Locatiegebonden informatiediensten
hebben een vrij eenduidige positie
binnen het lagenmodel van telecom-
diensten en informatieverlceerpatro-
nen [Bekkers en Smits, 1999]. De rode
pijlen in figuur 1 geven de informa
tiestromen weer die nodig zijn voor
LBS: de positie van de individuele infor
matiebron die altijd nodig is voor het
centrum om locatiegebonden informa
tie te kunnen leveren. Locatiegebonden
'pull'-diensten kunnen op basis van het
model van informatieverkeerspatronen
worden gepositioneerd als consultatie;
locatiegebonden 'pull'-diensten als allo
cutie en tracking-services kunnen wor
den benoemd als registratie. Tracking-
diensten vormen de basis van location
services in de vorm van positieregistra
tie voor het kunnen aanbieden van
'pull'- en 'push'-diensten.
Locatietechnologie
De adoptie en introductie van locatiege
bonden informatiediensten staan nog
in de kinderschoenen maar hebben de
potentie om radicale veranderingen te
veroorzaken in de wijze waarop we wer
ken en omgaan met persoonsgebonden
technologie. De belangrijkheid van lo
catiediensten is intrinsiek in de rol van
locatie voor het definiëren van context.
Locatie is een sleutelelement van con
text dat vergelijkbaar is met tijd en
identiteit. De mogelijkheid om locatie
informatie te managen onderstreept de
mogelijkheid voor het introduceren
van context-bewustzijn. In het recente
verleden werd locatie-bewustzijn in be
langrijke mate beperkt door technolo-
gieconstraints voor de buitenomgeving
(outdoor). Met de introductie van sen
sor-gebaseerde netwerken wordt deze
beperking voor een groot deel weggeno
men waardoor het mogelijk werd om
de locatie omgevingsonafhankelijlc vast
te stellen. Dit wordt ook wel aangeduid
als de emergency van de micro-geogra-
fie, als een toevoeging van de meer tra
ditionele macro-geografie. Deze trend
is zo duidelijk aanwezig dat de begrip
pen locatiediensten en sensor-gebaseer
de netwerken samenkomen in het con
cept locatie-bewustzijn.
Bij LBS gaat het om plaatsgerelateerde
en persoonsgebonden informatie. Die
informatie moet bovendien real time
Fig. 1.
LBS en informatie
verkeerspatronen
(Steenbruggen en
Grothe, 2003).
beschikbaar zijn. Bij het zoeken naar locatiegebonden in
formatie, of het toevoegen van nieuwe informatie in het
veld, is het noodzakelijk dat men de beschikking heeft over
de juiste positie. In figuur 2 is een overzicht opgenomen
van de relatie tussen verschillende plaatsbepalingstechnie
ken. Dit overzicht geeft een goed beeld van de precisie en de
omstandigheden waarin de techniek functioneert. Het Glo
bal Navigation Satellite System (GNSS) is een veel toege
paste techniek voor plaatsbepaling. Het Global Positioning
System (GPS), dat in de jaren '70 is ontwikkeld door het
Amerikaanse Ministerie van Defensie, is de meest bekende
en toegepaste techniek. GLONASS (Global Navigation Satel
lite System) is de Russische variant. Door budget- en onder-
houdsproblemen is dit systeem op dit moment niet operati
oneel. Het Galileo-systeem, de Europese variant, wordt op
dit moment ontwikkeld en is naar verwachting in 2008 ope
rationeel. Bij satelliet-georiënteerde plaatsbepalingstech
nieken wordt de positie vastgelegd in een driedimensionaal
globaal referentiesysteem. Bij het Amerikaanse GPS is dit
WGS-84. Vaak moeten deze coördinaten door datumtrans
formaties en kaartprojecties worden omgerekend naar lo
kale referentiesystemen. Voor Nederland betekent dit een
Fig. 2. datumtransformatie naar Bessel en een stereografïsche
Overzicht van kaartprojectie naar RD. In toenemende mate nu ook op lo-
belangrijkste catiebepaling binnen telecomnetwerlcen. Het Mobile Posi-
plaatsbepalings- tioning System (MPS), plaatsbepaling via het telecommuni-
technieken. catienetwerlc, staat de laatste tijd steeds meer in de belang-
QTD
GEO-INFO 2005-7/8
C-amnJfciliii
EJT
KkÉA*
