Zijn er al Europese
bestanden voor INSPIRE?
iHSll
Geo-Info in Praktijk
Inspire komt eraan. Na de definitieve
goedkeuring in november 2006 kunnen
we nu serieus aan het werk om databe
standen klaar te maken voor Inspire.
De vraag rijst: is er al wat beschikbaar
aan Europese bestanden? EuroGeograp-
hics (EG), de organisatie van Europese
National Mapping and Cadastral Agen
cies (NMCA's), maakt zich druk om er
voor te zorgen dat tenminste de basis
referentiebestanden voor elkaar komen
en dat deze vanuit de NMCA's worden
aangeleverd. Dat vergt nog heel wat af
stemming en overleg tussen alle Euro
pese partners. Hoewel we in Nederland
worden aangekeken op het uitvinden
van polderen, lijkt het overeenstem
ming verkrijgen op Europees niveau
polderen in optima forma.
Maar wat is er al aan datasets? De Topo
grafische Dienst Kadaster werkt al jaren
mee aan Europese datasets, niet voor
INSPIRE maar vanuit de wens dat de be
standen afkomstig uit de verschillende
landen toch geharmoniseerd dienen
te worden. Enkele producten liggen al
op de plank. Ik zal ze hier doornemen,
want het vermoeden bestaat dat deze
toch nog onbekend zijn voor veel Ne
derlandse gebruikers.
Al sinds de jaren tachtig van de vorige
eeuw wordt er gewerkt aan het harmo
niseren van administratieve grenzen
binnen Europa. Eigenlijk al vanaf het
begin dat de automatisering zijn in
trede deed, probeerde men de grenzen
van Europa in één bestand te krijgen.
Uiteraard nuttig voor de Europese ge
meenschap om allerlei statistieken te
verwerken in kaarten. De eerste versie
zag het licht onder de naam SABE, het
geen staat voor Seamless Administra
tive Boundaries of Europe. Dit bestand
is samengesteld op basis van de gege
vens die de NMCA's verstrekken. In de
beginfase leverde dat veel problemen
op. Los van de vaak onvergelijkbare
administratieve indelingen van de ver
schillende landen, denk aan gemeenten
en provincies (NL, Be), departementen
(Frankrijk), Kreisen, Regierungsbezir-
ken en Landern (Duitsland), waren er de
uitwisselingsproblemen van de digitale
bestanden (als die al beschikbaar wa
ren). Echter die problemen zijn al lang
overwonnen en het bestand wordt re
gelmatig geiipdate en is inmiddels om
gedoopt tot EuroBoundaryMap (EBM).
Vanuit het wereldwijde initiatief Glo
bal Map (GM) is in Europa het bestand
EuroGlobalMap (EGM) ontstaan. Global
Map heeft tot doel een werelddekkend
geharmoniseerd bestand op te bouwen
als basis voor milieu-monitoring en
duurzame economische ontwikkeling
en wordt samengesteld op de schaal
1:1.000.000. De bestanden worden door
de afzonderlijke landen geproduceerd
op basis van de Europese specificaties.
EuroGeographics heeft het initiatief
hiertoe genomen. De coördinatie en on
derlinge afstemming van de bestanden
wordt begeleid door de Finse National
Land Survey en een aantal NMCA's die
de coördinatie voor een beperkt aantal
omringende landen verzorgen.
Een bestand met meer details betreft
het EuroRegionalMap (ERM). Dit be
stand wordt vervaardigd op de schaal
1:250.000. Ook deze data dienen door
de deelnemende landen op basis van
de voorgeschreven specificaties te wor
den geleverd. In Nederland is ERM ge
baseerd op TOP250vector. Dit bestand
is redelijk ingrijpend bewerkt om het
in lijn te brengen met de ERM-specifi-
caties. Vanaf 2004 is ERM van 7 landen
beschikbaar. In de loop van 2007 zijn de
gegevens van 32 landen beschikbaar,
waarmee de EU25 en de EFTA landen
zijn afgedekt. Het Nationaal Geogra
fisch Instituut van België coördineert
de productie.
Een ander project van EG betreft Euro-
GeoNames (EGN). Dit project beoogt het
samenstellen van uitgebreide geharmo
niseerde gazetteers (namenregisters)
van Europa. Het dient onder meer om
de geografische namen in alle talen en
varianten kenbaar te maken. Denk maar
eens aan Aken (Nederlands) Aachen
(Duits) en Aix-la-Chapelle (Frans), waar
mee allemaal dezelfde plaats wordt
Nico Bakker
bedoeld. In allerlei geografische en
administratieve bestanden levert dat
nu de nodige zoekproblemen op. Op
dit moment worden door een project
groep, onder leiding van het BKG (Bun-
desamt fur Kartographie und Geowesen
in Frankfurt am Main), de specificaties
verder uitgewerkt. Het doel is uiteinde
lijk dat elk land locaal een geharmoni
seerde database beschikbaar stelt (en
onderhoudt) die via webservices ontslo
ten kan worden. In eerste instantie zal
de database beperkt zijn tot woonplaat
sen en algemene geografische namen
als rivieren meren, gebergte- en streek
namen. Later zullen ook straatnamen
nodig zijn.
Een recent initiatiefis de samenstelling
van EuroDEM. Dit betreft een Europees
digitaal hoogtemodel dat als basis moet
dienen voor het maken van orthofoto's
uit satellietbeelden. Dit wordt gebruikt
voor het samenstellen van een Land
Cover dataset. Ook hiervoor levert TDKa-
daster de benodigde hoogtegegevens.
De bovengenoemde bestanden EBM,
EGM en ERM zijn zeker bruikbaar voor
INSPIRE, maar voor veel toepassingen
nog lang niet gedetailleerd genoeg.
Voor INSPIRE moeten we toch naar een
detailniveau overeenkomend met topo
grafische kaarten op de schaal 1:10.000
a 1:25.000. Het harmoniseren daarvan is
veel moeilijker gezien de uiteenlopende
specificaties/legenda's van de huidige
kaartseries in de Europese landen. Hier
voor zijn de eerste stappen ook gezet.
De EuroGeographics Expert Group on
Information and Data Specifications
werkt aan het vergelijken van de legen
da's van digitale kaarten van meerdere
Europese landen om een gezamenlijke
legenda vast te stellen. De verschillen
zijn groot, zowel voor wat betreft de
datamodellen als de definities van de
objecten. Van de volgende objectklas
sen zijn vergelijkingen gemaakt: admi
nistratieve indelingen, hydrografie en
transport (wegen en spoorwegen).
Het daadwerkelijk harmoniseren van
de datasets op dit schaalniveau zal ech
ter nog veel tijd en moeite kosten.
Nico Bakker,
Directie Strategie en Beleid, Kadaster
E-mail: Nico.bakker@kadaster.nl
GEO-INFO 2007-5
