PJ M van de middag altijd 'eenzijdig' naar het zuiden valt; Zona Frigida Avstralis quam Periscii in- colunt - het zuidelijke poolgebied on der de zuidelijke poolcirkel (Circvlvs Antarcticvswaar van de inwoners door hun 'schaduw omcirkeld' wor den gedurende de pooldag als de zon niet op- of ondergaat maar de hele dag boven de horizon blijft. Langs de buitenrand van de aarde wor den de maximale lengte van de dag Diervm Longitvdoen de nacht (Longitvdo Noctivmaangegeven tijdens de zomer- zonnewende (omstreeks 21 juni) en de winterzonnewende (omstreeks 21 de cember). Boven de poolcirkels geeft Cel- larius de duur aan van de poolnacht, uit gaande van een constante lengte voor elk seizoen. Alleen bij de geografische polen geeft Cellarius aan dat de lengten iets van elkaar verschillen door de onge lijke lengten van de seizoenen. Bij de noordpool (Mundi Polvs Arcticvsduurt de poolnacht 178 dagen en 12 uur terwijl deze bij de zuidpool (Mundi Polvs Antarc ticvs) 186 dagen en 18 uur duurt. De hierboven genoemde schema's wor den nogmaals samengevat in een dia gram in de rechterbenedenhoek Habi- tationes) met een bespreking van de an tipoden en andere 'tegengestelde' punten op de aardsfeer: Antipodes Seu Antichthones - de anti poden die diametraal tegenover el kaar op de aardsfeer liggen; bijvoor beeld Spanje en Nieuw Zeeland, Perioeci - de streken die op dezelfde breedtegraad maar op tegengestel de lengtegraad liggen; bijvoorbeeld Nederland en de Aleoeten (Alaska), Antoeci - de streken die op dezelfde lengtegraad maar op tegengestelde breedtegraad liggen; bijvoorbeeld Japan en zuidoost Australië. Zoals in de meeste andere platen in de Harmonia Macrcosmica, zijn de randde- len van de plaat opgevuld met een fraaie titelcartouche en voorstellingen van engelen en dieren. van de zon 'tweezijdig' valt, dus noordwaarts of zuid waarts naar gelang het seizoen. Op sommige dagen van het jaar is de middagschaduw zelfs 'afwezig', op andere dagen zal de middagschaduw 'lang' of'kort' zijn; Zona Temperata Avstralis cujus Heteroscii tncolx - de zuidelijke gematigde zone waar de schaduw van de zon bij het begin Literatuur Gent, R.H. van, Andreas Cellarius. Harmonia Macrocosmica of 1660: The Finest Atlas of the Heavens. Taschen, Köln, 2006. GEO-INFO 2006-12 heteroskieten en periskieten

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2006 | | pagina 33