a»
«0"
p»
profileren als een expertisecentrum Voorbeeldpagina
van waaruit digitaal kaartmateriaal
ter beschikking wordt gesteld. Daar
toe zullen delen van de collectie als
'full-image' op een website gepresen
teerd worden. Op deze digitale afbeel
dingen lean tot in detail ingezoomd
worden. Onderzoekers en andere ge
bruikers van - meestal oud - kaartma
teriaal krijgen hiermee op eenvoudige
wijze toegang tot een hoogwaardig en
gebruiksvriendelijk lcartografisch in
strumentarium. Ook wil de universi
teitsbibliotheek op deze wijze haar
cultureel erfgoed uitdragen. Bijko
mend voordeel is dat de veelal kwets
bare kaarten niet langer meer fysiek
geraadpleegd hoeven te worden en zo
veel mogelijk gevrijwaard blijven van
onnodig verval en diefstal. Het ge
bruik van de kaartenzaal zal uiteinde
lijk efficiënter en doeltreffender kun
nen plaatsvinden.
Ten behoeve van het digitaliserings
project is binnen de universiteitsbibli
otheek een productielijn voor de op-
van de toekomstige
website van
gedigitaliseerde
kaarten.
Thuispagina
van de vernieuwde
slag en ontsluiting van gedigitaliseerd website Oddens'
kaartmateriaal. Via een breed toepas- Bookmarks.
bare gebruikersinterface (MrSID) kunnen de opgenomen
kaarten optimaal bestudeerd worden. Deze interface moet
het mogelijk maken om vanuit de catalogus voor digitaal
materiaal (Omega) door te linken naar de afbeelding van de
kaart. Ook is het mogelijk om door deelcollecties uit het
kaartenbezit te bladeren. Via het zoekmenu kan men ver
der zoeken op termen, zoals uitgever, titel, plaats en derge
lijke.
Medio 2004 is gestart met de voorbereidingen van twee
pilotprojecten. Op de eerste plaats betreft dat de digitalise
ring van ruim vijftig topstukken die in 1983 in de tentoon
stelling Tooneel des Aerdrijcx opgenomen zijn geweest
[Krogt, 1983]. Deze kaarten bieden een beeld van de gevari
eerdheid van de oude lcaartencollectie. Een tweede pilot-
project richt zich specifiek op onderwijs en onderzoek.
Hiertoe digitaliseert men een Bosatlas uit 1925 en een
schoolatlas van Nederlands-Indië uit 1937.
In het voorjaar van 2005 moet de website van gedigitali
seerde kaarten van de kaartenverzameling operationeel
zijn. Het toekomstige internetadres van de website voor ge
digitaliseerde kaarten wordt: www.kaarten.library.uu.nl
(onder voorbehoud). In de loop der tijd zal de database dan
steeds verder uitgebreid worden.
Oddens' Bookmarks
De website Oddens' Bookmarks is een zogeheten internet-
portaal voor kartografische informatie: door middel van
gerubriceerde links tracht de site een overzicht te geven
van wat er zich aan lcartografisch materiaal of verwante
zaken op het wereldwijde web bevindt [Egmond, 2002].
Bedenker van de site is Roelof Oddens, één van de twee
conservatoren van de Utrechtse kaartenverzameling. Od
dens onderhoudt en actualiseert de site vrijwel dagelijks.
In 1996 begonnen als een lijstje met enkele links groeide
Oddens' Bookmarks in korte tijd uit tot één van de best
lopende websites van de Universiteit Utrecht. Momenteel
(peildatum: november 2004) bevat de site meer dan 22.000
links en hebben ruim drie miljoen bezoekers de site be
zocht.
Ook nu de kaartenzaal onder de nieuwe Universiteits
bibliotheek valt, is de uitbouw en verdere verfijning van
Oddens' Bookmarks één van de kerntaken. In de zomer van
2004 kreeg de site door Ton Markus, die het technisch be
heer uitvoert, een ander uiterlijk aangemeten [Markus,
2004]. De database draait nu op een van de servers van de
Faculteit Geowetenschappen. Hiermee is de site een stuk
sneller geworden. Tevens is het zoekmenu vereenvou
digd, waardoor bezoekers nog beter en makkelijker dan
voorheen hun weg kunnen vinden. Naar verwachting
kunnen het nieuwe systeem en de website weer enkele
jaren mee. De continuïteit blijft echter een zorgenkindje.
Het hangt immers nog te veel van individuele factoren af
of de site regelmatig geactualiseerd wordt en dus be
trouwbaar blijft. Tegelijkertijd neemt de hoeveelheid kar
tografische informatie op internet toe, hetgeen een toe
nemende belasting betekent voor degene die de site (op
vrijwillige basis) onderhoudt. Voor de toekomstige in
standhouding van de site is enige formalisering en insti
tutionalisering absoluut noodzakelijk. Dit punt zal daar
om voor de komende tijd in de beleidsagenda van de Uni
versiteitsbibliotheek ter sprake moeten komen.
GEO-INFO 2005-2
- -
-
- -
r
