Technische en institutionele uitdagingen Prof.dr.ir. P.J.M. van Oosterom en ir. F. Penninga, sectie GIS-technologieTU Delft Email oosterom@otb.tudelft.nl met als gevolg dat het niet mogelijk is om de productdefinitie voor één speci fieke toepassing te optimaliseren. Dankzij de continue ontwikkelingen e meeste topografische producten representeren de werkelijkheid via een afbeelding in twee dimensies. Echter, de topografische objecten (fysieke objecten, zoals gebouwen, wegen, tunnels, viaducten, enz.) worden steeds complexer door het toenemende meervoudige ruim tegebruik. Dit vraagt om 3D-datamodellen ter ondersteu ning van 3D-planning en -analyse, in tegenstelling tot de eerdere 3D-GIS-ontwiklcelingen die vooral op de visualisatie gericht waren. Een kenmerk van topografische producten is gie [Vosselman, 2005] komen er meer en meer 3D-gegevens beschikbaar. Bo vendien nemen de nauwkeurigheid en puntdichtheid en daarmee ook de ge- gevenshoeveelheden toe. Fig. 1 toont een voorbeeld van terrestrisch laser scannen. i. i Fig. 1. Terrestrisch laserscannen geeft inzicht in complexe constructies. Er is een groot aantal onderzoeken ver richt naar 3D-datamodellering; vele er van zijn samengevat en vergeleken in [Zlatanova, 2002]. Het uitbreiden van topografische datamodellen naar de derde dimensie is vooral relevant voor grootschalige topografie. Het waarbor gen van de integriteit en het zorgen voor goede performance zijn belangrij ke eisen. Vandaar dit onderzoek om de 3D-datastructuur te implementeren in een ruimtelijke database, gebaseerd op een 'Tetraheder Netwerk' (TEN). Een TEN heeft namelijk een aantal goede eigenschappen zoals: eenduidige defi nitie van driehoeken (per definitie vlak), aanwezigheid van topologische relaties, goede onderhoudbaarheid, vi sualisatie via driehoeken en flexibi- GEO-INFO 2006-5 Een TEN-gebaseerde aanpak voor 3D-topografie Topografische objecten zoals gebouwen, infrastructuur en kunstwerken worden steeds complexer door toenemend meervoudig ruimte gebruik. Vergrote bewustwording van het belang van duurzame (stedelijke) ontwikkelingen verhoogt de behoefte aan 3D-plannings- en analysemogelijk heden. Als gevolg hiervan moeten topografische producten worden uitgebreid naar de derde dimensie. Een onderzoek naar de modellering hiervan vindt plaats binnen het Bsik RGI-project hun brede variëteit aan toepassingen '3D-topografie'. In dit artikel wordt een nieuw 3D-topologisch datamodel gepresenteerd, gebaseerd op de wiskundige theorie van de Poincaré-algebra. oP het gebied van de sensortechnoio-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2006 | | pagina 26