et Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft tot
taak het verzamelen, bewerken en publiceren van
statistieken ten behoeve van praktijk, beleid en we
tenschap. Het Bureau richt zich primair op het verstrekken
van cijfers over verschijnselen of fenomenen die betrekking
hebben op het gehele nationale grondgebied. Naast het op
stellen van statistische tijdreeksen op nationaal niveau
heeft het Bureau ook veel aandacht voor het samenstellen
van regionaal statistische overzichten.
Drs. D.J.D.
Beeckman
projectleider
regionale
statistieken,
Centraal Bureau
voor de
Statistiek. Email:
dbcn@cbs.nl.
De vele regionale verdelingen die ons land rijk is, leiden
echter tot een dilemma: hoe kan de veelheid aan regionale
statistieken voor de gebruiker het best en meest overzichte
lijk worden gepresenteerd? In de jaren zeventig van de vori
ge eeuw werden regionale uitkomsten gepubliceerd in de
zogenaamde Regionaal Statistische Zakboeken [CBS, 1993].
Tot beginjaren negentig waren deze omvangrijke papieren
publicaties een belangrijke informatiebron voor regionale
gegevens. Daarna deed het digitale tijdperk zijn intrede.
Vraag naar regionale statistieken
Digitaal tijdperk of niet, van oudsher kunnen de vraag naar
en het gebruik van regionale statistieken in twee categorie-
en worden opgedeeld. Enerzijds is er de zogenaamde gene
ralist of regionalist. Dit gebruikerstype staat tegenover de
specialist. Bij de regionalist vormt de ruimte-eenheid of het
gebied de primaire ingang. Een regionalist heeft belangstel
ling voor een combinatie van gegevens over juist dat ene ge
bied. Een medewerker van bijvoorbeeld een gemeente wil
een overzicht van de eigen gemeente met zo veel mogelijk
indicatoren. Bij het materiaal waar de specialist belangstel
ling voor heeft, is het onderwerp de primaire ingang. Een
regionale onderverdeling is hier slechts één van de moge
lijke detailleringen. Een marktonderzoeker wil bijvoor
beeld een overzicht van alle ongehuwde, mannelijke inwo
ners in de leeftij dscategorie van 2 5 tot en met 44 j aar van el- Inhoud Gemeente
ke gemeente in Nederland.
Op Maat.
1
li -i
vc
Indien we spreken over het samenstel
len van regionaal statistische overzich
ten dan hebben deze overzichten aan
vankelijk als doel tegemoet te komen
aan de eerste gebruikersgroep, de regi-
onalisten. Anno 2006 echter maken de
regionale statistieken deel uit van een
veel grotere publicatieset die ook tal
rijke mogelijkheden biedt voor de spe
cialisten.
Regionaal statistische overzichten
Gemeente Op Maat
De webpublicatie 'Gemeente Op Maat'
is een voorbeeld van een product ont
worpen voor de regionalist, de gebrui
ker die alles wil weten over dat ene ge
bied. Een Gemeente Op Maat bevat na
melijk voor iedere afzonderlijke ge
meente een statistisch overzicht van
kerncijfers, van de lokalisering (lig
ging) en van de onderverdeling van het
gemeentelijk grondgebied in wijken
en buurten. Per onderwerp zijn er ge
gevens van één jaar: het meest recente
beschikbare jaar. De gemeentelijke in
deling van 2004 is de basis van het
meest recente boekje. De publicatie
omvat de bestuurlijke niveaus ge
meente en provincie afgezet tegen
Nederland.
Hoewel het een webpublicatie is, deelt
de Gemeente Op Maat nog altijd ken
merken die gelijkenis vertonen met de
eerder genoemde regionale zakboe
ken. De presentatie van de kerncijfers
over wijken en buurten in hoofdstuk
10 komt nog altijd het beste tot zijn
recht op papier. En met gemiddeld
veertig pagina's is de verleiding om de
printknop te activeren erg groot. De
downloadbare PDF wordt hooguit be
waard in het archief met als doel om
later nog eens iets op te zoeken. Tege
lijkertijd doet de publicatie, gezien de
plaatsing op veel gemeentelijke websi
tes, dienst als een gemeentelijk por
taal. Met als grootste meerwaarde:
voor elke gemeente een handzame ei
gen publicatie.
GEO-INFO 2006-3
Regionale statistieken anno 2006:
horizontaal, verticaal en digitaal
r. i 15
