Verslag symposium TU Wenen, 28-30 november 2005
an 28 t/m 30 november 2005 werd
voor de derde keer door Georg
Gartner en zijn medewerkers aan
de TU Wenen het symposium LBS Tele
cartography georganiseerd. Het is Gart
ner wederom gelukt om in een zeer ont
spannen sfeer het brede onderzoeksveld
en alle mogelijke toepassingen de revue
te laten passeren. Met meer dan hon
derdveertig deelnemers en meer dan
vijftig voordrachten was het program
ma - en de zaal - gedurende de drie da
gen zeer goed gevuld.
Location-Based Services (LBS) is één van
de gebieden waar Europa en zeker Ja
pan qua ontwikkeling en aanbod vóór
liggen op de Verenigde Staten. Dat
komt met name door de veel verder
ontwikkelde infrastructuur voor mo
biele communicatie: de Verenigde Sta
ten staan pas op de dertigste plaats van
mobiel telefoongebruik! Daarnaast
wordt deze koppositie van Europa en
Japan versterkt doordat er een veel die
pere verankering van de betekenis van
kartografie als communicatiemiddel
is dan in de Verenigde Staten, door de
snelle ontwikkeling van mobiele appa
raten zoals telefoons en zakcomputers
en door het niet louter commerciële
belang van locatiebewuste diensten.
Fraser Taylor (Carleton University, Ca
nada) benadrukte in zijn zeer relevante
openingslezing dat in een multidisci
plinaire talc van onderzoek als LBS het
begrip van het gebruik én van de ge
bruiker van LBS van het grootste be
lang zijn voor de verbetering van het
ontwerp en de toepassing van dit soort
nieuwe technieken. Zo moet ook
binnen LBS een 'cognitieve overload'
worden voorkomen door een duide
lijke afweging te maken tussen de
weergave van de werkelijkheid (foto-re-
alisme) enerzijds en een meer abstracte
lcartografische presentatie anderzijds.
Edward Verb ree,
TU Delft
zien van de definitie van LBS. Volgens hem kun je alleen over
LBS spreken in het geval van 'fully location/orientation awa
re services'. De meeste autonavigatiesystemen vallen buiten
dit begrip, zeker als ze de benodigde informatie niet dyna
misch van een server betrekken. Markus Uhlirz van Nokia be
nadrukte dit nogmaals: bij LBS is de meeste informatie
slechts bruikbaar binnen een tijdsbestek van één minuut of
zoals Bin Jiang (Universiteit Gavle, Zweden) dit noemde: Just
In Time Mapping (JITM). In lijn met de voordracht van Taylor
legde Tiina Sarjalcoski (FGI, Finland) vanuit de ervaringen
van het GiMoDig-project de nadruk op 'lcnowlegde-based
map adaptation' oftewel hoe vanuit één centrale database de
juiste kaart te generen voor verschillende typen gebruikers
die zich allemaal in een andere situatie en op een andere lo
catie bevinden. Tumasch Reichenbacher (TU München) sloot
daarop aan met zijn voordracht over de relevantie in mobie
le kaarten.
Een ander (belangrijk) aspect van LBS is de plaatsbepaling. Daar
waar ondergetekende nog inging op het gebruik van GPS bij het
onderzoek naar verplaatsingsgedrag (wie is waar en wat doe je
daar?), zijn de locatiegegevens van het mobiele netwerkverkeer
ook zeer toepasbaar. Carlo Ratti (MIT, VS) liet schitterende voor
beelden zien van het 'mobile landscape' van een ontwakend
Graz: 's ochtend een verplaatsing naar het centrum, aan het
eind van de middag weer naar de slaapsteden. Idem dito voor
Rein Ahas (Universiteit Tartu, Estland) die met de 'roaming da
ta' over een periode van meer dan jaar onder andere de sprei
dingvan het toerisme in Estland kon vastleggen: veel Russen tij
dens de jaarwisseling in Tallinn. Kobben (ITC) vertelde over de
WLAN-proef op de campus van de TU Enschede gedurende de
SVG Open 2005. In het programmablolc 'Visualisatie en 3D'
viel de schitterende voordracht van Jürgen Döllner (HPI Post
dam) op door een interface gebaseerd op schetsmatige aanwij
zingen op het beeldscherm. De paper van William Cartwright
(RMIT, Australië), gepresenteerd door een promovendus, be
wees het gelijk van Taylor: ook in een 3D-presentatie kan, en
moet, gebruik worden gemaakt van abstractie.
En dan heb ik slechts een aantal papers aangestipt. Zonde,
want de andere presentaties zijn voor het grootste deel zeer
relevant. Hoewel de proceedings - zoals het hoort - vooraf als
boekwerk aan de deelnemers zijn uitgedeeld, zijn deze he
laas niet on line beschikbaar. Het is dus wachten op het boek
dat naar aanleiding van dit symposium op niet al te lange
termijn bij Springer zal verschijnen.
Het volgende symposium zal waarschijnlijk in de winter van
2007 georganiseerd worden. En het is zeker een aanrader!
Opvallend was de presentatie van Jona
than Raper (City University, VK) ten aan-
Meer informatie: cartography.tuwien.ac.at/symposi um2005
GEO-INFO 2006-2
Derde symposium Location Based
Services
Telecartography
