Op 18 en 19 mei 2006 werd in het
Byzantijns Museum in het
Griekse Thessaloniki de eerste
internationale workshop gehouden
van de verleden jaar ingestelde ICA
werkgroep Digital technologies in Car
tographic Heritage. Organisator was
prof. E. Livieratos die, samen met de
staf van het Geodetisch en Kartogra-
fïsch Instituut van de Aristoteles Uni
versiteit en van de Nationale Kaartver
zameling, een goed programma met
uitstekende lokale bijdragen had geor
ganiseerd. De circa zestig deelnemers
uit Europa, Afrika en Noord-Amerilca
kregen een programma voorgeschoteld
van acht sessies met in totaal veertig
voordrachten en twee tentoonstellin
gen. De bijdragen zullen verschijnen
als papieren proceedings én worden
opgenomen in het pas gelanceerde
web tij dschrift e_Perimetron dat is ge
wijd aan de wetenschap en technologie
van de geschiedenis van kaarten en
lcartografïe (www.maplibrary.gr/e_peri
metron).
De betreffende ICA-werlcgroep heeft
ook twee leden in Nederland, E. Koster
en J. Benavides die aan de Universiteit
in Groningen werken. Van de redactie
van e-Perimetron is oolc dr. Charles van
den Heuvel (KNAW) lid. Naast hen pre
senteerde oolc Elger Heere van de Uni
versiteit Utrecht een paper.
De sessies waren gewijd aan transfor
matietechnieken, het digitaliseren van
kaarten en luchtfoto's, 3D-reconstruc-
ties, het identificeren van terreinken-
merken op oude kaarten, analyse van
prelcadastrale informatiesystemen en
van coördinatensystemen. Highlights
waren presentaties over de 3D-recon-
structie van het vroeg negentiende-
eeuwse Beiroet op basis van kaarten en
tekeningen uit die tijd; van de British Li
brary over het opzetten van software
waarbij het idee van het bladeren door
een atlas virtueel wordt nagebootst; een
analyse van de manier waarop men
door middel van verschillende plaats-
Ferjan Ormeling
Opening van de workshop in Thessaloniki: v.l.n.r. prof. Livieratos
dr. Milan Konecny (president van de ICA), prof. Myron Myridis
(voorzitter Griekse Karto grafische Vereniging) en mevr. Tourta,
Directeur van het Byzantijns Museum en gastvrouw.
symbolen hiërarchie en dus structuur in de Peutingerlcaart
had aangebracht; een analyse van de coördinaten van Ptole-
meus die voor Griekenland zo nauwkeurig blijken dat ze
bruikbaar zijn voor het herkennen van archeologische sites;
en tenslotte een presentatie van het vrij te downloaden pro
gramma MapAnalyst voor de analyse van historische kaarten.
Aan de Universiteit in Thessaloniki kan men zowel lcarto
grafïe als geodesie studeren en die combinatie is wellicht de
oorsprong van de ontwikkeling hier van de vele analyse
technieken van oude kaarten. Met name een uitgebreide
studie van de kaarten van de kloosterrepubliek Athos dicht
bij Thessaloniki die in 2002 verscheen, is hier een mooi
voorbeeld van. Maar men heeft zich ook bezig gehouden
met geometrische analyses van de isolarii, Nederlands
kaartmateriaal uit de zeventiende eeuw van het Middel
landse Zeegebied en zelfs met de schilderijen van Vermeer
met hun vele nageschilderde landkaarten. In de Nationale
kaartverzameling die in Thessaloniki (en niet in de hoofd
stad Athene) is gevestigd, heeft men zich vooral toegelegd
op het digitaal ter beschikking stellen van kaartmateriaal;
een uitgelezen omgeving dus om er de aan de universiteit
ontwikkelde analysetechnieken op los te laten.
GEO-INFO 2006-7/8
Workshop Digitale analyse van
historisch kaartmateriaal