Lands
Commission
Commission
Secretariat
Land
Adjudication
Tribunal
Land Registration Division
Deeds Registration
Land Title Registration
Planning, Policy
Research Unit
Linkage
Central Records
Department of
Town and Country
Planning
Logistics Services
Bureau
Survey and Mapping Division
Geodetic Control
Cadastral
Mapping
Ministry of
Environment,
Science and
Technology
Ministry of Local
Government and
Rural
Development
Public Lands
Customary Lands
Property Valuation
The Public
een grotere rol voor maatschappelijke sectoren en Fig. 10. One-stop
marktpartijen in land-administratie; shop principe voor
verbeterd bestuur. grondzaken.
Eén van de cruciale factoren in het LAP is de harmonisatie
van inheems recht met het staatsrecht. Inheems recht is in
de grondwet gedefinieerd als de rechtsregels die volgens in
heems gebruik van toepassing zijn op de diverse gemeen
schappen in het land. Grote vraag is natuurlijk of eerst de
diverse inheemse systemen moeten worden geharmoni
seerd voordat afstemming met het staatsrecht kan plaats
vinden. In het algemeen wordt gesteld dat een aantal basis
principes geldig is voor alle inheemse systemen.
Voor de inheemse gebieden zullen zogenaamde customary
lands secretariats (CLS) worden uitgebouwd (wanneer ze al
aanwezig zijn) dan wel opgericht. Daar zullen, in plaats van
de voorheen gebruikelijke omzetting naar staatsrechten, de
inheemse rechten worden vastgelegd. Hiermee wordt
ondermeer beoogd de rechtszekerheid van kleine landge-
bruikers te verbeteren. Pilots zijn inmiddels gaande om er
varing op te doen met CLS. Het LAP kiest hiermee voor een
leertraject: middels het uitvoeren van pilots wordt gekeken
welke methoden en technieken het best geïmplementeerd
kunnen worden. In de Wassa Amenfï pilot zijn de rechten
van ruim vijfduizend boeren in een database opgeslagen.
Duidelijk is dat hierdoor veel informatie beschikbaar komt
maar dat de implementatie nog verre van gereed is.
Nederlandse inbreng
De Nederlandse inbreng was voor een regionale Afrikaanse
conferentie redelijk te noemen. Paul van der Molen en
Chrit Lemmen (beiden ITC/Kadaster) waren natuurlijk van
wege hun rol in FIG-commissie 7 (Cadastre and Land Manage
ment) aanwezig.
Van der Molen (fig. 11) schetste de recente ontwikkelingen be
treffende land-administratie. De laatste jaren heeft de ge
dachte postgevat dat het op grote schaal uitgeven van eigen
domsbewijzen (land titling) naar westers model niet altijd de
juiste weg is. De grote landhervormingsprogramma's in de ja
ren tachtig en negentig van de vorige
eeuw, dikwijls gefinancierd door de
Wereldbank, zijn niet succesvol geble
ken. Als het al lukte projecten af te ron
den (projecten bleken complex, duur en
langdurig), kwamen ze vaak de armen
niet ten goede met alle desastreuze ge
volgen van dien. Trends zijn nu om in
novatieve, goedkope en snelle metho
des te ontwikkelen en toe te passen. Re
latie met armoedebestrijding is een
speerpunt geworden. Een aantal landen
(bijvoorbeeld Lesotho, Tanzania, Ugan
da) doet inmiddels ervaring op met in
novatieve methoden. Daarnaast is een
multidisciplinaire aanpak noodzake
lijk. De Wereldbank heeft ook geleerd
van haar geschiedenis en is inmiddels
afgestapt van de grote kadastrale pro
jecten van vroeger. Het onderzoeksrap
port 'Land Policies for Growth and Po
verty Reduction' verwoordt het nieuwe
beleid van de Wereldbank. Een andere
beleidswijziging betreft de meer kriti
sche houding ten opzichte van de vroe
ger vrijwel standaard gepropageerde
Fig. 11. Paul van der Molen.
GEO-INFO 2006-6
