Geo-Info in Onderzoek en Onderwijs
Déja vu en intrinsiek
besturen
Ramon Hanssen
Sommige mensen kunnen erg goed
weggooien. Mijn buurman heeft laatst
zijn huis opgeruimd en dozen vol spul
len die hij niet meer gebruikte simpel
weg weggegooid. Ik behoor niet tot de
ze categorie mensen. Ilc kan niks weg
gooien; stel je voor dat ik iets nog eens
nodig mocht hebben! Dientengevolge
puilt mijn huis dan ook flink uit. Een
van de zaken die ik erg moeilijk kan
weggooien, zijn boeken en tijdschrif
ten. Stapels oude, half gelezen tijd
schriften liggen thuis op doorname te
wachten en stof te vangen.
Het aardige van het bewaren van tijd
schriften is dat sommige artikelen en
berichten zeer snel verouderen, en dat
wordt dan ook pijnlijk duidelijk wan
neer je een tijdschrift van een paar
jaar oud inkijkt. Vol trots worden daar
in bijvoorbeeld 'nieuwe' plannen ge
presenteerd waarbij een 'probleem' op
de kaart wordt gezet en vervolgens
wordt aangetoond dat het aanwenden
van een bepaalde methode zal leiden
tot een betere situatie. Vooral bestuur
ders grijpen de gelegenheid graag aan
om hun visie en plannen tot verbete
ring van de wereld openbaar te maken.
Wanneer je zo'n berichtje een paar
jaar na verschijnen leest, wordt vaak
duidelijk hoe zeer ze er soms naast
zaten. Het 'project' is ondertussen ge
start maar daarna heeft nooit meer
iemand er iets van gehoord of het is to
taal anders afgelopen. Inmiddels zijn
de toenmalige bestuurders vertrokken
en hebben nieuwe bestuurders gecon
cludeerd dat ze zich toch vooral op de
toekomst moesten richten, hun eigen
visie moesten ontwikkelen en zich
vooral niet met hun voorgangers moes
ten afficheren. Exit plannetjes. Een
mooi voorbeeld is de vermeende priva
te financiering van de Betuwelijn.
Kent u deze ervaringen? Het leuke er
van is dat je met een beetje oefening
dit type berichten lijkt te gaan herken
nen op het moment dat ze verschij
nen. Een mooi voorbeeld is de 3TU
federatie van de universiteiten van
Delft, Eindhoven en Twente. Zes Centers
of Excellence worden opgericht, dit moe
ten de boegbeelden worden van be
paalde typen onderzoek in Nederland.
Door 'afspraken te maken over zwaar
tepunten binnen de CoE's vullen de
onderzoekers elkaar aan en kan massa
worden bereikt' staat in het 3TU
communiqué. Om dit proces verder
kracht bij te zetten zijn verder Centers
of Competence gevormd: 'herkenbare
verzamelingen van vakgenoten op een
breed onderzoeksterrein'. Dit is een
'multidisciplinaire doorsnede van de
faculteiten van de drie TU's die het
meest betrokken zijn bij een vakge
bied'. Wanneer u me nog volgt dan nu
de mooiste quote uit het communiqué:
'de herkenbaarheid is af te lezen aan
logo's en postbusnummers, waarmee
wordt geïllustreerd dat het centrum
een sterke speler is op het veld van
NWO, industrie en "Brussel"
Nou wil ik niet cynisch doen hoor, de
betrokken bestuurders hebben onge
twijfeld hart voor de zaak en afgelopen
maart heeft het kabinet vijftig miljoen
euro uitgetrokken om dit alles te on
dersteunen: goed voor de wetenschap!
Maar toch beklijft het déja vu gevoel
dat ik zo'n berichtje over een jaar of
vijf nog eens onder een stoffige stapel
tijdschriften zal tegenkomen waarbij
de Centers of Excellence/Competence al
weer lang in de vergetelheid verdwenen
zullen zijn, gewoon omdat de wind
weer vanuit een andere hoek is gaan
waaien. Ik heb dit wel eens intrinsiek
besturen genoemd: besturen om het
besturen. Hoeveel beter zou het zijn
wanneer de onderzoeksfondsen ge
woon direct bij de betrokken groepen
terecht zouden komen, zonder daar
logo's en postbusnummers voor te
moeten instellen. Gaat u nog oude tijd
schriften weggooien binnenkort?
Ramon Hanssen, Universitair hoofddocent,
Instituut voor Aardobservatie en
Ruimtevaartsystemen (DEOS),
Technische Universiteit Delft
E-mail: r.fhanssen@tudelft.nl
GEO-INFO 2007-1
