Overzichtskaart uit 1979
De editie 1979 van de landelijke over
zichtskaart bestaat uit een serie van vier
kaarten en twee naamlijsten:
1. waterschappen met algemene taak;
2. waterschappen belast met de zorg voor
de waterkeringen;
3. boezem- en bemalingswaterschappen;
4. zuiveringsschappen en andere instan
ties belast met het kwaliteitsbeheer.
Waterschappen met meerdere taken
komen ook op meerdere kaarten voor. Zo
staat
bijvoorbeeld het Hoogheemraadschap van
Rijnland op zowel kaart 2, als 3 en 4 en
steeds met een andere grens en grootte.
Deze overzichtskaarten zijn in aangepaste
vorm gebruikt in diverse nota's van het
Ministerie van Verkeer en Waterstaat en in
de beide edities van de Atlas van Nederland
(1967 resp. 1986).
staat in 1968 met van de Waterstaats-
kaart afgeleide landelijke overzichts
kaarten; eerst op schaal 1:600.000 en
later op 1:400.000. (Fig. 2.)
In 1992 is de vervaardiging van de
Waterstaatslcaart gestopt en daarmee
viel tevens het doek voor de over
zichtskaarten. Daarna heeft Rijkswa
terstaat wel een bestand van water-
schapsgrenzen plus adresgegevens
uitgebracht op basis van de gedigi
taliseerde Waterstaatslcaart 1:50.000
maar dit bestand is niet regelmatig
bijgehouden. Na 1992 hebben ook in
stanties als Alterra, het Ministerie van
Landbouw, Natuurbeheer en Visserij
en de Rijksuniversiteit Groningen
voor eigen gebruik een dergelijk be
stand opgezet, waarschijnlijk zonder
dit van elkaar te weten. Voor de jaar
lijkse bijhouding vragen zij gegevens
bij de Unie van Waterschappen op en
bij de afzonderlijke waterschappen.
En wat atlassen betreft: in de huidige
internet-versie van de Atlas van
Nederland ontbreken de waterschap
pen ditmaal. Verder bevat de Grote
Bosatlas sinds 1997 wel een kaart
met de gemeenten maar niet met de
waterschappen. De Unie van Water
schappen, waarin alle waterschappen
vertegenwoordigd zijn, geeft de Wa
terschapsalmanak uit en daarin zijn
vanaf 1990 kaartjes van de water
schappen per provincie opgenomen.
Als bron fungeren de provinciale wa
terschapsbonden die jaarlijks analoog
de grenswijzigingen doorgeven.
van de kaart
Waterschappen In 2001 is door het Overleg Geo-informatie, een werkgroep
met algemene van de Unie van Waterschappen, het initiatief genomen om
taak', middenblad,
schaal 1:400.000,
Rijkswaterstaat
1979.
een uniform, gedetailleerd digitaal bestand van alle water
schapsgrenzen samen te stellen met als richtschaal
1:10.000. Door deze grenzen éénmaal per jaar bij de bron
houders zelf - de waterschappen dus - in te winnen en cen
traal te verspreiden, wordt een verbrokkelde informatiever
garing voorkomen. Als technisch formaat zou SHAPE of
DXF voldoen: beide formaten zijn breed ingevoerd en een
voudig te converteren. Dit bestand zou verder deel moeten
uitmaken van de authentieke registratie op basis van de
TOPlOvector samen met de gemeente- en provinciegrenzen.
Dit initiatief is ook voorgelegd aan het Overlegplatform
Gebruikers TOPlOvector en positief ontvangen.
Nader onderzoek wees echter uit dat veel waterschappen
hun grens baseren op de kadastrale kaart omdat deze perce
len de basis vormen voor de omslagheffingen waterkwan
titeit en waterkering en dus voor de inkomsten. En in de
praktijk blijken er behoorlijke passingsverschillen te bestaan
tussen de TOPlOvector en de kadastrale kaart. Dit komt door
verschil in ligging tussen de in het terrein zichtbare topogra
fische grenzen en de onzichtbare eigendomsgrenzen maar
ook door de minder nauwkeurige oudere kadastrale bestan
den. Deze passingsverschillen doen echter geen afbreuk aan
de bruikbaarheid van het grenzenbestand en zijn voorname
lijk visueel van aard. Het verhelpen hiervan is een arbeids
intensief karwei dus die optie is ook snel verlaten.
Een ander probleem is dat niet alle waterschappen de grens
met hun buren hebben afgestemd. Bij een overlap is dat
geen probleem: de betreffende inwoners krijgen dan van
GEO-INFO 2005-7/8
Fig. 2. Fragment Project waterschapsgrenzen
