vrije landmarkt (koop); invoering van
een vrije markt zal in de toekomst
steeds kritisch worden bekeken.
Godfried Barnasconi (fig. 12) hield een
presentatie over de ontwikkelingen bij
het Kadaster. Hij besprak het belang
van toegankelijkheid van informatie,
het toenemende belang van de derde
dimensie in kadastrale registraties, de
ontwikkelingen rondom authentieke
registraties, het complementeren van
de registratie met huur, pacht en erf
dienstbaarheden. In de nabije toekomst
zal het Kadaster zich verder modernise
ren en haar werkgebied verder uitbrei
den. Vanuit de zaal werd de openheid
van het Kadaster geroemd, de mogelijk
heid dat j e op internet de prij s van on
roerende goederen kan opvragen is in
weinig landen gerealiseerd.
De inbreng van Kadaster en ITC in deze
conferentie is niet toevallig. Van der
Molen is bezig met het opzetten van
een School for Land Administration
Studies, een samenwerking tussen het
Kadaster en ITC.
De auteur van dit verslag (fig. 13) hield
een presentatie over inheemse rechten
in Zambia. Net als Ghana kent Zambia
een duaal systeem van State Land en in
heems land. State Land werd daar als su
perieur beschouwd. Door de invoering
van een nieuwe wet werd de mogelijk
heid geïntroduceerd om inheems land
om te zetten naar State Land. Echter, de
registratie verloopt doorgaans moei
zaam. Verder worden hiermee de rech
ten van de oorspronkelijke bewoners ge
schaad, zij verliezen dikwijls meerdere
(en vaak tweederangs) rechten op de
overgedragen grond. Alhoewel de rech
ten tweederangs zijn, kunnen ze van
groot belang zijn voor de levensbehoefte
van deze mensen, zoals het halen van brandhout, grazen van
vee, enz. De auteur pleit er voor om op eenvoudige wijze deze
inheemse rechten te registreren en te beschermen, zoals ook
in het Ghanese LAP wordt beoogd.
De laatste congresdag stond vooral in het teken van de ont
wikkeling van het Core Cadastral Domain Model. Het model
is grotendeels ontwikkeld door Chrit Lemmen (fig. 14) en
Peter van Oosterom (TU Delft). Zij beogen een standaard
model te ontwikkelen zodat instanties die een database
met kadastrale rechten willen opzetten niet elke keer het
wiel hoeven uit te vinden. Het model is zeer uitgebreid en
voorziet in opslag en management van state-rechten, in
heemse rechten en zelfs conflicterende rechten. In Afrika
zijn er natuurlijk vele, voor westerse begrippen, exotische
situaties mogelijk zoals:
stammen als rechthebbende;
rechten voor nomaden;
kadastrale percelen niet als planaire partitie;
temporele rechten (seizoensafhanlcelijk);
enz.
Het model is in Unified Modelling Language (UML) vastge
legd. De basis van het model vormt de trits Object-Recht-
Subject en de relaties daartussen (fig. 15):
1. De categorie Object valt uiteen in registerparcel, spag-
hettiparcel, pointparcel, textparcel, parcelcomplex en
deelperceel.
2. Persoon kan een natuurlijk of een niet-natuurlijlc per
soon zijn (organisatie, bedrijf, coöperatie, enz.), en groe
pen (gemeenschappen, stammen). Individuele personen
kunnen dan ook aan groepen worden gerelateerd zodat
de rechten die tot de groep toebehoren ook aan het indi
vidu zijn gekoppeld.
3. Onder rechten vallen ook restricties en verantwoorde
lijkheden. Alle hebben een juridisch document als bron.
Rechten zijn altijd verbonden met een persoon (of groep)
en een object. Het model is verder verfijnd om secundai
re rechten (zoals recht van overpad) op te nemen.
UN Habitat voert momenteel een programma voor pro poor
land management uit. Het ontwikkelt daartoe een Social Te
nure Domain Model (STDM). Onderdeel is onder andere het
model van het continuum of rights: het plaatsen van moge-
Fig. 12. Godfried Barnasconi. Fig. 13. Paul van Asperen. Fig. 14. Chrit Lemmen.
GEO-INFO 2006-6
Core Cadastral domain model (CCDM)