Fig. 2. Satellietbeeld
met de GPS-stations
die de basis vormen
van de geometrische
infrastructuur in
Nederland, foto van
een GPS-antenne-
mast en hyperlink
naar de NCG-publi-
catie naar aanlei
ding van RDNAP-
TRANS™2004.
RD naar ETRS89 en terug met RDNAP-
TRANS™2004 maakt het gebruik van RD
en ETRS89 door elkaar nu al mogelijk.
Hoewel de introductie van het Europese
satellietnavigatiesysteem Galileo grote
gevolgen zal hebben voor de precisie
van navigatieontvangers en voor de
beschikbaarheid van satellietsignalen
in bebouwd en bebost gebied, zal dit
voor de geometrische infrastructuur
geen grote gevolgen hebben. Wel valt
te verwachten dat dit de huidige trend
waarin er steeds minder behoefte is aan
passieve punten zal versterken.
Hiërarchie
De nauwkeurigste bepaling van ETRS89 in Nederland wordt
gerealiseerd door stations van het wereldwijde netwerk IGS,
het Europese netwerk EPN en het Actief GPS-Referentiesy-
steem voor Nederland (AGRS.NL). Dit zijn GPS-ontvangers
van de TU Delft, het Kadaster en Rijkswaterstaat AGI, die de
basis voor de geometrische infrastructuur in Nederland vor
men. Hiermee staan deze punten het hoogst in de hiërarchie
van referentiepunten. Daarna komen de referentiepunten
die direct ten opzichte van het AGRS.NL bepaald worden:
GPS-kernnetpunten en gecertificeerde GPS-stations. De laat
ste categorie is die van de klassieke RD-punten (het onder
scheid in punten van le, 2l' en 3l' orde bestaat niet meer).
Omdat de klassieke RD-punten veelal niet geschikt zijn voor
GPS-metingen, zijn sinds de jaren negentig ruim vierhonderd
punten van het GPS-kernnet hiervoor beschikbaar. Dit zijn
RD-punten die goed bereikbaar zijn en vrij zicht op de hemel
hebben. Van de GPS-kernnetpunten worden zowel coördina
ten in RD, NAP als in ETRS89 gepubliceerd. Deze punten wor
den éénmaal per jaar gecontroleerd door ze ten opzichte van
de AGRS.NL-stations in te meten. Deze bij houdingsmetingen
worden niet meer door de afdeling RD uitgevoerd maar door
speciaal daarvoor opgeleide kadastrale landmeters.
Nadeel van het GPS-kernnet is dat bij gebruik hiervan twee
GPS-ontvangers nodig zijn, waarvan er één op het GPS-kern-
netpunt achtergelaten moet worden. Een oplossing hiervoor
is het inrichten van een eigen basisstation dat desgewenst
door de RD gecertificeerd kan worden. Een andere optie is
gebruik te maken van RTK-dienstverlening, waarbij met be
hulp van bijvoorbeeld een mobiele telefoon correcties ver
kregen worden uit een landelijk netwerk van GPS-stations.
Dergelijke diensten worden commercieel aangeboden door
de bedrijven 06-GPS en LNR Globalcom.
Door het gebruik van GPS worden de vele duizenden klassieke
RD-punten veel minder gebruikt en daarom worden deze niet
meer preventief maar slechts nog op verzoek gecontroleerd.
De toekomst van de Rijksdriehoeksmeting
(vanaf 2007)
Door de toenemende Europese samenwerking zal vaker de
behoefte ontstaan om gebruik te maken van ETRS89. Voor
lopig zijn voor veel gebruikers echter de voordelen van RD
groter dan de voordelen van ETRS89. De omrekening van
Literatuur
Denekamp, J„ De afdeling Rijksdtie-
hoeksmeting, in Geodesia 1985-10
Lobé, G.J.I.M., De geschiedenis van de
Rijksdriehoeksmetingin Geodesia
1985-10
Pouls, H.C., De driehoeksmeting of tri
angulatie, in Caert-Thresoor, 1989-3
Salzmann, MA., J. van Buren en
G.J.I.M. Lobé, De Rijksdriehoeksmeting
sluit aan op Europa; RD is voorbereid
op de toekomst, in Geodesia, 2000-9
PITH SCHURE - LA LICORNE
Een klein dorp in de grote wereld. Bokhoven 2007,
19,50 (zie www.lalicorne.nl)
Dit debuut van de auteur als schrijver van een historische
roman is een apart boek met aparte illustraties over voor
al het Brabantse Bokhoven. Bespreken van romantiek,
avontuur en revolutionaire historie (1790-1800) past min
der in dit tijdschrift. Tot die illustraties, waarvan het boek
aangeeft dat afdrukken te bestellen zijn, behoren eigen
bewerkingen van de kadastrale kaart van Bokhoven uit
1822 en van 'oude stafkaarten van onbekende oorsprong'.
De stichting De Hollandse Cirkel kreeg een presentexem
plaar als dank voor verstrekte informatie. Landmeter
Pieter Bijnen (Waalre 1751-1831) komt zelfs metend in
het boek voor. ("In de verte nadert een stofwolk. Hij richt
de kijker op één van de meetlatten die voor hem rechtop
worden gehouden en buigt voorover om de eerste lezing
te doen: vier komma drie. acht. In de groter wordende
stofwolk wordt hij de contouren van enkele rijtuigen on
der begeleiding van een dozijn ruiters gewaar. Nu moet
hij nog opschieten ook. Hij draait de kijker naar de twee
de meetlat, buigt, stelt bij en meet: vijf punt twee...") De
landmeter komt nog nadrukkelijker aan de orde in een
volgend deel. aldus de auteur.
Adri den Boer
Google mw«—i«
11 i Mg
Link: http://maps.google.nl/ (zoeken naar: http://
www.agrs.nl/agrs/referentiestations.hml)
W3RTIW9M
(ASWON)
)6S-£Pt«.AC,ftSHL
CEO-INFO 2007-5
