n een eerder verschenen artikel (Geo-Info 2004 nr. 4) wer
den de Geografieopleidingen in Vlaanderen behandeld
in het kader van de zogenaamde BaMa (Bachelor-Master)
structuur. In huidig artikel trachten we de opleidingen in
Vlaanderen die zich toespitsen op de verschillende aspecten
van de geomatica in brede zin te situeren.
Geomatica is de wetenschap en de techniek om geografisch
gelokaliseerde informatie te verzamelen, te beheren, te ana
lyseren, te interpreteren en te verdelen in de breedste zin.
Het omvat dus de disciplines die de ruimtelijk gespreide in
formatie als gemeenschappelijke noemer hebben, zoals de
topografie, de geodesie, de lcartografie, de teledetectie, de
fotogrammetrie en de geografische informatiewetenschap
en -systemen. Geomatica of disciplines ervan komen in
Vlaanderen aan bod als wetenschap in tal van opleidingen.
Het onderwijs in Vlaanderen is georganiseerd op drie ni
veaus, zijnde: het basisonderwijs (kleuteronderwijs en lager
onderwijs), het secundair onderwijs (opgebouwd uit drie
cycli van twee jaar) en het hoger onderwijs. Het hoger onder
wijs wordt verstrekt aan hogescholen en universiteiten.
Met de Bolognaverklaring van juni 1999 had men tot doel
een gemeenschappelijk referentiekader binnen de Europe
se Unie van gemakkelijk leesbare en vergelijkbare diplo
ma's te ontwerpen. Daarom werden in België, zowel in het
Nederlandstalig als Franstalig hoger onderwijs, de nodige
hervormingen opgestart. Dit impliceerde dat het hoger
onderwijs ook in Vlaanderen grondig geherstructureerd
werd. Door het structuurdecreet van het Vlaamse Parle
ment van 4 april 2003 werd de Bachelor/Master structuur
met ingang van het academiejaar 2004-2005 progressief in
gevoerd. De eerste Bachelors zullen dus in 2007 afstuderen,
de eerste Masters in 2008. Deze nieuwe structuur (zie fi
guur) wordt in Vlaanderen binnen de academische wereld
vaak aangeduid met het acroniem BaMa.
Binnen de universiteiten werden in Vlaanderen de door
looptijden van de conventionele kandidaturen-licenties van
vier jaar (twee cycli van twee jaar; voor sommige opleidin
gen twee driejaar) of kandidaturen-proeven (ingenieurs
opleidingen in twee drie jaar) hervormd tot een 'universi
taire Bachelor-Master' (alle universitaire opleidingen zijn te
vens 'academisch'). Ook het zogenaamde HOBU (Hoger
Onderwijs Buiten de Universiteit) werd hervormd: de vierja
rige opleidingen werden een 'academische Bachelor-Master'de
twee- of driejarige graduaatopleidingen werden driejarige
Marijke Brondeel, Philippe De Maeyer
Alain De Wulf. Universiteit Gent -
Vakgroep Geografie
m arijke. brondeel@ugent.be
'professionele Bachelors'. Binnen de uni
versiteiten kan men zijn opleiding ver
volmaken door aansluitend aan de
Master, een 'Master na Master' te volgen.
Zoals voorheen kan men zijn universi
taire opleiding bekronen met een doc
toraat. In functie van de universiteit
en betrokken faculteiten is daarin al
dan niet een doctoraatsopleiding mo
gelijk.
Indien de modeldoorstroming voor
ziet dat men na de academische bache
lors de aansluitende academische
masters volgt (m.a.w. respectievelijk
binnen de universiteit of hogeschool),
is het wel zo dat de academische oplei
ding van de hogeschool tot een aantal
universitaire masters toegang
mits het slagen van een voorberei
dingsprogramma ("Pv" in de fi
guur), afhankelijk van vooroplei
ding en afstudeerrichting. In de
praktijk is dit meestal een extra
jaar met een op maat
gesneden programma
samengesteld uit de
op de universiteit aan
geboden opleidings
onderdelen.
Voor professi-
i
GEO-INFO 2005-1
DOCTORAAT
MASTER
na
MASTER
1j
x
1j
UNIVERSITAIRE
(ACADEMISCHE)
MASTER
ACADEMISCHE
MASTER
1j
1j
UNIVERSITAIRE
(ACADEMISCHE)
BACHELOR
ACADEMISCHE
BACHELOR
PROFESSIONELE
BACHELOR
UNIVERSITEIT
HOGESCHOOL
DOCTORAATS
OPLEIDING
Geomatica-opleidingen
in Vlaanderen
54
Geomatica en BaMa
---©
ïgj