J5
Department of
Town and Country
Planning
Land Title
Registry
The Public
Lands
Commission
Secretariat
Lands
Commission
Survey
Department
Land Valuation
Board
Office of the
Administrator
of Stool Lands
Ministry of Local
Government and
Rural
Development
Ministry of
Environment,
Science and
Technology
Ministry of
Lands, Forestry
and Mines
Fig. 7. Betrokken instanties bij land administratie.
Fig. 9. Rechtsonzekerheid (Daily Graphic, 10/3/06)
Lands hebben de stamhoofden chiefs
veel invloed, bij het familiebezit het
hoofd van de familie (vaak een ko
ning of lid van de koninklijke fami
lie). Grofweg zijn er de volgende on
roerend goedrechten in het inheems
recht: gebruik van land zonder enige
restrictie (allodial rights), gebruik van
grond van een allodial rechthebben
de, al dan niet tegen betaling (custom
ary law freehold), en share cropping,
waar het land of de oogst wordt ver
deeld tussen meerdere rechthebben
den. De uit de inheemse tenure voort
komende rechten vormen overigens
een door het staatsrecht erkend juri
disch geheel.
Diverse instanties spelen een rol in het
landmanagement in Ghana. In de in
heemse gebieden zijn het vaak de stam
hoofden met hun bestuursorganen, bij
State Land spelen de volgende institu
ten een rol (fig. 7): Lands Commission,
Land Valuation Board, Land Title Re-
Fig. 8. Een wel erg
De pluriformiteit is vaalc een bron van conflicten: het is
vaak onduidelijk welk tenure regime (inheems recht: stool of
familie, of staat) van toepassing is bij een overdracht van
rechten. Hierdoor ontstaat rechtsonzekerheid ten aanzien
van de rechtstoestand van onroerende goederen. Meervou
dige verkoop van land door diverse traditionele leiders
komt relatief vaak voor. Dergelijke conflicten leggen een
grote belasting op het gerechtelijk apparaat. Daarnaast is
de organisatie voor de kadastrale registratie verre van effi
ciënt. De problemen hieromtrent zijn uitgebreid beschre
ven in de National Land Policy van 1999. Dat er problemen
omtrent onroerend goedrechten zijn, is in het dagelijks le
ven in Ghana merkbaar (fig. 8 en 9)
Gelijke onroerend-goedrechten voor vrouwen is een belang
rijk thema in land-administratie. Toevallig viel de eerste dag
van de conferentie samen met Internationale Vrouwendag
en kreeg het thema extra aandacht. Voor Ghana lean, net als
in veel andere Afrikaanse landen, worden geconcludeerd
dat zowel in het staatsrecht als in het inheems recht de vrou
wen structureel worden achtergesteld. Zij hebben meer pro
blemen met de toegang tot en zeggenschap over onroerend
goed dan mannen. Diverse aanbevelingen werden gedaan
om de positie van vrouwen te versterken, zoals het ontwik
kelen van een gender strategie in land-administratie en het
gistry, Survey Department, Town and openbare registratie beter informeren van vrouwen in het algemeen over hun in-
Country Planning Department.
van eigendomsrecht. dividuele rechten met betrekking tot onroerend goed.
i
>1
Om de hierboven beschreven problemen op te lossen, heeft
de regering van Ghana in 2003 het initiatief genomen tot
het Land Administration Programme (LAP). Uitvoering van
het gefaseerde programma zal zo'n vijftien a vijfentwintig
- jaar bedragen. In de eerste fase (2004-2008) zal vooral de
harmonisatie van wetgeving en de herstructurering van or
ganisaties moeten plaatsvinden. In zijn openingsspeech
maakte Senior Minister Mensah al bekend dat de regering in
februari had besloten de zes aan land gerelateerde instan
ties samen te voegen (het one stop shop principe, fig. 10).
Uiteindelijk zal uitvoering van het LAP moeten leiden tot:
verhoogde economische en sociale groei en verminde
ring van armoede door verbeterde toegang tot onroe
rend goed en verbeterde rechtszekerheid;
5«,LC Lfif„LAMP* PAHfKENffA
n t jQrtN H'YftM rE RSuAH AND
riïifi-rr* i m nf mmn
GEO-INFO 2006-6
o
«iLipi HMIIIiri
P
<u
P
I JEA MIJ tl
1J U i
1 *T Itt
rr> *4
IdM
ÏH
ïh
G3
U
OJ
OJ
c/5
C3
TT
c
273
<a
1
