vastgesteld, blijkt uit een aantal verschillen die in dit be
stand zichtbaar zijn. Van de rijkswateren worden Rijn,
Maas, Waal en Lek niet uitgespaard maar het Noordzeeka
naal weer wel. In Utrecht is het Amsterdam-Rijnkanaal wel
uitgespaard in gebied van waterschap Amstel, Gooi en
Vecht maar niet in het aangrenzende waterschap de Sticht-
se Rijnlanden. Rijkswaterstaat deed dat in het verleden wel
uniform: rijkswateren werden alleen uitgespaard als aan
beide zijden een ander waterschap lag. Verder valt het Frie
se deel van de Afsluitdijk wel binnen een waterschapsgrens
maar het Noord-Hollandse deel niet. In Zeeland en Zuid
Holland liggen de grote watervlakten buiten de water
schapsgrens maar in Flevoland er binnen. En de Belgische
enclaves van Baarle-Hertog zijn ook niet uitgespaard.
Toepassingen
Het bestand 2005 is al door meerdere instanties binnen
Rijkswaterstaat, het Ministerie van LNV, het Kadaster en de
Rijksuniversiteit Groningen bij de Unie opgevraagd voor
uiteenlopende doeleinden als subsidieverlening, voorberei
ding van karteringen en de Atlas van de Lokale Lasten. Zelf
heeft de Unie het benut om de kaartjes uit de Waterschaps
almanak bij te werken voor de nieuwe editie. En de water
schappen gebruiken het grenzenbestand voor afstemming
met hun buren. Uit het gebruik zijn ook nieuwe wensen
naar voren gekomen zoals toevoeging van adresgegevens en
van CBS-codes. Het is echter te vroeg om uit deze toevallig
ter ore gekomen toepassingen nu al algemene conclusies te
trekken of wensen te honoreren.
Toekomstige wijzigingen
De eerstkomende jaren worden weinig nieuwe fusies ver
wacht. Wel vinden er meermalen per jaar detailaanpassin
gen van de grenzen plaats, bijvoorbeeld door nieuwe wer
ken als de aanleg van nieuwe waterlopen, wegen, woonwij
ken en industriegebieden. En bij splitsing of samenvoeging
van kadastrale percelen wordt de grens soms lokaal aange
past om te voorkomen dat door twee waterschappen een
omslag wordt geheven. Verder lean de grens verschuiven
door het naar elkaar toe groeien van kadastrale kaart, GBKN
en TOPlOvector. Los daarvan zullen de waterschappen ook
actief de sluitfouten verder moeten wegwerken. En hope
lijk komt er overleg met de provincies over uniforme uit
gangspunten voor de vastlegging van de waterschapsgren-
zen. Dat zal naar verwachting ook nodig zijn om de status
van authentieke registratie te verkrijgen. Op technisch ge
bied zal de komende jaren het SHAPE-formaat mogelijk ver
vangen worden door het nieuwe GML-formaat, wat ook
gunstig is voor de leestekens in de attributentabel. Eén en
ander hangt mede samen met de ontwikkelingen rond
TOPIONL, de opvolger van TOPlOvector. Al met al redenen
genoeg voor het Overleg Geo-informatie om het oorspron
kelijke plan voor een jaarlijkse herziening van het grenzen
bestand door te zetten.
Samenvatting
Grenzen van waterschappen in beeld
Door de eeuwen heen zijn er voortdurend veranderingen geweest in
aantalomvang en taken van waterschappen in Nederland. Daarvan
is weinig terug te vinden in landelijke overzichten. Alleen tussen 1865
en 1992 heeft Rijkswaterstaat dit systematisch
gekarteerd. De behoefte aan overzicht is echter
gebleven. Daarom heeft de Unie van Water
schappen het initiatief genomen een uniform
GIS-bestand met waterschapsgrenzen samen
te stellenop basis van de TOPlOvector. Daar
bij wordt ook aandacht besteed aan een uni
forme naamgeving van waterschappen. In
middels zijn er twee bestanden verschenen
met de toestand in 2004 en in 2005. Het be
stand zal jaarlijks worden geactualiseerd.
Trefwoorden
Waterschappen, gegevensinwinning,
standaardisatie
Summary
Boundaries of water boards in the picture
Throughout the centuries there have been
continuous changes in the number, size and
mandate of the Dutch water boards. Little
can be traced back in national overviews.
Only between 1865 and 1992 has the Depart
ment for Public Works and Water Manage
ment systematically mapped this. However,
there is still a need for an overview. The As
sociation of Water Boards has initiated
the composition of a uniform GIS database
with boundaries of water boards, derived
from TOPlOVector. Attention is also given
to the uniform nomenclature of the water
boards. Two such mappings have been accom
plished for the boundaries of 2004 and 2005.
The database will be annually updated.
Keywords
Water boards, data capture, standardi
zation
Résumé
Les limites des wateringues en image
Durant les siècles ïl y a eu en continu des
changements dans le nombre, Vétendue et les
taches des wateringues. On en retrouve pen de
choses dans les comptes rendus nationaux.
Seulement entre 1865 et 1992 le Rijkswater
staat (Ministère des Travaux Publics) a carto-
graphié systématiquement les wateringues.
Le besoin d'un apergu reste nécessaire. Pour
cela l'Union des Wateringues a pris Vinitiati
ve d'un SIG unifié, basé sur le TOPlOvecteur
pour la delimitation des wateringues. L'unifi-
cation des noms des wateringues se fait en
mëme temps. Depuis deux fichiers sont pro
duits avec l'état en 2004 et 2005. Le fichier
sera mis a jour annuellement.
Wateringues, saisie de données, stan
dardisation
GEO-INFO 2005-7/8
Mots clés
