In de boekwinkel in binnen- en buitenland, op het web of recentelijk nog op
de Antwerpse Boekenbeurs, steeds ben ik opnieuw verwonderd over het aan
tal populariserendewerken dat thans in het domein van de 'geomatica' wordt
aangeboden.
Geomatica is de wetenschap en de techniek om geografisch gelokaliseerde infor
matie te verzamelen, te beheren, te analyseren, te interpreteren en te verdelen
in de breedste zin. Hoewel de term in het Nederlands weinig wordt gebruikt
biedt hij een goed verzamelwoord voor de verschillende gerelateerde disciplines
die de ruimtelijk gespreide informatie als gemeenschappelijke noemer hebben,
zoals de lcartografïe, de landmeetkunde, de geodesie, verschillende facetten van
de teledetectie (in het bijzonder de fotogrammetrie) en de geografische infor
matiewetenschap en -systemen. Geomatica als verzamelterm werd oorspronke
lijk gepromoot in Canada en vindt in het Franse taalgebied sinds lang zijn equi
valent met 'géomatique'.
Bijzonder succesvol in de boekenwinkel zijn de geromantiseerde levensverha
len of ontdelckingsverhalen uit de Renaissance en de negentiende eeuw, hoewel
ook argumentaria naar de evolutie van het wereldbeeld blijkbaar in andere ta
len lezers vinden. Zoals de Renaissance zich vanuit Italië naar het Noorden uit
breidde, zijn ook de onderwerpen of actoren die in de literatuur aan bod komen
iets ouder voor Zuid-Europa [Cowan, 1997] dan voor West-Europa [Crane, 2002].
Merkwaardig is dat in heel wat geromantiseerde versies zelfs de wetenschapper
zich kan terugvinden: men moet vaststellen dat het verhaal een hoge histori
sche getrouwheidsfactor vertoont [Vermeulen, 2004].
Waarom deze interesse voor de Renaissance? Hangt dit samen met een zoeken
naar symbolen en mysterie (zoals het succes van het roman van Dan Brown: de
Da Vinci Code) als uiting van een 'fin-de-siècle'-malaise, het opsporen van onze
'roots' (zoals genealogie oolc in is), of is dit louter het gevolg van het zoeken naar
nieuwe vormen van ontspanning en ontwikkeling door de belangrijke groep
j ong-gepensioneerde hooggeschoolden?
Bijzonder is ook de herinteresse voor het Hellenistische en Romeinse wereld
beeld. Al in de negentiende eeuw was er een herontdekking naar een breder pu
bliek toe van de auteurs uit de Oudheid (conform de talrijke vertalingen in de
negentiende en vroeg-twintigste eeuw van het Grieks en Latijn naar het Duits,
Engels of Frans). De actuele herinteresse maakt dat nu ook in het Nederlands
vertalingen beschikbaar worden gesteld [Herodotos, 1995][Plinius, 2004]. Waar
om de Oudheid en de Middeleeuwen minder aan bod komen in verhandelingen
of roman, heeft misschien te maken met het feit dat het neerzetten van biogra
fieën moeilijker is o.a. omwille van het beperkter bronnenmateriaal. We be
schikken immers niet over allerlei complementaire bronnen (zoals commercië
le documenten), daarenboven bereikte het oeuvre (zoals voor Eratosthenes) ons
ook slechts indirect.
In Nederland bloeit de zeventiende eeuwse lcartografïe opnieuw door allerlei
heredities. In de buitenlandse literatuur echter is er vooral een verregaande
interesse voor de ach tiende en negentiende eeuw [Aider, 2002] waar te nemen.
Ondertussen, in afwachting de nodige tijd te vinden om ze alle te lezen, vinden
ze een plaats in mijn boekenkast.
Philippe De Maeyer
Een greep uit mijn boekenkast:
Herodotos, 1995. Het verslag van mijn onder
zoek (vertaald, ingeleid en geannoteerd door
H.L. van Dolen), Sun, p.782.
Plinius, 2004. De wereld, naturalis historia
(vertaald door Joost van Gelder, Mark Nieuw-
enhuis en Ton Peters), Athenaeum - Polak
Van Gennep, p.899.
Alder, Ken, 2002. The measure of all things,
The free press, p.422.
Aujac, Germaine, 2001. Eratosthène de Cyrè-
ne, le pionnier de la géographie, CTHS, p.224.
Cowan, James, 1997. De droom van een kaar
tenmaker, Roman Athos, p.199.
Crane, Nicholas, 2002. Mercator, the man who
mapped the planet, Weidenfeld Nicolson,
p.348.
D'Hollander, Raymond, 2002. Sciences géogra-
phiques dans l'Antiquité, AFT, p.465.
Menzies, Gavin, 2002. 1421, het jaar waarin
China de nieuwe wereld ontdekte, Ambo,
p.416.
Pelletier, Monique, 2002. Les cartes des Cassi-
ni, CTHS, p.338.
Vermeulen, John, 2004. Tussen God en de Zee,
roman over het leven van Gerard Mercator,
Kramat, p.395.
AGENDA
GIN
18 februari 2005
Workshop "Differentiële netwerken"
Ned. Instituut voor Navigatie in samenwerking
met GIN. Lolcatie: faculteit LR, Delft.
B www.nir.nl/nin/dnet2004.htm
23 februari 2005
Studiemiddag CAD, GIS, Kartografie.
Bericht volgt.
25 februari 2005
Seminar VBK en GIN: Integratie van Geodata.
Zie aankondiging op p. 490 van nummer 11.
14 t/m 16 maart 2005
3e Internationale GIS Studiereis. Zie
aankondiging op p. 491 van nummer 11.
23 t/m 25 november 2005
GIN-congres, "Geef Geo-Informatie de ruimte".
RAI, Amsterdam
BINNENLAND
21 t/m 23 maart 2005
1st International symposium on geo-informa-
tion for disaster management, Delft.
B www.gdmc.nl/gi4dm
14-15 april 2005
GeoNames 2005 International Conference on
Minority Names/Indigenous Names and Multi
lingual Areas, Ljouwert/Leeuwarden
B //geonames. geog.uu.nl
BUITENLAND
6 t/m 9 maart 2005
GITA's 28th Annual Conference, thema
'Crossing Boundaries', Denver, Colorado (VS).
Bwww.gita.org/events/annual/28/index.html
16 t/m 21 april 2005
8th International GSDI conference and
FIG working week 2005, Cairo, Egypte.
B www.gsdi.org
30 mei t/m 2 juni 2005
GIS Planet 2005, Estoril, Lissabon, Portugal.
B www.gisplanet.org
9 t/m 16 juli 2005
ICA-conferentie, A Coruna (Spanje).
B www.icc2005.org/
17 t/m 22 juli 2005
21e Internationale conferentie Geschiedenis van
de kartografie, Boedapest (Hongarije).
B lazarus.elte.hu/~zoltorolc/ichc/index.htm
WWW.GEO-INFO.NL
redactie@geo-info.nl
GEO-INFO 2005-1
GE O MAT IC APR OZA
IN DE BOEKENKAST
