420
Graafschade is schade aan ondergrondse
kabels en leidingen ten gevolge van graaf
werkzaamheden. Een nieuw wetsvoorstel
beoogt deze schade te beperken. In mijn
promotie-onderzoek keek ik specifiek naar de
gevolgen van kwaliteit van geo-informatie. In
dit artikel geef ik aan de hand van acht vragen
een algemeen overzicht over de problematiek
en de gevolgen van het wetsvoorstel.
dr.ir. P.AJvan Oort
Wageningen
Universiteit,
Centrum
Ceo-lnformatie
chtereenvolgens worden de volgende acht vragen be
antwoord:
1. Wat was de aanleiding?
2. Wie zijn de belanghebbenden?
3. Hoe groot is het probleem?
4. Wat zijn de oorzaken en wat doet de wet?
5. Is de kwaliteit van de tekeningen een probleem?
6. Wat is de kans op graafschade?
7. Gevolgschade: het zwaard van Damocles dat de wet heeft
laten hangen?
8. Wat gebeurt er intussen op het vlak van ruimtelijke or
dening?
SOéST
Wat was de aanleiding?
Het softwarebedrijf HLA haalde in
2003 als klokkenluider de landelijke
media, in twee lange artikelen in het
NRC-Handelsblad, over de gevolgen
van mogelijke fouten/tekortkomin
gen in het KLIC-systeem. Deze aan
dacht viel samen met alarmerende
rapportages door de Raad voor Trans
port Veiligheid, NOVA-uitzendingen
en een rapport van het centrum onder
gronds bouwen (COB, 2003) over onvei
lige situaties van vooral gasleidingen.
Er werden kamervragen gesteld en er
ontstond de roep om wetgeving. Overi
gens stond dit onderwerp niet voor het
eerst op de agenda van de politiek. In Fig. 1. Een, bijna dagelijks, krantenbericht;
de jaren tachtig werd door VROM en schade en gevolgschade zijn onbekend.
nm dc Sicctibofstialt^ Mia
■wijkstraat eft Tof enHfM
Het wetsvoorstel in het kort
Het wetsvoorstel 'Informatie-uitwisseling
ondergrondse netten' beoogt graafschade
te verminderen, hoofdzakelijk door ver
plichtingen op het vlak van verbeterde in
formatie-uitwisseling en zorgvuldiger gra
ven. Voor wat betreft de informatie-uitwis
seling zijn de twee belangrijkste maatrege
len: (1) de wettelijke basis voor KLIC-online
en de overgang van KLIC naar het Kadaster
en (2) voor graafwerkzaamheden wordt het
doen van een KLIC-melding verplicht ge
steld. In het wetsvoorstel wordt een aantal
maatregelen voorgesteld om de kwaliteit
van de uitgewisselde informatie (de teke
ningen) te verbeteren: de terugmeldings
plicht, registratie van huisaansluitingen en
registratie van dode kabels en leidingen.
Het wetsvoorstel en overige documentatie
zijn te vinden op de website van EZ
www.ez.nl/content.jsp2objectid=42761
V&W een wetsvoorstel ingediend maar
dat werd uiteindelijk onder druk van
de lobby van nutsbedrijven ingetrok
ken [Kruif, 2005]. In plaats daarvan
zouden zij zelf de informatie-uitwisse
ling naar grondroerders toe organise
ren, resulterend in het huidige Kabels
en Leidingen Informatie Centrum
(KLIC). Op 7 maart 2006 hebben de mi
nisters van EZ en VROM het wetsvoor
stel 'Informatie-uitwisseling onder
grondse netten' bij de Tweede Kamer
ingediend. Het wetsvoorstel beoogt
door verbeterde informatie-uitwisse
ling graafschade te reduceren.
Wie zijn de belanghebbenden?
Alle betrokken sectoren (netbeheer
ders, grondroerders, verzekeraars, con
sultants, gemeentes) hadden een zeker
belang bij het bevestigen dat er een
probleem is. Algemeen geldt dat als je
als enige de problematiek bagatelli
seert terwijl de rest dat niet doet, je al
snel niet meer meepraat en uiteinde
lijk mogelijk slechter uit bent. Netbe
heerders zitten, volgens mij, het minst
op overheidsingrijpen te wachten. Net
beheerders hebben weliswaar belang
bij vermindering van graafschade
maar liefst wel op een manier waarbij
de voor hen verplichte investeringen
beperkt zouden blijven. Grondroer
ders zijn ontevreden over de informa
tie-uitwisseling en over ongunstige ju
risprudentie voor wat betreft aanspra
kelijkheid. Verzekeraars hebben een
belang bij het benadrukken van de
GEO-INFO 2006-10
Twee basisregistraties in wording
Wetsvoorstel
Informatie-uitwisseling
kabels en leidingen
St room stori n g
treft deel Soest
Duuwid WGttiflgrti
«nlnSwsta»#®™ g
vanaf df over dr*e
uur tonder srroonvH
tussen Utrecht ea Baaca v»w
stil. De ooreaak was «n kabcl
defect-