Op de dag dat we met vakantie gingen,
kocht mijn oudste zoon het nieuwste
boek van Harry Potter: Harry Potter
and the Half-blood Prince. Na enkele
dagen had hij het uitgelezen en mocht
ik beginnen. Harry leeft in een bizarre
wereld die toch heel vertrouwd is. To
venaars en heksen zijn gewone men
sen. Alleen, ze hebben een toverstokje
waardoor ze kunnen toveren. Het
merkwaardige is dat veel van wat die
tovenaars en heksen van Harry Potter
kunnen, wij ook kunnen! Een tv zetten
we op afstand aan, een auto ontgren
delen we op afstand, vliegen is geen
probleem. De medische wetenschap
doet dingen die honderd jaar geleden
zeker voor tovenarij waren aangezien.
In dit nieuwe boek maakt Harry Potter
gebruik van een voorwerp dat in het
derde boek werd geïntroduceerd. Het
is de sluipwegwij zer. Het is een kaart
van Harry's school, het kasteel Zwein-
stein. Als je de kaart 'aanzet' (er met
het toverstokje op tikken en zeggen:
"Ik zweer plechtig dat ik snode plan
nen heb"), zie je alle gangen en kamers
van het kasteel en daaroverheen bewe
gen icoontjes. Elk icoontje stelt een le
raar of leerling voor. Een mooi voor
beeld van een geografisch informatie
systeem. In onze wereld kunnen we
iets dergelijks met een PDA waarop
een kaart wordt geprojecteerd. Het
aanzetten is eenvoudiger: gewoon het
on-knopje indrukken. We kunnen re
gelen dat we, net als Harry, een wacht
woord (=toverspreulc) moeten intypen.
Harry moet het uitspreken maar
binnenkort kan dat met een PDA vast
ook wel. Helaas zijn we nog niet zo ver
dat we real time alle leraren en leerlin
gen kunnen laten zien. Met GPS kun
nen we heel veel maar niet binnen de
muren van een kasteel. Hoe zou het
dan wel kunnen? Is de technologie er
al? Ilc weet het niet. Kan het met INS
(Inertial Navigation System, traag-
heidsnavigatie)? Dan moet elke leraar
en leerling wel een lokalisatie-appa
raat bij zich dragen: een combinatie
van een GPS-ontvanger, een INS en een
radiozender om de informatie te ver
zenden. Zal dat ooit in een kleine chip
passen? Een andere optie is dat de
unieke straling die elke mens uit
straalt, wordt gebruikt. Ilc bedoel dan
warmte, infra-rood en dergelijke.
Plaats boven in het kasteel op enige
afstand van elkaar twee sensoren en,
voila: je kunt driedimensionaal bepa
len waar iemand is.
Leuke fantasieën, maar ook: de wereld
van Harry Potter lijkt erg op de onze.
Ook al beheersen tovenaars en heksen
een heleboel 'technieken' (tover
kunsten), toch moeten ze naar school.
Op Zweinstein worden bij het onder
wijs boeken gehanteerd en er is een
uitgebreide bibliotheek.
Op de hogeschool van Utrecht is ook
een bibliotheek (tegenwoordig: media
theek). De geodetische collectie is
aardig maar niet zo heel erg groot.
Harry Potter gebruikt boeken als "Ge
daanteverwisselingen voor Gevorder
den" en "Het Standaard Spreulcen-
boek, Niveau 3". Bij ons zijn dat boe
ken als "Alberda" (Inleiding Landmeet
kunde), "Strang van Hees" (globale en
lokale geodetische systemen) en na
tuurlijk de HTW. Van de HTW staan er
verschillende exemplaren omdat hij
veel wordt gebruikt. Een jaar na de pu
blicatie in 1996 zei Frits Brouwer, toen
het gezicht van de Meetkundige
Dienst, dat de MD voor een hoofdstuk
over hoogtebepaling in een volgende
HTW zou zorgen. De MD veranderde
van baas, van naam en toen helaas ook
van gedachte.
In de Geo-Info van juli/augustus 2005
las ilc over het project 'Open Street
Map'. Burgers lopen vrijwillig met hun
eigen GPS-ontvanger door de stad en
registreren wat er is. Dit wordt op het
internet gezet en zo krijg je een, zich
gestaag uitbreidende, actuele kaart.
Het is een onderdeel van Wilcipedia: de
open, door vrijwilligers gevulde ency
clopedie. Die encyclopedie is groot, in
heel veel talen en verbazingwekkend
betrouwbaar. Zullen we zo een geode-
siereelcs starten als opvolger van de
HTW? We beginnen met het maken
van een opzet (op internet) en daarna
gaan we het invullen. Wie interesse
heeft om mee te doen, kan zelf teksten
schrijven, plaatjes maken, interactieve
toelichtingen ontwerpen en het op het
internet zetten. Dan hoeft niet meer
één bedrijf een heel boekwerk te finan
cieren (en dat is duur). Bedrijven kun
nen wel geworven worden om te finan
cieren dat de internetpagina's in de
lucht blijven. Bestaat er al zoiets?
Zo niet, wie doet er mee? (melden aan
hiddo.velsink@hu.nl)
In 1997 schreef prof. Baarda dat het
spel van de criterium-covariantiema-
trix, een wezenlijk onderdeel om tot
een goede HTW te komen, uit was. Mis
schien dat de nieuwe technologie van
internet het spel van het opzetten van
een goede HTW weer tot leven kan
brengen.
De naam voor de opzet van de nieuwe
HTW is natuurlijk de sluipwegwij zer
en het zou mooi zijn als, op basis van
de kennis, in de nieuwe HTW een wer
kende sluipwegwij zer voor de Hoge
school Utrecht ooit het levenslicht zal
zien.
Hiddo Velsink,
Clustermanager Bouwkunde
Bouwtechnische bedrijfskunde
Hogeschool Utrecht
GEO-INFO 2005-10
Een sluip weg wijzer
voor de HTW
