Project Registratie
Gegevens
Kerngis is - net als bijvoorbeeld de op
wegnummer en lcilometrering geba
seerde Beschrijvende Plaatsbepalings-
systematielc BPS - een blijvende uni
formerende en standaardiserende
spin-off van het uit 1987 daterende
Project Registratie Gegevens (PRG)
waarvan het management bij de
Dienst Weg- en Waterbouwkunde
(DWW) was gepositioneerd. In het ju
bileumboek van die dienst wordt de
opheffing van de PRG gezien als 'crea
tieve krimp'... [De Neve, 2002]. Kerngis
bleef echter behouden en de bredere
functionele behoefte zal later terug
keren als Netwerk Informatie
Systeem (NIS)! Met behulp van de ap
plicatie Kerngis konden door die
dienstlcringen administratieve ken
merken van deze objecten worden in
gevoerd en vastgelegd in dezelfde be
standen c.q. databank als het DTB.
Van meet af aan was de ambitie ook
invoer van andere (fotogrammetrisch
onzichtbare) objecten als ondergrond
se kabels en leidingen alsmede diver
se soorten grenzen. Op 19 september
1991 is de eerste versie onder ARC/IN
FO 6.0 van ESRI door de hoofdingeni
eur-directeur van de DWW, ir. J. Stel
ling, overgedragen aan zijn collega
van de Directie Zuid-Holland, ir. H.
Prins. De locatie volgde direct uit het
feit dat de toenmalige dienstkring
Oud-Beijerland de eerste gebruiker
wilde zijn. De GIS-applicatie voor weg-
beheer kreeg de naam Kerngis omdat
moest worden uitgegaan van een
groeiscenario qua breedte van functi
onaliteit. (Het bleek sinds 1990 niet
mogelijk om een applicatie te bouwen
met een weldoordachte en complete
functionaliteit, gedragen door alle
droge dienstkringen c.q. wegen
districten!) De start was met de gege-
venssoorten kadastrale percelen, be-
heergebieden, overeenkomsten, ver
gunningen, RWS-kabels en -leidin
gen, ondergrondse obstakels, kunst
werken, verhardingen, wegbeheer en
ligging van natuurgebieden. Nog in
hetzelfde jaar 1991 verscheen versie 1
van de MD-productfolder 'Kerngis
voor beheer en onderhoud van rijks
wegen' maar werd ook gepubliceerd
in het DWW-relatieperiodiek 'Wegen-
info'. Het beheer en de regievoering over uitbouw is al snel
door de DWW als materiespecialist overgedragen aan de
MD als GIS-specialist van RWS en van daaruit ook extern
gepresenteerd [Den Boer, 1992]. Kerngis kende steeds als
overleggremia een gebruikers-, project- en stuurgroep met
vertegenwoordigers van specialistische dienst(en), regio
nale directies en, voor wat de projectgroep betreft, ook de
ICT-opdrachtnemer ICIM die haar ex
pertise terzake inbracht in resp. EDS
en MX Systems (ICIM was de geprivati
seerde Dienst Informatieverwerking
van RWS). Onder het credo van 'inte
graal management' op dienstkringni-
veau was invoering van Kerngis jaren
lang vrij. Het zodoende optredende
spanningsveld van het uitblijven van
verdere adoptie van een applicatie
staat in de literatuur bekend als de technologie-assimila-
tielcloof (of was het angst voor informatiestress?). In elk ge
val verliep het weggroeien van het klassieke paradigma
van de fysieke kaart divers. Daarnaast speelde dat RWS
halverwege de jaren negentig, na een decennialang pro
ject voor rationeel wegbeheer (RATWEG), het wegbeheer-
proces onder de loep nam en plannen ontwikkelde om een
nieuw integraal wegbeheerssysteem op te zetten onder de
naam Wegbeheer 2000. Alle vernieuwbouw rondom Kern
gis werd bevroren en alleen foutherstel werd nog beperkt
doorgevoerd (de twee dienstkringen, waarin implementa
tie al plaatsvond, continueerden gebruik wel). Nadat de ac
tiviteiten rondom Wegbeheer 2000 waren stopgezet, zijn
de activiteiten rondom Kerngis herstart. Wensen als het
ook kunnen inlezen van de nieuwe AHN-hoogtebestanden
werden gehonoreerd.
"Maar inspanningen van andere instanties
komen de GIS-ontwikkelaars te hulp. De
Rijksplanologische Dienst heeft een be
stand van gedigitaliseerde kaarten en
Rijkswaterstaat heeft het hele wegennet
op een floppie.
W.O., Gisse landkaarten, in: NRC Handels
blad 28 juni 1988.
Aanwijzing tot standaard
In 1999 migreerde Kerngis van het UNIX- naar het Windows
NT-besturingssysteem. Het is tot dan operationeel bij de
dienstkringen Rhoon en Gorinchem (c.q. Eilanden en
Waarden) van de Directie Zuid-Holland, die nieuwe versies
ook functioneel bepaalden. Begin 2000
volgde de dienstkring Autosnelwegen
Den Bosch voor een pilot 'Organisatie
Gegevensbeheer Dienstkringen'. Con
clusie van een rapport was dat een in
formatiesysteem als Kerngis, waarbij
de te beheren gegevens en de te leve
ren informatie zijn gekoppeld aan DTB
Droog, als basistopografie essentieel is
om een informatiehuishouding goed
op orde te krijgen en te houden. Op 7
december 2000 wees de RWS-stuur-
groep Wegbeheer 2000 Kerngis (op dat
moment versie 8.0) als standaard aan en zette daarmee het
licht op groen voor invoering binnen alle dienstkringen van
RWS. Die landelijke invoering bij 26 dienstkringen in negen
regionale directies werd als een dusdanige klus gezien dat
die de oprichting van de Programmabureau Implementatie
Kerngis bij de MD rechtvaardigde. Voor de volgorde van im-
"Jan Ploeger, sectordirecteur bij het Inter
provinciaal Overleg (IPO), wijst er geregeld
op dat benchmarks aantonen dat provin
cies het onderhoud van autowegen goed
koper kunnen doen dan RWS: 'Het zit hem
in de overhead. Wij hebben geen hoofddi
rectie, geen specialistische diensten en
geen regiodirectie. De lijnen zijn korter en
daardoor zijn de kosten lager.
Van Koning tot diensthoofd, in: Binnen
lands Bestuur 12 maart 2004, p. 37.
GEO-INFO 2005-9
