ten zien. Minstens zoveel invloed heb
ben de vele kunstenaars die de kaart als
materiaal en niet als doel gebruiken. De
prachtige wereldkaart van Mona Ha-
toum, geheel opgebouwd uit doorzich
tige losliggende knikkers op de vloer, is
daar een goed voorbeeld van.
Ilc laat een paar voorbeelden zien waar
bij we verhouding en schaal binnen
een onderwerp iedere keer anders heb
ben uitgewerkt. Onze opdrachtgevers
waren tot nu toe de Verenigde Naties,
het Ministerie van Buitenlandse Za
ken, de Nationale Commissie voor
Internationale Samenwerking en
Duurzame Ontwikkeling (NCDO), het
Prins Claus Fonds, Bloemenbureau
Holland, Oxfam en het Center for Glo
bal Development.
Anamorfosen
Wereldbevolking 2005
Voor veel thema's is de standaard
wereldkaart een blok aan het been. Hij
is ontworpen om de aarde in beeld te
brengen met alles wat daarbij hoort.
Maar is hij ook geschikt om maat
schappelijke, economische of demo
grafische onderwerpen goed in kaart
te brengen? Mapping Worlds denkt
van niet. De vertrouwde wereldkaart
vertelt maar een half verhaal, juist om
dat hij te vertrouwd is. Dunbevolkte
landen als Canada en Mali zijn altijd
groot, dichtbevolkte landen als Neder
land en Bangladesh altijd klein. Alleen
via de omweg van kleuren of symbolen
kan de kaart de omvang laten zien van
de bevolking van deze landen. Om
onderwerpen in beeld te brengen die
op mensen betrekking hebben, is een
kaart nodig die geen hectares laat zien
maar mensen. Anamorfosen, of lcarto-
grammen, kunnen wèl direct een goed
beeld geven. Bij dit soort kaarten geeft
de oppervlakte van een land de waarde
van een indicator weer. De waarden
van verschillende landen kunnen
onderling goed worden vergeleken. De
lezer ziet in één blik de onderlinge ver
houdingen. Hij ziet in één keer dat in
Bangladesh net zoveel mensen wonen
als in Frankrijk en Duitsland samen.
Er bestaan verschillende methoden om
anamorfosen te maken. De meest ele
mentaire is de bloklcen-variant waarbij
OJ
X
O
O
■ÜJ
CT3
j
Tki Wk-rU Pfiaiiiiini Hai t#mi
Human landen als rechthoeken van verschillende grootte worden
weergegeven. Rechthoeken kunnen wat oppervlakte be
treft goed worden vergeleken maar een heel mooi lcaart-
Development Index
is onderdeel van de
World Population beeld levert het niet op. Aantrekkelijker is het als van de
Map Series, geografische vorm van landen wordt uitgegaan. Maar als
landen aan elkaar moeten blijven grenzen, treedt ui
teraard heftige vervorming op. Wetenschappers die zich op
de anamorfose richten, zijn met name geïnteresseerd in
snelheid en potentiële omvang van het bronmateriaal. On
ze ervaring is dat op het gebied van de leesbaarheid nog
niet heel veel winst is geboekt. Met kartograaf Oene Bouma
maakt Mapping Worlds anamorfosen die een langere pro
Nederland ductietijd kennen maar veel meer een herkenbaar lcaart-
verschaald op
basis van de
beeld opleveren.
bevolkingsomvang De kaart van de Wereldbevolking 2005 laat zien hoe die hel
per provinciekenbaarheid onder meer bereikt is. Europa en Azië zijn
pffkttfflft
NTIDRO-
HÖLUHD
l
WUB1? i
lvmch
Zf iQEHLAHD
ZUID
HOLLAND
MlDSC-SFnEnH-
MSÉÜ
w
r~z
GEO-INFO 2006-2
tb
-T
A i.
D k1
m
1M1M.
|r
Irui^j
MB
m HL
l mê
l
rm
^9
Hff
E
I
3
Jfcwr
lil
1(i/
111
M
