Er is geen wereld zonder kaart
ij na dagelijks komen we kaarten tegen:
in de media, onderweg, op het werk of op school. Wie
maakt deze kaarten? Hoe worden
deze kaarten gemaakt? Waarom
zien deze kaarten er zo uit? In
de serie "Kaarten van alle
dag" worden de kaar-
ten die we dagelijks
tegenkomen na
der beschouwd.
Deze keer: de
Atlas van de Be
levingswereld.
De Bergen
van Werk.
O t I
rw
v
Van idee naar
atlaspublicatie
De oerversie van
de Belevingswereld
verscheen in 1998
als een relatiege
schenk van grafisch ont
werpbureau Hoofdzaken.
Het idee om een kaart als basis v
te gebruiken, kwam voort uit een
conceptuele samenvoeging van twee
voorwerpen die in de studio van Jean Klare
en Louise van Swaaij stonden: een wereldglobe
en een frenologisch model: een hoofd met - volgens
een negentiende eeuwse theorie - daarop weergegeven
de duidelijk begrensde ligging van de verstandelijke vermo
gens en gevoelens in de hersenen. Eerder hadden zij andere
conventionele vormen op een eigen wijze toegepast voor
hun relatiegeschenken zoals een mini-roman en belasting
formulier. Met een kaart konden mensen zelf hun route
langs de verschillende goede wensen voor het nieuwe jaar
uitstippelen. Zo ontstond de lcartografïe van ideeën. Ook de
bevriende lcartograaf Theo Pasveer ontving deze nieuw
jaarsgroet en attendeerde de redactie van het Kartografisch
Tij dschrift.
den "Groei" en "Verandering" heten,
bosgebieden haast dichterlijke namen
hebben als de "Wouden van Kleur" en
dat omringd wordt door onder meer
de "Zee van Rust" en de "Zee van
Overvloed". Boekhandels konden
de poster maar moeilijk begrij
pen: is het kunst? Esoterie?
Humor? Kartografie? Daar
om werd besloten om de
kaart van de Belevings
wereld om te werken
naar een boek: een at
las dus. Klare en Van
Al enige tijd liep Sebastiaan Rompa met ideeën rond voor
een nieuw kartografisch product. Nadat begin 1998 het re
latiegeschenk van Hoofdzaken was gepubliceerd in het Kar
tografisch Tijdschrift en daarmee onder zijn aandacht was
gekomen, bood hij de makers een uitgeefcontract aan.
Daarna ontwikkelden Klare en Van Swaaij de Belevingswe
reld. Rompa had al veel ervaring opgedaan met het karto-
grafische uitgeversbedrijf. In 1985 startte hij Robas, bekend
van de luchtfoto- en satellietbeeldatlassen, en werd later bij
Wegener verantwoordelijk voor de ontwikkeling van nieu
we lcartografische producten zoals de Easy Travel route
planner en de Complete Stratengids van Nederland.
In eerste instantie werd de Belevingswereld als poster uitge
geven, een kaart van een eiland waar de belangrijkste ste-
T
Edward
Mac Gillavry,
redacteur.
M.m.v. Julius Spit
Swaaij bewerkten de
21 kaarten voor het
atlasformaat omdat
de "Onvoorstelbare
Schaal" van de
poster losgelaten
kon worden en er
zo meer ruimte
kwam voor detail.
De begeleidende
teksten werden ge
schreven door Ilja
Maso, hoogleraar we
tenschapsfilosofie, en
beeldend kunstenaar Sas-
lcia Sombeek. In 1999 werd de
eerste druk van de "Atlas van Bele
vingswereld" uitgegeven met een opla
ge van 3.000 exemplaren. Toen het
NRC Handelsblad een recensie van het
boek publiceerde, was deze druk snel
uitverkocht. Een succes is de Atlas ze
ker gebleken. Inmiddels is de Atlas
meer dan vijftien keer herdrukt,
beschikbaar in achttien verschillende
talen en wordt bovendien uitgegeven
in ruim 25 landen!
Wording van een continent
Terwijl lcartografen meestal een be
staande geografie presenteren in hun
kaarten, geeft een kaart van de Bele
vingswereld alle vrijheid om zelf een
geografie te bedenken. Voor de nieuw
jaarsgroet van Hoofdzaken vormde
een foto van een verrekijker en een
microscoop, die een belangrijke rol in
hun huisstijl speelden, de basis voor
het reliëf en de geografie van de Bele
vingswereld. De verschillende onder-
GEO-INFO 2005-11
"«5
»i
w_
ri.li .J-™ .a
"'i
I I i |b §JW H
■O
c
ro
<d
1 K I
fciri
M. f t
V.
-1.
Vl Sé il i LL1I
I* -
1-' m m i# v
i» i*
1
llilhnir
paif iiiaiHfcr
0)
"O
Q>
Q)
CD
ij'iH j ld r
Vl
II
I - J1 H,
P
Kt I
1*
i«i iÉira 1
Kaarten van alledag
524
H
■rov
