VHD EN KLIC VERMINDEREN KANS OP CALAMITEIT BIJ B U I S L E I D I N G E N
Op 29 maart hebben de Vereni
ging van Eigenaren van Leidin
gen in Nederland (VELIN) en
KLIC (Kabel- en Leidingen-informatie
centrum) met de VerzelceraarsHulp-
Dienst (VHD) een contract getekend. In
dit contract is vastgelegd dat bij een
calamiteit met of in de buurt van een
transportleiding voor gas of gevaar
lijke vloeistof de VHD functioneert als
schakel tussen brandweeralarmcentra
les en de storingsdiensten van VELIN-
leden.
Jaarlijks wordt in Nederland 55 mil
joen ton aardgas, 115 miljoen ton
aardolie en aardolieproducten en 17
miljoen ton chemicaliën getranspor
teerd door 16.500 kilometer langeaf-
standspijpleidingen. Net als bij trans
port over weg, water of spoor kan er
ook bij deze vorm van transport iets
fout gaan. Mocht dit gebeuren, dan
kan dit grote gevolgen hebben voor de
veiligheid of voor het milieu. Jaarlijks
zijn er ongeveer 50 bij na-incidenten
met deze leidingen. Een dergelijk bij-
na-incident is bijvoorbeeld het graven
zonder toestemming van de leidingbe
heerder bij deze buisleiding of het be
schadigen van de coating van de lei
ding. Gemiddeld vier keer per jaar is er
een incident waarbij er gas of een
vloeistof uitstroomt; een gevaarlijke si
tuatie dus. Daarnaast zijn er nu en dan
incidenten in de buurt van een leiding
die tot een gevaarlijke situatie kunnen
leiden. Denk aan een brand in de
buurt van een buisleiding of een vlieg
tuigbom. In al dit soort situaties zal de
brandweer, als coördinator bij cala
miteiten, behoefte hebben aan infor
matie over de mogelijke aanwezigheid
van transportleidingen met gevaar
lijke stoffen en contact willen hebben
met de beheerder van de buisleiding
om bijvoorbeeld de leiding af te slui
ten. Het voorbeeld van de ramp in Bel-
Jan de Kruif, redacteur
gië ligt nog vers in het geheugen. Kort
om: het nieuwe informatiesysteem is
bedoeld om te komen tot een goede en
snelle communicatie tussen de brand
weer of een andere hulpdienst en de
storingsdiensten van de leidingbeheer
ders. VHD verzorgt bij dit soort inci
denten de coördinatie.
VELIN
VELIN staat voor de Vereniging van Ei
genaren van Leidingen in Nederland.
Bij VELIN zijn 22 bedrijven aangeslo
ten waaronder Shell, Gasunie en NAM
maar ook de Defensie Pijpleidingen
Organisatie. Alle ondergrondse trans
portleidingen voor het vervoer van
brandbare stoffen behoren tot het
werkterrein van VELIN. De distributie
netten van energiebedrijven als Es-
sent, Nuon en Eneco behoren hier niet
toe maar wel de zogenaamde geheime
leidingen van Defensie of de Nato. De
ze leidingen zijn niet geheim; zij zijn
bij de KLIC en gemeenten bekend. Bij
graafwerkzaamheden bij deze leidin-
gen wordt, net als bij alle andere lei
dingen, aan de graver informatie ver
strekt. De bij VELIN aangesloten bedrij
ven zijn zich bewust van hun maat
schappelijke verantwoordelijkheid en
treffen maatregelen om de veiligheid
van hun transporten zoveel mogelijk
te waarborgen. Zo voeren zij regelma
tig inspecties (onder andere per heli
kopter) uit van hun leidingnet, geven
zij instructies aan hulpdiensten én
hebben zij een modern informatie
systeem opgezet dat, bij calamiteiten
met of bij hun transportleidingen,
hulpdiensten de nodige informatie
verstrekt.
VHD
De VHD Alarmcentrale fungeert sinds
lange tijd als centraal aanspreekpunt
voor overheidsinstanties die een rol
spelen in de hulpverlening bij ongeval
len, rampen en andere calamiteiten
(politie, brandweer en Rijkswater
staat). Door deze ervaring en de be
staande contacten met de verschillen
de Nederlandse brandweerkorpsen
kan de VHD ook in dit geval zorgen
voor een efficiënte, nationaal gecen
traliseerde coördinatie van de hulpver
lening bij calamiteiten met buisleidin
gen. Deze dienst is 24 uur per dag be
schikbaar.
KLIC
KLIC is de landelijke stichting ter voor
koming van graafschade aan kabels en
leidingen. KLIC verstrekt jaarlijks zo'n
160.000 keer kabel- en leidinginforma
tie aan grondroerders.
Tot voor enkele jaren waren er twee re
gionale VELIN-meldlcamers; de brand
weer kon daar naar toe bellen en infor
matie vragen. De meldkamers beschik
ten over kaarten met daarop de trans
portleidingen. Voor nadere informatie
werd de commandant doorverwezen
naar de betrokken leidingbeheerder.
Deze situatie was zeker niet optimaal.
Daarom heeft de VELIN de informatie
op een CD-rom gezet en deze naar alle
brandweercommandanten gezonden.
Ook dit bleek in de praktijk niet te vol
doen. Immers in geval van een cala
miteit moet de CD worden opgezocht,
de computer worden opgestart etcetera.
GEO-INFO 2005-6
Brandweer krijgt snel informatie
over buisleidingen bij calamiteit
Waar gaat het over?
Wie zijn de spelers?
De geheime
pijpleidingen
zijn niet geheim
Hoe werkte het informatie
systeem tot voor kort
