toenemende regionalisering in de zorg
en de volksgezondheid, krijgen regio
nale overheden en zorgverzekeraars
steeds meer verantwoordelijkheden.
Omdat de rijksoverheid nog steeds een
overzicht wil hebben en ontwikkelin
gen wil signaleren, is een nationaal
beeld over toegankelijkheid van zorg
belangrijk.
Bovendien neemt de behoefte aan
ruimtelijke informatie toe door de
overgang van een aanbod-gerichte
naar een vraag-gerichte zorg. Deze ver
andering is een gevolg van de individu
alisering en een toenemende diver
siteit aan verlangens en voorkeuren
van patiënten en consumenten. Om
hieraan tegemoet te komen, moet de
zorg zo dicht mogelijk bij de
patiënt/consument, dus op regionaal
of zelfs lokaal niveau, georganiseerd
worden. Daardoor is er niet alleen be
hoefte aan informatie over het aanbod
van zorg maar vooral ook aan informa
tie over de vraag naar zorg. Deze wordt
grotendeels bepaald door de gezond
heidstoestand van de bevolking.
Om de belangstelling voor regionale in
formatie te dekken heeft de Atlas vier
functies. Ten eerste geeft de Atlas in
zicht in de fysieke toegankelijkheid
van zorgvoorzieningen in Nederland.
De Atlas kan bijvoorbeeld antwoord ge
ven op de vraag of de beschikbaarheid
van ambulances zodanig is dat ieder
een binnen de bestaande norm tijd van
vijftien minuten kan worden bereikt.
Ten tweede geeft de Atlas informatie
die belangrijk kan zijn voor evaluatie
en planning van nieuwe locaties van
zorgvoorzieningen. De Atlas kan ant
woord geven op vragen als: "Is de capa
citeit van zorgvoorzieningen zodanig
gespreid dat deze aansluit op de vraag
naar deze voorzieningen?"
Het derde doel van de Atlas is een sig
naalfunctie. De Atlas brengt bijvoor
beeld in beeld waar bepaalde ziekten
vaker voorkomen dan elders, waar
meer ongevallen zijn of waar vaccina
tiepercentages van kinderen onder de
norm zijn.
Ten slotte is de Atlas een geografisch
naslagwerk. In de Atlas kunnen de lo
caties van zorgvoorzieningen opge
zocht worden en lean bijvoorbeeld op
gezocht worden hoe hoog de sterftecij
fers zijn in een bepaalde regio.
De doelgroep en het gebruik van de Atlas
De informatie in de Atlas is vooral bedoeld voor de beleid
smedewerker van het Ministerie van VWS. Deze kan de
functies die in de vorige paragraaf zijn genoemd gebruiken
bij probleemsignalering, beleidsvorming en beleidsevalua
tie. De site was in het begin van zijn bestaan, van februari
1999 tot oktober 2000, alleen voor de primaire doelgroep op
het intranet van VWS beschikbaar. Vanaf oktober 2000 is de
Atlas voor iedereen via internet te raadplegen. Sindsdien
wordt de doelgroep van de Atlas gedefinieerd als de be
roepsmatig geïnteresseerden in zorg en gezondheid. Ge
dacht wordt, naast beleidsmedewerkers van VWS, aan
medewerkers van regionale en lokale overheden en GGD-
medewerlcers.
In de praktijk blijkt ook het grote publiek de Atlas te bekij
ken en te gebruiken. Het zijn mensen die uit beroepsmatige
of om privé-redenen geïnteresseerd zijn in volksgezond
heid. Dat zijn bijvoorbeeld journalisten, medewerkers van
patiënten- en consumentenverenigingen en medewerkers
van zorgverzekeraars. Ook het onderwijs maakt veel ge
bruik van de Atlas. Zo dient de Atlas in het aardrij lcskunde-
onderwijs als didactisch materiaal. Maar ook studenten, die
een opleiding op het gebied van gezondheid, demografie of
geografie volgen, gebruiken hem regelmatig.
Fig. 1.
De meest bezochte Vanaf het moment dat de Nationale Atlas Volksgezondheid
kaart van de Atlas, via internet beschikbaar is gekomen, worden de gebruikers-
induslel twllempQllkilniefc&n
j a^pefnana nakfinhuizsn
feultanuulltfüiiRinit
g i^yÜürnisïhiitki^r.huiBBrt
ziekenhuis mal
nrardere loealles
WZU-ragbfe
GEO-INFO 2005-2
Locaties ziekenhuizen september 2004
