaart interac
tief te maken door het toevoegen van
een 'slidebar'. Bewegingen van de 'sli-
debar' laten de gebruiker de voortgang
van de veldtocht bepalen. Het nadeel is
dat er geen direct verband is tussen de
visualisatietijd en de werkelijke tijd.
Bovendien wordt het feit dat Napoleon
op bepaalde plaatsen voor een langere
periode verbleef, niet zichtbaar. Dit is
overigens ook niet het geval met Mi
nard's kaart.
De manier waarop een serie kaarten
een alternatieve kijk geeft op de veran
deringen is sterk afhankelijk van het
ontwerp. In fig. 3 worden drie opties
gegeven met ieder slechts twee mo
mentopnamen. Elke optie laat een an
dere (traditionele) lcartografische op
lossing zien. De bovenste kaarten (A)
laten de vooruitgang van de veldtocht
zien door een gekleurde zone waarvan
wordt aangenomen dat deze bezet is
door de Fransen. De kaarten in het
midden (B) geven slechts de positie van
Franse troepen zoals bekend op 24 juli
en 24 augustus. De kaarten in (C) vol
gen een soortgelijke benadering maar
verschaffen bovendien (net zoals de
originele kaart) een overzicht van de
hele veldtocht. Het deel van de veld-
kra«m~
Ptgniv a.O 2*3SP 2Tri Jl.il Kill 11 £t 13Dö Ui* H'.il J*
lii i lsU<
11 .tl
13.(1
31.11
II
mi
25.D
Kjmï
I
Uur, BHl 3" iu-i? Jili* tuvb A«j2TS**P tfcrt Ut2* hbrUUta!* IkxJi
Fig. 4. De veldtochtgegevens in meerdere met elkaar verbonden
vensters. Twee momentopnamen: a) De kaart en een diagram met
langs de horizontale as de tijd en langs de verticale as de
lengtegraden; b) een kaart en een diagram met langs de horizontale
as de tijd en langs de verticale as de troepenomvang. Het plaatje geeft
de situatie weer op 22 november 1812. De kleuren verwijzen naar de
temperatuur, (bron: [url 3]).
UflUdf
tfcfrrn*
55.U-
23 S- 2d 3Hl -f.n
II rsi! Nil HM
tf.
HU C«W-
tocht dat men achter de rug heeft is in een donkerdere tint
weergegeven dan het nog af te leggen deel van de veldtocht.
Interessante alternatieve visualisaties zijn geproduceerd
door [Roth, Chuah, et al, 1997] en [Wilkinson, 1999]. Zij
gebruikten de kaart van Minard om de eigenschappen
van wetenschappelijke en informatievisualisatieprogram-
matuur te demonstreren. Deze visualisaties zijn niet
beïnvloed door traditionele lcartografische regels. Fig. 4
geeft twee voorbeelden die door Roth en zijn team met
het SAGE-programma geproduceerd zijn. Op de website
www.cs.cmu.deu/Web/Groups/sage/sample. html is een dyna
mische demonstratie van SAGE uit te proberen. In beide
voorbeelden is de kaart verbonden met een diagram, een
principe dat Minard al in 1861 toepaste. In beide diagram
men geeft de horizontale as de tijd aan. Het diagram in fig.
GEO-INFO 2004-12
□rjjrtrt. "WMl
lltfiAferu
JlfftK'!
ï3 1111111111
Uil 1311 Uil
U V Uil 1A.B Til
O 19
in
iUTrdJIbi
7. Ui.
Mil
l'rf
V-
Ih
vNI
li |j«|[|iudc
■Idifncu
'IJl IM1
Jill UI
ll.lr HKILl
li- n Ij*. 11
11
111
i11
—II11
rji
Ti rtlh
lin'l l-l»
•iif 'T v^il I dOfi-i
Hn|i
I1