Workshop over de integratie van locatiegebonden
diensten in toerisme en cultureel erfgoed
Verslag
Op 21 november 2006 organiseerde EPOCH, het Europe
an Research Network of Excellence in Open Cultural
Heritage, de workshop 'Integration of Location Based Sys
tems in Tourism and Cultural Heritage' in Brussel. EPOCH
heeft als doel het gebruik van digitale technologie in
erfgoed en toerisme te ondersteunen en te optimaliseren.
Locatiegebonden diensten (LBS) liggen momenteel aan de
basis van een aantal nieuwe mogelijkheden om museale,
culturele en toeristische informatie op locatie te ontsluiten
met behulp van bijvoorbeeld GPS, REID en WLAN. Tijdens
de workshop gaven specialisten uit heel Europa een uiteen
zetting van hun projecten waarbij deze nieuwe technologie
toegepast wordt in de erfgoed- en toeristische sector.
Musea, erfgoedorganisaties en toeristische diensten zijn
momenteel op zoek naar nieuwe manieren om cultureel
erfgoed en toeristische bezienswaardigheden beter door de
bezoekers te laten beleven. In Nederland draagt het rapport
'eCultuur: van i naar e' van de Raad voor Cultuur hiertoe
bij: digitalisering moet dus niet meer een doel op zich zijn
maar de aanzet voor het integreren van cultuur in een digi
tale maatschappij. Zo ontstaan er op dit moment op ver
schillende plaatsen digitale fiets- en wandelroutes, digitale
stadsgidsen en multimedia museumgidsen, maar zonder
een degelijk beheer- en onderhoudsplan. Zo lopen deze digi
tale projecten al snel het risico verouderde informatie te be
vatten of technisch niet meer ondersteund te worden. Bo
vendien worden verantwoordelijken van musea, erfgoedor
ganisaties of toeristische diensten vaak afgeschrikt door
onzekerheid of digitale systemen wel gebruiksvriendelijk
zijn voor zowel de bezoekers als het personeel dat de appa
raten aanbiedt. De presentaties tijdens de workshop keken
voorbij de technologie en besteedden aandacht aan de as
pecten van integratie, onderhoud van deze technologie en
de methodologie om deze systemen te maken.
Voor de lunch werd het publiek meegenomen langs locatie
gebonden projecten op verschillende schaalniveaus: in mu
seumkasteel het Muiderslot, de wijk Castello in Venetië, de
stad Rome en in de provincie Noord-Holland. Maar waar
kan een dergelijke workshop beter starten dan in Rome, de
bakermat van de westerse cultuur? Het gebruik van LBS is
hier ingebed in het 'Experience Roma' programma van de
Romeinse Kamer van Koophandel en de gemeente Rome,
dat innovatie op het gebied van cultureel toerisme stimu
leert. In de toekomst zullen toeristen ieder op hun eigen
manier een locatiegebonden tocht door Rome onderne
men: langs de hoogtepunten van de archeologische opgra
vingen, de belangrijkste winkelcentra en modehuizen of
juist langs de religieuze bezienswaardigheden. In samen
werking met de Domus Academy is hier omheen een studie
programma gestart dat LBS niet los ziet van de inhoud en
economische waarde: studenten volgen cursussen in geo-in-
formatica maar ook kunsteducatie en
bedrijfskunde.
De locatiegebonden wandeling 'Histo
ry Unwired' door Venetië liet zien dat
technologie het ook mogelijk maakt
om aan de ene kant toeristen mee te
voeren naar de minder bekende plek
ken in de stad en om aan de andere
kant de privacy van bewoners te waar
borgen. Aan de hand van verhalen die
wijkbewoners vertellen, worden bezoe
kers met locatiebewuste multimedia-
mobieltjes meegenomen door de wijk
Castello die normaal gesproken door
de meeste toeristen wordt overgesla
gen. Soms worden bezoekers uitge
daagd 0111 bepaalde plekken te betre
den, waarna zij 'premium content' te
zien krijgen, bijvoorbeeld een extra ver
haal of video. Tegelijkertijd worden be
zoekers langs vaste paden geleid om de
overlast voor de overige wijkbewoners
te beperken. Betreden zij dan toch pri-
véterrein - een typisch voorbeeld van
geografische red-lining - dan worden
zij juist berispt door de 'premium con
tent' op andere locaties niet te tonen.
Beide voorbeelden toonden duidelijk
hoe locatiegebonden diensten op een
duurzame manier ingezet kunnen
worden ten behoeve van cultureel-toe-
ristische wandelroutes. Na de lunch
werd in de presentaties ingegaan op de
technologie waarop deze locatiegebon
den diensten zijn gebaseerd. Twee
voorbeelden uit Vlaanderen toonden
dat locatiebepaling niet alleen een be
langrijke technologische basis vormt
maar ook de mogelijkheid om samen
te werken en informatie uit te kunnen
wisselen. Het 'Walkonweb'-project van
de KU Leuven werkt samen met de Bel
gische en Franse topografische dien
sten om kartografische ondergronden
voor de toeristische routes over de
grens heen op een eenduidige manier
te kunnen visualiseren. Daarnaast is in
samenwerking met een uitgeverij van
toeristische gidsen een platform opge
zet, waarmee auteurs eenvoudig rou
tes en locatiegebonden informatie
Edward'
j$iac Giliavry
redactew
GEO-INFO 2007-2
