Intreerede prof. Vosselman bij ITC en UT
n 2004 is prof.dr.ir. George Vossel
man bij het ITC aangesteld als hoog
leraar 'Geo-Information Extraction
with Sensor Systems'. In 2005 kwam
Ad van der Meerredacteur.
genschappen (nauwkeurigheid, ken
merk) niet meer zo relevant want
hierdoor is nu segment based processing
mogelijk: de interpretatie van de
dataset op basis van bepaalde eigen
schappen. Dit kan ook met video-op
namen: het grote aantal beelden
geeft een enorme overbepaaldheid;
daarmee kan een goede schatting van
daar een benoeming bij aan de Univer- op twaalf tot twintig kilometer hoogte de camerabeweging worden gemaakt
siteit Twente als hoogleraar 'Geo-Infor
mation Extraction and Remote Sen-
voortdurend rondjes maakt - een tus- en is een robuuste oppervlalcterecon-
senvorm tussen satelliet en een 'ge- structie mogelijk waardoor de kwa
liteit van de video niet de bepalende
factor is. Een videodemo van zo'n re-
sing'. Deze gebieden vormden vanzelf- woon' vliegtuig dus. Een belangrijk
sprekend het onderwerp van zijn (ge- aandeel hierin levert de voortgaande
combineerde) intreerede op 15 septem- miniaturisering van apparatuur: in constructie door de ETH Zürich liet
ber 2005. Hij gaf daarin een helder een UAV wegen de instrumenten niet dat overtuigend zien.
overzicht van de ontwikkelingen
in de komende jaren en welke mo
gelijkheden dat biedt.
Opnameapparatuur
Digitale fotografie is nog geen da
gelijkse norm voor luchtfoto's.
Om een analoge kwaliteit te ha
len moeten digitale luchtfoto's
een grootte van 10.000x10.000
pixels hebben. Maar met work
arounds als three line en multiframe
camera's zullen vergelijkbare re
sultaten mogelijk worden. Snel
ler gaan de ontwikkelingen bij
de airborne laser scanning. Deze me
thode is bijna standaard gewor
den voor het inwinnen van digita
le hoogtemodellen. Puntdichthe
den van 10 punten/m2 zijn al heel
normaal en met helikopters kun
nen nog hogere dichtheden wor
den bereikt. Met één opname kun
nen gelijktijdig vijf pulses worden
uitgezonden die vijf verschillen-
Foto Baayens, Enschede.
Vooruitzichten
Vosselman schetste zonnige voor
uitzichten voor zijn vakgebied.
Laserscanning is over de hele
wereld toepasbaar en met de hoge
puntdichtheden worden de auto
matische filters voor het maken
van DHM's steeds verfijnder
(waardoor minder menselijke
handelingen nodig zijn). De auto
matisering van kaartvervaardi
ging kan worden verbeterd als de
software op de werkstations
wordt ingericht op de ondersteu
ning van puntenwollcen. Overi
gens zal geen volledig geautoma
tiseerde interpretatie mogelijk
zijn: huizen en vegetatie zullen
doorgaans wel lukken maar bij
voorbeeld wegen blijven lastig te
interpreteren. Het opsporen van
veranderingen in multitemporele
datasets (change detection) is
minder problematisch: hier speelt
de beelden opleveren waardoor je bij- meer dan vijf kilogram. Compacte ap- het probleem van de interpretatie
voorbeeld een beeld kunt krijgen van paratuur maakt het ook mogelijk om niet. De hoge puntdichtheden maken
modelvliegtuigen en -helikopters te ook het opsporen van veranderingen
gebruiken; daarmee kun je snel en in de terreinhoogten mogelijk. Vossel-
van satellietopnamen over een jaar of flexibel van een beperkt gebied opna- man noemde ook de boeiende moge-
het terrein onder begroeiing. Verder
meldde Vosselman dat de resolutie
twee 0,4-0,5 meter zal bedragen, en men maken, bijv. na een ramp.
dat bij de multi-sensor systemen de
toekomst ligt in de integratie van op- Van punt naar segment
lijlcheden voor 3D city modelling die
op termijn grotendeels geautomati
seerd zal kunnen plaatsvinden, op ba-
tische en range sensoren.
Lichtgewicht en model vliegtuigen
Naast satellieten, helikopters en vlieg
tuigen verwacht Vosselman enkele
nieuwe mogelijkheden. In 2008 komt
het eerste Unmanned Airborne Vehicle
(UAV): een lichtgewicht vliegtuigje
(vleugelbreedte zestien meter) dat
Door de grote hoeveelheid digitale ge- sis van een combinatie van hoogtege-
gevens die de nieuwe inwinningstech- gevens en (video)beelden.
nielcen opleveren, zijn sterk geauto- Samengevat creëren de verbeterde en
matiseerde verwerkingsmethoden nieuwe sensoren, opnameplatforms
mogelijk geworden. Hoge puntdicht- en verwerkingsmethoden grote mo-
heden leveren een hoge redundantie gelijkheden voor verregaande auto-
op en met filtering van digitale hoog- matische verwerking van deze gege-
tegegevens is een scheiding tussen vens. Professor Vosselman zal zijn
maaiveld en bomen of bebouwing onderzoek de komende jaren dan ook
functioneert op zonne-energie en dat mogelijk. Daardoor zijn de puntei- daar op gaan richten.
GEO-INFO 2005-10
Sensing geo-information"