p woensdag 25 mei 2005 organiseerde de sectie
Remote Sensing van Geo-Informatie Nederland een
themamiddag over landtoepassingen van ENVISAT.
De ENVISAT-satelliet draait nu al zo'n driejaar om de aarde
met een groot scala aan meetinstrumenten aan boord. In
middels is er een redelijk archief aan dataproducten van
ENVISAT beschikbaar die zijn weg heeft gevonden naar tal
rijke onderzoeksprogramma's. Tijdens deze themamiddag
gingen een aantal sprekers in op de recente ontwikkelingen
ten aanzien van de ENVISAT-sensoren en de toepassingen
van de gegevens die ENVISAT verzamelt.
Allord de Wit,
WUR
Marc Bouvet, van ESA-ESTEC te Noordwijk, beet de spits af
met een inleiding over de MERIS-sensor aan boord van
ENVISAT. Na een korte beschrijving van de techniek achter
het MERIS instrument ging hij over op de calibratie die
wordt toegepast. Feitelijk wordt de MERIS-sensor gekali
breerd op het licht van de zon dat via twee reflectiepanelen
op de sensor wordt weerspiegeld. Het eerste reflectiepaneel
wordt hierbij continue gebruikt terwijl het tweede paneel
slechts sporadisch wordt gebruikt waardoor gecontroleerd
wordt of er bij het eerste paneel 'vergeling' optreedt door
UV-straling. Deze 'vergeling' is vergelijkbaar met het verge
len van papier dat in de zon heeft gelegen. Naast de calibra
tie op zonlicht wordt het instrument ook gekalibreerd aan
de hand van donkere gebieden, zoals heldere en diepe ocea
nen, en heldere gebieden, zoals woestijnen en zoutvlalcten,
op aarde. De resultaten laten zien dat MERIS extreem goed
is gekalibreerd.
Naast kalibratie van het instrument werkt ESA actief aan
het ontwikkelen van een aantal producten op basis van
MERIS. Operationeel zijn de Global Vegetation Index met
toepassingen op het gebied van vegetatie-monitoring en
een chlorofylindex (MTCI) die lineair is gerelateerd aan het
chlorofylgehalte van de vegetatie. In ontwikkeling zijn aan
vullende vegetatieparameters op basis van MERIS zoals de
fractie-vegetatie en schattingen van het bladoppervlak van
de vegetatie. Omdat het MERIS-instrument oorspronkelijk
voor oceaantoepassingen is ontworpen, liet Bouvet ook een
aantal oceaanproducten zien zoals monitoring van algen-
bloei en zwevend stof. Hij sloot af met een voorschot op een
aantal ontwikkelingen waar ESA op dit moment aan werkt
zoals het opnieuw bewerken en kalibreren van het volledi
ge MERIS-archief en het genereren van een aantal produc
ten met langere tijdseries.
Het bedrijf van Carsten Brockmann, Broclcmann Consulting
te Hamburg, werkt al een aantal jaren aan de ontwikkeling
van een toolbox (BEAM) voor het verwerken en visualiseren
van MERIS, ASAR en AATSR beelden. Onderdeel van deze
toolbox is het programma VISAT waarmee ENVISAT-data
direct kan worden ingelezen en gevisualiseerd. VISAT is in
middels bij een respectabele versie 3.2 aangekomen en is
dan ook een volwaardig programma.
Brockmann gaf tijdens zijn presenta
tie een live demo waarbij hij aantoon
de dat VISAT zonder enig probleem
verscheidene ENVISAT-MERIS beelden
tegelijkertijd kan inlezen. Ieder beeld
kan vervolgens geometrisch worden
gecorrigeerd op basis van informatie
in de header van ieder beeld. Nieuw
was de mogelijkheid om beelden ook
te orthorectificeren. Hierbij wordt ge
bruik gemaakt van de negentig meter
DEM's van de Shuttle Radar Topogra
phy Mission (SRTM). Na de orthorectifi-
catie konden drie MERIS beelden moei
teloos worden gecombineerd. Gecon
cludeerd kan worden dat VISAT een
goede set van tools biedt om met ENVI
SAT aan de gang te kunnen een is daar
om een must-have voor iedereen die
iets met ASAR/MERIS/AATSR beelden
wil gaan doen. Het pakket is volle
dig open source en gratis te downloa
den vanaf www.brockmann-consult.de/
beam/index.html.
Ga A
0 IX*' IUJL. Rv
7
Interface van VISAT,
onderdeel van de
BEAM toolbox.
Raul Zurita van Centrum Geo-informa-
tie Wageningen UR, presenteerde
de resultaten van de studie getiteld
"MERIS Lib Radiometric Calibration:
Effects on Regional Land Cover Map
ping and Land Products". Zijn onder
zoek spitste zich toe op het effect van
de verschillende lcalibratieniveaus van
MERIS-beelden op toepassingen zoals
landgebruiklcartering. Zijn verhaal
spitste zich toe op twee typen lcalibra-
ties die worden toegepast op de beel
den die MERIS maakt: 1) een kalibratie
GEO-INFO 2005-7/8
-
Verslag GIN workshop van de sectie Remote Sensing
Land toepassingen van ENVISAT
