Drs. R. van der
Wiele, hoofd Geo
en Vastgoedinfor
matie, gemeente
Amsterdam
Er komt een stelsel van zes Basisregistraties aan. De stu
diefase is bijna ten einde en vrijblijvendheid moet inge
wisseld worden voor praktische toepassing. De ministeries
van BZK en VROM doen concrete(re) voorstellen en vragen
de gemeenten mee te denken en zich voor te bereiden.
Achtergrond
Dat bij de overheid de linkerhand vaak niet weet wat de
rechterhand doet, is al een oude en steeds terugkerende
klacht over die overheid. Door het toepassen van meer auto
matisering zou dat veranderen, dacht men. Eind jaren ne
gentig werd echter geconstateerd dat, ondanks alle automa
tisering, de informatiehuishouding van de overheid nog
steeds weinig effectief was. Binnen de vele overheidsorgani
saties werden en worden enorm veel verschillende geauto
matiseerde administraties bijgehouden. Dat is niet alleen
inefficiënt maar ook ineffectief wegens de onduidelijkheid
over de aard en/of de actualiteit van de gegevens.
Basisregistraties
Bij voorstellen voor de verbetering van het overheidshande
len, zijn basisregistraties de afgelopen jaren een belangrijk
sleutelbegrip geworden. Basisregistraties kunnen op gege-
vensniveau een einde maken aan veel irritaties en onbe
grip. De bedoeling is namelijk dat gegevens die op meerde
re plaatsen binnen de overheid worden gebruikt voortaan
slechts op één plaats worden verzameld, beheerd en ge
waarborgd. Alle overige overheidsinstanties zijn verplicht
van diezelfde gegevens gebruik te maken en mogen de gege
vens niet meer zelfstandig inwinnen en beheren.
Omdat men besefte dat de realisering een complex proces
is, heeft het Rijk zich beperkt en is begonnen met zes basis
registraties als zodanig aan te wijzen (fig. 1). Op termijn
kunnen ook andere registraties, zoals bijvoorbeeld de Ken
tekenregistratie of een Polisadministratie een wettelijke sta
tus krijgen.
mant! Fig. 1. Het stelsel
van basisregistraties
van dit moment.
0VI
Jubeltonen of klaagzangen?
Omdat we in Amsterdam al een jaar of drie met de inrich
ting van basisregistraties aan de gang zijn, hebben we ge
merkt dat het inrichten geen simpele invuloefening is en bo-
GEO-INFO 2006-12
vendien is de samenhang in het stelsel
van de registraties verre vanzelfspre
kend. Onze ervaringen langslopend,
kom ik tot de volgende opmerkingen.
Positief
Basisregistraties krijgen een
wettelijke basis
In Amsterdam wordt al 25 jaar gepro
beerd om zelf als grote organisatie een
duidige basisbestanden in te richten.
Dat is tot nu toe altijd stukgelopen op
de vrijblijvendheid van gemeentelijke
diensten en stadsdelen waardoor er op
papier wel een systeem bestond maar
in de praktijk betekende dit eigenlijk
onvolledig en kwalitatief slecht onder
houden bestanden. Deze situatie lever
de voor alle organisaties weer voldoen
de argumenten op om zich te onttrek
ken aan centrale sturing en door te
gaan met het zelf verzamelen van gege
vens voor hun werkprocessen. Het lan
delijk ontwikkelde beleid heeft er in ie
der geval voor gezorgd dat iedere Am
sterdamse gemeentelijke organisatie
nu accepteert dat er slechts één organi
satie-onderdeel is dat expliciet tot taak
heeft de voorgeschreven gegevens vast
te leggen. Daarmee is ook de harde
noodzaak ontstaan om interne ge
meentelijke werkprocessen op elkaar
af te stemmen.
Basisregistraties Adressen en
Gebouwen (BAG)
Op basis van de landelijke richtlijnen
is het in Amsterdam goed mogelijk ge
bleken om een Adressenregistratie en
een Gebouwenregistratie in te rich
ten. Alle regels die gelden voor in
houd en proces zijn nu beschreven en
in een gemeentelijk reglement vastge
legd. Aan de inrichting van de regi
straties is een grote opschoonopera-
tie, het project 'Return to sender',
(fig. 2), vooraf gegaan zodat bijvoor
beeld meer dan vijftigduizend dubbe
le adressen (circa 10% van het totaal)
uit de administratie zijn verwijderd.
Met de nieuwe adresregistratie kun
nen vele onbetrouwbare adresregi
straties bij andere gemeentelijke dien
sten en externe partijen, zoals bijvoor
beeld het Kadaster, worden opge
schoond of opgeruimd.
Hoera, de Basisregistraties komen eraan?