A R I S - L U S T R U M M I D D A G 25 MEI 2005
mankeert omdat nog niet bekend is
hoe dat formeel te beschrijven is en
dat leek een mooi onderzoeksveld voor
de komende jaren.
et GIS-adviesbureau ARIS, met vestigingen in Utrecht
en Heerenveen (www.aris.nl), besteedde op 25 mei
2005 aandacht aan zijn tienjarig bestaan met een
lustrummiddag op De Reehorst te Driebergen. Twee zake
lijke relaties verzorgden lezingen onder de titel "DNA van
data en kaart".
Adri den Boer,
redacteur
Rinlce Heida van ARIS bekende in zijn openingswoord dat
het bureau weinig gefixeerd was op jubilea. Men startte ei
genlijk al op 1 januari 1994 op een zolderkamertje. Intus
sen zijn er twee vestigingen en negen medewerkers. Hij
blikte verbaal terug op het verleden met veranderingen van
applicatiebouw, bestemd voor desktop, naar applicaties
voor internet en het toepassen van Closed- naar Open
Source. Getoond werd ook een nieuw voorbeeld van een
Open Source/OpenGIS internet GIS-applicatie, gebouwd in
opdracht van Rijkswaterstaat Adviesdienst Geo-informatie
en ICT: www.kwelders.nl.
John Stuiver, docent GIS aan het Centrum voor Geo-infor
matie van Wageningen Universiteit, sprak over: "Geo-pro-
cessing application: Just lineage for spatial data or some
thing more intelligent?" (Sheets en titel waren evenals de
colleges op die universiteit Engelstalig, de lezing in minde
re mate.) Vragen die op het centrum leven zijn onder ande
re: hoe studenten te assisteren bij het formaliseren van wat
werd genoemd 'GIS-problemen', bij implementatie en bij
het monitoren van wat ze echt doen (naast mooi opschrij
ven). "Wat hebben studenten daarvoor nodig en wat moe
ten we bewaren?", was al jaren terug een dubbele vraag die
interesse voor lineage (letterlijk: 'nakomelingen') in meta
data voedde. Stuiver toonde definities van lineage uit de
literatuur en vond die zelf statisch en gedateerd. "Data is af
hankelijk van het proces", zo was zijn boodschap. ArisFlow
bleek een dataflow management systeem voor het beheer
van geautomatiseerde bedrijfs- en productieprocessen. De
bijbehorende procesketen, met al zijn onderlinge relaties
tussen programma's en gegevensbestanden, wordt daarin
weergegeven door middel van een
stroomschema. Die software kan de
complete procesketen, of delen daar
van, uitvoeren en besturen. Tevens
ondersteunt ArisFlow het werken met
een verscheidenheid aan bestanden en
programma's. Stuiver mist in het alge
meen nog generieke beschrijvingen
van het proces, niet dat ene summiere
vakje metadata. Samengevat leek de
boodschap om je bij metadata niet
alleen te focussen op data maar dat
te doen vanuit het perspectief van
het proces. De benodigde intelligentie
Frans Lips
van het RIVM.
Frans Lips, projectleider Geo-infor-
matievoorziening van het Milieu- en
Natuurplanbureau bij het RIVM, sprak
over: "Democratisering van toegang en
gebruik van geo-informatie". GIS was er
bij het RIVM eerder dan de spreker. De
aangetroffen situatie van eind jaren ne
gentig was een lappendeken van GIS-
eilanden. Het was moeilijk te achterha
len waar data stond en wat de kwaliteit
ervan was. Er werd zelfs eigen software
benut. Een centraal bedoeld opslag
systeem Geobase behield toch de 'eigen
nestgeur' op een instituutsniveau. Een
nieuw uitgangspunt was dat meer men
sen geodata moesten gaan benutten en
natuurlijk kon er dan geen data meer
zijn zonder de bijbehorende metadata.
Internettechnologie, gebruik van stan
daard softwarecomponenten en open
standaarden voor data-opslag en uitwis
seling boden het antwoord. Gewerkt
wordt met een internetzonering met
firewalls naar twee kanten: niet alleen
naar internet maar ook naar het RIVM-
netwerlc. Er is onderscheid tussen pro
ductie- en publicatiezones. De produc
tiezone vereist inloggen van beide zij
den en de publicatiezone kan anoniem
worden betreden (www.rivm.nl). Lips
concludeerde zelf dat als Justitie het
ook zo had geregeld, er geen herrie was
ontstaan! Overigens bekende hij ook
'dat de rapen gaar zijn' bij sleutelen aan
de firewalls. Als software wordt ArcGIS
van ESRI centraal via Citrixfarm aange
boden en dat is "een rijke omgeving
waarvan men 40% benut". De laatste ja
ren kenmerkten zich door beschrijven
en migreren van het persoonlijke en in
stituutsniveau naar een centrale omge
ving en nu wordt zodoende data ook
enkelvoudig ingekocht. Opslag in Ora
cle SDE ziet er volgens spreker uit als
een omgevallen boekenkast. Er is dus
een eigen toegangsstructuur via ESRI-
programmatuur, verdeeld naar 'geogra
fie', vervolgens 'thematiek' en tenslotte
'lcaartlagen voorzien van metadata'. De
score aan beschreven geografische data
sets passeerde de 2000. Daarin lean met
GEO-INFO 2005-7/8
44
DNA van data en kaart
Lineage
Geo-democratisering
bij RIVM
