218
Fig. 4. Deze foto uit 1880 toont de top van de Borobudur in vervallen
toestand die als driehoekspunt S.444 in dezelfde periode is gemeten
met een hoogte van 295,5 meter: "Das Instrument stand aufdem
steinernen Tisch unter dem Pendopo, oder Kuppel, welcher den
Gipfel der Tempelruine bildet" [Oudemans 1897].
Fig. 6. Deze 3D-weergave van het gedeelte van de topografische kaart
van fig. 5 is opgemaakt met OziExplorer3D software en de CGIAR-be-
werkingen van de digital elevation models SRTM3.
CGIAR-CSI bewerkingen van SRTM3
blijken iets beter in overeenstem
ming te zijn met topografie van de
TDNI kaarten dan de originele SRTM3
data (//srtm.csi.cgiar.org). Het enige
probleem dat bij 3D-weergave op
treedt is een accumulatie van on
nauwkeurigheden in DEM's, datums,
kaartcoördinaten en de topografische
tekening. Hoogtelijnen van steile ge
bieden zijn niet getrouw weergege
ven (fig. 6). Bovendien vertonen de
toppen en dalen op TDNI-lcaarten
1:50.000 verschuivingen van 50-80 m.
Echter, voor veel gebruikers zal het
directe reliëfoverzicht van het land
schap op de topografische kaart op
wegen tegen deze bezwaren.
Tenslotte
Er zijn tal van andere GIS-applicaties
mogelijk om de gedigitaliseerde TDNI-
lcaarten van Java te gebruiken, zoals
bijvoorbeeld in combinatie met layers
van de recente digitale topografische
serie van de nationale Indonesische to
pografische dienst Balcosurtanal en sa
tellietfoto's. Ilc hoop dat deze beschrij
ving van datums en coördinaatsyste
men daartoe bijdraagt want de voor
treffelijke kwaliteit van de topografi
sche opnames van de koloniale
kaarten van Java wordt bevestigd in
het veld.
Hoogtes
De hoogtes zijn aanvankelijk met drie
hoeksmeting bepaald boven ge
middeld zeeniveau. De TDNI is in 1925
begonnen met nauwkeurigheidswater
passing in Java. Dit betrof voorname
lijk de toegankelijke en economisch
relevante gebieden van het eiland. Op
de TDNI-lcaarten zijn veelal de met wa
terpassing gecorrigeerde hoogtes aan
gegeven. Ze verschillen slechts enkele
meters met de huidige topografische
lcaartserie 1:25.000 van de Balcorsurt-
anal.
Driedimensionale weergave
Met digital elevation models (DEM's)
en mapping software is het eenvou
dig om de gedigitaliseerde TDNI-topo-
grafische kaarten driedimensionaal
weer te geven (fig. 5 en 6). De SRTM3
bijvoorbeeld is een DEM dat bestaat
uit rasters van drie boogseconden
met horizontale en verticale nauw-
Fig. 5. Het gedeelte van de TDNI topografische kaart 1:50.000 met de heuvel van Gunung
Katu die wordt geassocieerd met de dertiende-eeuwse Koning Ken Angrok (blad Kepandjen,
keurigheden van respectievelijk 20 54/XL111-A, TDNI 1932). De top was driehoekspunt S.746 met een hoogte van 731 m. De kaart
en 16 m [Gersteneclcer, 2005]. De is in WGS84 gekalibreerd met de datum Java 1897 en de TDNI quasi-meter rasters (1000 m).
GEO-INFO 2006-5
o e rnbvf-S oeko
