ee, dit is geen zin uit het Groot Dictee der Amsterdamse taal. Het gaat,
veel prozaïscher, over het verzamelen van kabel- en leidinggegevens.
Regelmatig wordt geroepen dat, als we maar een goed verzamel- of uit
wisselingssysteem bouwen en goede voorschriften aan de kabel- en leidingbe
heerders (KLB) opleggen voor hun k&l-registratie, dat dan ontwerpers, grond
beheerders en gravers hun plannen en hun werk zonder meer kunnen base
ren op de gegevens in dat systeem. Er zijn diverse 'oplossingen' op de markt
die al laten zien hoe dat kan worden gerealiseerd. Voorschriften op dit punt
komen er dan op neer dat KLB's al hun gegevens praktisch foutloos moeten
registreren en ter beschikking stellen. Maar dat is te simpel gedacht.
De locatiegegevens van bestaande lc&l zijn tot wel een eeuw oud, op allerlei
manieren gemeten, vastgelegd én gedigitaliseerd. In de beheersystemen is de
ze ontstaansgeschiedenis veelal niet meer terug te zien. Het merendeel van de
lc&l zal wel vrij goed 'op kaart' staan maar het is vaak niet bekend welk ge
deelte dat is. De diepteligging is doorgaans beperkt geregistreerd, evenals ver
vallen kabels en leidingen. Je kunt dus nergens 'zomaar' vertrouwen op de
lc&l-gegevens - vandaar alle voorbehoudstempels op tekeningen van netbe
heerders. Voorts is vaak niet bekend waar er nog 'kleine' netbeheerders liggen
(bijvoorbeeld een bank met een datalijn tussen twee nabije filialen).
Dan zijn er nog invloeden van buitenaf. Met name in slappe ondergronden
zullen kabels in de loop van de tijd van plaats veranderen; dat kan tot meer
dan een meter oplopen. Dat geldt ook voor de diepteligging, die bovendien
wordt beïnvloed door werkzaamheden als verstratingen en ander grondwerk.
Ook komt het regelmatig voor - al mag dat natuurlijk niet - dat bij het uit
voeren van werkzaamheden kabels en leidingen worden verlegd zonder dat
dat wordt gemeld bij de betreffende netbeheerders. Dat houdt in dat oor
spronkelijke locatiegegevens enige tijd na aanleg al weer een zekere onzeker
heidsmarge gaan krijgen.
Netbeheerders stellen dan ook dat hun registratiesystemen geen ligging-gege-
vens bevatten, maar legging-gegevens: de gegevens die tijdens de aanleg zijn
genoteerd. Dat betekent dat een combinatie van lc&l-bestanden een digitale
representatie zal zijn van onzekere locatiegegevens van de meeste KLB's, zonder
huisaansluitingen, zonder vervallen leidingen en zonder diepteligging. De toe
passing van een verzamelbestand, virtueel of fysiek, kan daarom niet méér
zijn dan een indicatief overzicht van de ondergrondse infrastructuur. Voor
daadwerkelijke uitvoering moet dan altijd nadere informatie worden opge
vraagd, of er moeten proefsleuven worden gegraven.
Op korte termijn zie ik weinig verandering. Er moet uiteraard wel worden be
gonnen met het registreren van nog ontbrekende netbeheerders, het invoeren
van goede inmeet- en registratiemethoden door de beheerders en het maken
van uitwisselingsafspraken. Wetgeving, zoals de aanstaande grondroerders-
regeling, kan dat proces bespoedigen. Wetgeving kan er echter niet voor zorgen
dat de al bestaande locatiegegevens worden verbeterd of dat niet-belcende ver
vallen leidingen alsnog in kaart worden gebracht. Daarvoor zou alles opnieuw
moeten worden opgegraven en dat is geen realistische optie. Eigenlijk kun je
pas na een totale vervanging van alle bestaande lc&l (zeg over een jaar of vijftig)
een kwalitatief goed totaalbeeld van lc&l gaan creëren, als iedereen zich al die
tijd aan de (scherpe) voorschriften heeft gehouden. En dan houden we nog het
probleem met de onvoorspelbare invloeden van buitenaf.
Een volledig betrouwbare verzamelkaart lc&l, waar gebruikers 'blind' op mo
gen varen, zal dus feitelijk niet te realiseren zijn. Daarmee wil ilc vooral niet
zeggen dat we niets moeten doen - daar is inzicht in de ondergrondse infra
structuur veel te belangrijk voor. Het is echter zaak om realistisch te blijven
en om niet méér betekenis aan verzamelbestanden en -systemen te willen ver
binden dan de kwaliteit van de gegevens toelaat.
Ad van der Meer
AGENDA
GIN
25 februari 2005
Seminar VBK en GIN: Integratie van Geodata.
Zie aankondiging op p. 109 van dit nummer.
3 maart 2005
Themamiddag Google-GIS, aula TU Delft.
B www.geo-info.nl
14 t/m 16 maart 2005
3e Internationale GIS Studiereis. Zie
aankondiging op p. 491 van nummer 11 en via
B www.geo-info.nl
23 t/m 25 november 2005
GIN-congres, "Geef Geo-Informatie de ruimte".
RAI, Amsterdam
BINNENLAND
17 maart 2005
DURP Conferentie, World Trade Center,
Rotterdam. B www.durpconferentie.nl
21 t/m 23 maart 2005
1st International symposium on geo-informa-
tion for disaster management, Delft.
B www.gdmc.nl/gi4dm
14-15 april 2005
GeoNames 2005 International Conference on
Minority Names/Indigenous Names and Multi
lingual Areas, Ljouwert/Leeuwarden.
B //ge onames.geog.uu.nl
15-18 augustus 2005
4th Annual Conference on Scalable Vector
Graphics (SVGopen 2005), Enschede.
B www.svgopen.org
BUITENLAND
6 t/m 9 maart 2005
GITA's 28th Annual Conference, thema
'Crossing Boundaries', Denver, Colorado (VS).
Bwww.gita.org/events/annual/28/index.html
16 t/m 21 april 2005
8th International GSDI conference and
FIG working week 2005, Cairo, Egypte.
B www.gsdi.org
30 mei t/m 2 juni 2005
GIS Planet 2005, Estoril, Lissabon, Portugal.
B www.gisplanet.org
9 t/m 16 juli 2005
ICA-conferentie, A Coruna (Spanje).
B www.icc2005.org/
17 t/m 22 juli 2005
21e Internationale conferentie Geschiedenis van
de lcartografie, Boedapest (Hongarije).
B lazarus.elte.hu/~zoltorok/ichc/index.htm
WWW.GEO-INFO.NL
redactie@geo-info.nl
GEO-INFO 2005-2
LIGGING OF LEGGING
71
