z
Links: Irene Pleizier manipuleert met een
nieuwe ruimtelijke visualisatietechniek.
Voor een nieuw bouwobject wordt een
plaatsje gezocht in een bestaande situatie,
die in een 3D-kaart is weergegeven.
ontworpen 3D-bouwwerlcen zitten namelijk verscholen
achter een symbooltje of patroontje, een tekening op een
los stuk papier. Als de webcam zich daarop richt, vertaalt
het achterliggende programma dat symbool naar het wer
kelijke ontwerp. Het principe wordt aangeduid met de
naam 'augmented reality' en is een mix tussen 'reality' en
'virtual reality'.
Een heel handig instrument voor ruimtelijke planvorming
maar de manier waarop Pleizier het gebruikte, vraagt nog de
nodige lichamelijke handigheid. Maar het is ook pas in ont
wikkeling en dat kun je verwachten op een afdeling R&D.
Boven: Augmented reality: projectie van een
bouwwerk in een bestaande omgeving.
Goed voorbeeld van een in ontwikkeling zijnde bedrijfslcriti-
sche internettoepassing is KLIC-online. Als een aannemer er
gens wil gaan graven, wil hij via een centraal punt op snelle
wijze alle gegevens krijgen over de mogelijke aanwezigheid
van kabels en leidingen. Maar die gegevens moeten wel goed
zijn en kloppen met de werkelijkheid. En dat eist een goede
service in een eigen webapplicatie of
desktop GIS-systeem.
Andere voorbeelden van ontsluiting van
geo-informatie naast KLIC-online en Ge-
oserver.nl zijn het GBKN bestelloket, de
opzet van het loket voor de Rijksdienst
voor Oudheidkundig Bodemonderzoek,
en EduGIS. Het zijn toepassingen van
het werken met webdiensten (services)
die op internet worden aangeboden in
tegenstelling tot het (oude) principe van
het ontwikkelen van steeds maar weer
andere applicaties en het uitwisselen
van geodata-bestanden via fysieke kana
len (een cd-rom per post of bestanden
per e-mail).
voorbereiding want die gegevens komen uit verschillende Drs. Valik Solórzana Het is daarom volgens Thewessen zeer
bronnen en worden op een verschillende wijze beheerd. En
er zijn wel negenhonderd kabel- en leidingbeheerders. Peter
van de Crommert benadrukt daarbij het belang van het ont
wikkelen en toepassen van technische en semantische stan
daarden. Integreren van data en systemen kan alleen succes
vol gebeuren als je gebruik maakt van open standaarden. Zo
werkt Geodan momenteel samen met NEN, Ravi en KLIC aan
de realisatie van het IMKL (Informatiemodel Kabels en Lei
dingen). Het is de taak van Geodan de benodigde structuur
te ontwikkelen om een succesvolle uitwisseling en het bij el
kaar brengen van gegevens te kunnen realiseren. Stan
daarden zijn daarvoor de specie.
Barboza, directeur voorstelbaar en aannemelijk dat er in
afdeling S&R. de toekomst een verschuiving plaats-
De internetontsluiting van geodata is een duidelijk voor
beeld van innovatieve uitbreiding van de 'makelaarsfunc
tie' van Geodan die wordt geleverd onder de naam Geoser-
ver.nl. Klanten kunnen via de website meerdere geo-pro-
ducten gebruiken in hun eigen applicatie (of website) waar
bij alleen betaald wordt voor het gebruik (per 'hit'). Er hoe
ven dus geen complete geo-bestanden meer te worden
aangeschaft. Producten van SAT5 (satellietbeelden),
Top25raster, FalkplanAndes, luchtfoto's en GBKN zijn op
die manier tegen lage prijzen beschikbaar voor on line web-
GEO-INFO 2006-6
IT en internet
