ters gecorrigeerd op basis van hun cor
relatie met de meerduidigheden.
Men kan echter niet volstaan met al
leen het schatten van de onbekende
meerduidigheden: er moet gekeken
worden naar de betrouwbaarheid van
de uiteindelijke oplossing. De oplos
sing moet dus gevalideerd worden,
waarbij de vraag is of de geheeltallig
oplossing voldoende waarschijnlijker
is dan enige andere oplossing. Tot nu
toe was er geen adequate en correcte
theorie beschikbaar om deze vraag te
beantwoorden. Traditionele statisti
sche methoden kunnen namelijk niet
gebruikt worden, omdat deze niet ge
schikt zijn voor modellen waarin zo
wel reëelwaardige als geheeltallige
parameters voorkomen. Toch zijn in
het verleden vaak validatieprocedures
opgesteld gebruikmakend van de tra
ditionele statistiek, waarbij dus foute
aannames zijn gedaan. Andere proce
dures maakten gebruik van empiri
sche toetsingscriteria, zonder dat er
een theoretische fundering was. Som
mige van de validatieprocedures leken
in de praktijk goed te werken, maar al
leen in bepaalde gevallen.
Het doel van dit onderzoek is geweest
om een procedure van meerduidig
heidsbepaling op te zetten, waarbij zo
wel de schatting als de validatie een
correcte theoretische fundering heeft.
BOEKBESPREKING
Atlas Suriname
De voorganger van deze kaart was
die van CA.van Sijpesteijn uit
1850, ook circa 1:200.000; in 1899 werd
een bijgewerkte kaart geproduceerd
op de schaal 1:500.000 "naar de opme
tingen van J.F.A.Cateau van Rosevelt
en J.F.A.E. van Lansberge, aangevuld
tot 1898 met die van- en getekend door
W.L.Loth". Pas in 1920 werd de hier ge-
facsimileerde kaart van Cateau vervan
gen door een nieuwere kaart op verge
lijkbare schaal, zodat deze kaart bijna
40 jaar lang de officiële kaart van Suri
name was. Hij brengt behalve hydro
grafie, een reliëfaanduiding en neder-
Verschillende aanpakken zijn bekeken
en het is gebleken dat er een optimale
methode kan worden opgesteld, geba
seerd op het nieuwe principe van Inte
ger Aperture schatting. Maar er zijn
ook alternatieven gebaseerd op het
zelfde principe die relcentechnisch
aantrekkelijker zijn, en waarvan aan
getoond is dat de oplossing bijna opti
maal is. Het blijkt zelfs dat het princi
pe van Integer Aperture schatting een
theoretische fundering voor de traditi
onele validatieprocedures oplevert,
maar nu in combinatie met de juiste
toetsingscriteria.
De figuur geeft een idee van het princi
pe voor het geval er twee onbekende
meerduidigheden zijn. De hexagonen
zijn de zogenaamde pull-in regions beho
rend bij de integer k 1 e ins tek wad ra ten-
schatter: als de float-meerduidigheden
in een bepaalde pull-in region vallen,
zal de geheeltallige oplossing gelijk
zijn aan het gridpunt in het centrum
van de pull-in region. De puntenwolk
in de figuur is met simulaties verkre
gen: deze float-meerduidigheden zou
je krijgen als je dezelfde meting heel
vaak herhaalt. Als de metingen niet be
hept zijn met blunders, heb je de groot
ste kans dat de float-oplossing dichtbij
de juiste geheeltallige oplossing ligt.
Het idee is nu om een acceptatiegebied
rond ieder gridpunt te definiëren, zo-
zettingen ook de grenzen van de plan
tages zoals die volgens het kadaster an
no 1879 bestonden - het is zeker geen
weergave van de plantages die op dat
moment nog operationeel waren,
want er zat al een tijdje de klad in, ze
ker sedert 1863 toen de slavernij in Su
riname afgeschaft werd. De kaart
brengt behalve de grenzen der eigen
domsrechten van de (voormalige) plan
tagehouders ook een inventarisatie
van de natuurlijke omstandigheden,
zoals bodem en begroeiing en bevaar
baarheid der rivieren. Alle mogelijke
boomsoorten worden op de kaart ver-
danig dat de kans dat de foute oplos
sing wordt gevonden kleiner is dan
een bepaalde waarde. Als de float op
lossing buiten de acceptatiegebieden
valt, zal de geheeltallige oplossing als
onvoldoende betrouwbaar worden be
schouwd, en dus niet gebruikt worden.
Voor het voorbeeld in de figuur leve
ren alle groene float oplossingen de
juiste geheeltallig oplossing op, alle ro
de de foute, en alle grijze float oplos
singen leveren geen geheeltallige op
lossing op. Met de optimale integer
aperture schatter wordt gegarandeerd
dat de kans op een foute oplossing klei
ner is dan een gekozen waarde, en te
gelijkertijd de kans op een juiste oplos
sing zo groot mogelijk is.
Het resultaat van dit onderzoek is dat
er nu een complete theorie beschik
baar is die de oplossing levert voor het
probleem van geheeltallige meerdui
digheidsbepaling. Dit maakt het voor
het eerst mogelijk om uitspraken te
doen over de statistische betrouwbaar
heid van de geschatte meerduidighe
den. Een belangrijke stap voorwaarts,
omdat naast precisie voor veel toepas
singen ook de betrouwbaarheid een
zeer belangrijke maatstaf is om te be
slissen of men het navigatiesysteem
wel of niet kan gebruiken.
Sandra Verhagen
meld: Baboen-nefi, Boletrie (hier werd
de balata uit gewonnen), Bostamarin-
de, Bruinhart, Bijlhout, Ceder, Groen-
hart, Konatepie, Kopie, Krappa,
Lokus, Manbarklalc. Mangrove (Man-
gro volgens de kaart; er wordt trou
wens ook gesproken over zwampen en
stroomsnellingen), Mauritiepalmen,
Mokko-mokko, Mora, Palissaden, Par-
wa-bosch. Purperhart en Wane! Bij de
rivieren komen zowel breedte, diep
gang als de invloed van eb en vloed aan
de orde.
Van de menselijke infrastructuur zien
we op de kaart een inventarisatie van
de militaire versterkingen, ook het uit
1776 daterende Oranjepad tussen de
rivieren de Saramacca en Suriname en
het Cordonpad tussen Suriname en
Kaart van Suriname naar de opmetingen gedaan in de jaren 1860-1879, doorJ.FA. Cateau
van Rosevelt en J.FA.E. van Lansberge. Schaal 1200 000. Facsimile-uitgave Buijten en Schip-
perheijn Recreatief, Amsterdam 2004.10 uitvouwbare kaartbladen (elk 68x50cm) en een toe
lichtend indexblad, in cassette. ISBN 90 5881 151 4. Prijs €45,00
CEO-INFO 2005-3
