2 nPW
kelder. Zal het tenslotte niet die pro
gramma's evenaren die als te ingewik
keld en uitgebreid terzijde zijn gewor
pen, en waaraan Pythagoras tenslotte
zijn bestaansrecht heeft te danken?
Volgens Van Herck zal dat niet gebeu
ren omdat bij alle uitbreidingen de
eenvoud van het bedienen en de ge
bruiksvriendelijkheid voorop blijft
staan. En je moet toch proberen te vol
doen aan de vragen die vanuit de prak
tijk op je af komen.
Vandaag de dag is dat natuurlijk de uit
breiding naar GIS-toepassingen. Pytha
goras is van oorsprong een CAD-pro-
gramma, een landmeetkundig teken
en rekenprogramma van waaruit nu
ook GIS-functionaliteit wordt ontwik
keld, in tegenstelling tot veel andere
GIS-programma's waar het precies
andersom (en dus minder praktisch)
werkt. Door het tekenprogramma van
Pythagoras te koppelen aan externe
databanken (bijv. in Access, SQL of
Oracle), kunnen vragen over zaken die
aan de geografie zijn gerelateerd wor
den beantwoord door zichtbaar te ma
ken wat gevraagd is. Een wat luguber
recent voorbeeld is de inventarisatie,
door een gemeentelijke dienst, van de
graven op een begraafplaats. Zorgvul
dig is vastgelegd welke overblijfselen
waar precies zijn begraven zodat vra
gen als: "waar liggen de resten van Jan
de Wit" nu met een sterretje op de
kaart worden beantwoord, maar ook
andersom zal bij het aanwijzen van
een bepaalde plek de (naam van de)
persoon verrijzen die op die plek zijn of
haar laatste rustplaats vond.
Dat de gedemonstreerde theorie van
gebruiksvriendelijkheid en snelheid
ook in de praktijk reëel blijkt te zijn
wordt dagelijks aangetoond. Bijvoor
beeld bij de herinrichting van de Antwerpse Ring waar de
uitvoeringscombinatie THV (Tijdelijke Handels Vennoot
schap), mede dankzij het gebruik van Pythagoras, een bo
nus in de wacht wist te slepen omdat het werk eerder klaar
was dan gepland.
Al in de voorbereidingstijd speelde Pythagoras daar een be
langrijke rol. Om de actuele situatie op te meten werd ge
bruik gemaakt van zowel luchtfotogrammetrie als terrestri-
sche tachymetrie. Er liep een heel leger landmeters rond
om genoeg gegevens bijeen te brengen. Op grote schaal wer
den totalstations en one-man stations aan het werk gezet
om het terrein nauwkeurig in kaart te brengen. Dankzij Py
thagoras werd veel tijdwinst behaald en konden ook de ver
schillende soorten waarnemingen gemakkelijk met elkaar
worden gemengd en aangesloten.
De handleidingen
en demo- CD's Bij de Ring werd gewerkt volgens het principe dat door de
worden in 15 talen aannemer zelf de kwaliteitscontrole moet worden uitge-
vertaald. voerd, een principe dat in Nederland tegenwoordig wordt
toegepast bij de aanleg van grote werken, zoals de Betuwe
lijn en de HSL. De aannemer moet aantonen dat het eindre
sultaat aan de gesteld eisen voldoet, en dat is niet zo een
voudig als je weet dat een autoweg als de Ring bestaat uit
een veelheid aan lagen. De betonnen bovenlaag ligt op een
onderlaag van asfalt (waarmee de rek en krimp van het be
ton wordt ondervangen). Onder het asfalt zitten de funde
ring, de onderfundering en uiteindelijk de grondlaag. Elke
laag heeft een voorgeschreven dikte waaraan moet worden
voldaan, en dat wordt ook voor elke laag nauwgezet gecon
troleerd. Voorheen gebeurde dat door het boren van proef-
kernen, tegenwoordig moeten de topografische metingen
het resultaat aantonen. De metingen moeten zeer nauw
keurig gebeuren en precies op de juiste plaatsen om ont
werp en eindresultaat goed te kunnen vergelijken. Dankzij
de digitale terreinmodellen, die met behulp van Pythagoras
in beide fasen werden vervaardigd, konden afwijkingen in
de laagdilctes door de computer direct zichtbaar worden ge
maakt.
De heraanleg van de Ring is een geweldig complex werk. Be
halve het aanbrengen van betonbanen en de bijbehorende
funderingslagen, over een lengte van 13 kilometer, moest
ook een aantal bruggen, tijdelijke bruggen, extra rij
stroken, en parkeerplaatsen worden geconstrueerd. Ook
moesten kruispunten en verlceerssignalering worden aan-
De Ring van
Antwerpen heeft
weinig rechte
stukken.
r
GEO-INFO 2005-3
r
In de ban van de Ring