Plattegrond van Moskou uit de Atlas Maior van Joan
Blaeu, 1662
Plan of Moscow in the Atlas Maior by Joan Blaeu, 1662
Deze plattegrond van Moskou is te vinden in de Atlas
Maior van Joan Blaeu uit 1662. De plattegrond was
vijftig jaar eerder door Hessel Gerritsz. gegraveerd naar
een Russisch origineel uit ca. 1597-1599 en is wellicht door
kroonprins Feodor Godunov (1589-1605) als schoolwerk ge
kopieerd. De Amsterdamse koopman Isaac Massa heeft die
tekening mee naar Amsterdam genomen. De lange Latijnse
tekst beschrijft vooral de verdedigingswerken, die de stad in
vier secties verdelen: in het centrum Kitaygorod, met muren
die tussen 1534 en 1538 zijn gebouwd, en het aangrenzende
Kremlenagrad (het Kremlin). Daaromheen aan drie zijden
Tzargorod, de stad van de tsaar, met haar negen kilometer
lange muur met 28 torens, tussen 1583 en 1593. Daarbuiten
ligt Skorodum, omgeven met een aarden wal met houten
muur uit 1591.
De kaarten en atlassen, uitgegeven door de Amsterdamse
kartografen in de zeventiende eeuw, werden wereldwijd
verspreid. De kaarten waren niet altijd originele Nederland
se kaarten, zoals deze plattegrond van Moskou aantoont.
Maar de voorbeelden waarnaar Amsterdamse uitgevers hun
kaarten maakten zijn vaak nauwelijks bekend. De Neder
landse commerciële lcartografie leverde daarmee een van
de belangrijkste elementen in de verspreiding van geogra
fische kennis in die periode. Het Utrechtse onderzoekspro
gramma Explolcart (Peter van der Krogt) heeft als doel de
door Nederlanders in het verleden geproduceerde kaarten
te bestuderen, te analyseren en bekend te maken door mid
del van lcartobibliografieën, facsimiles en boeken voor een
groter publiek. De Atlas Maior, die in 2005 door de Keulse
uitgeverij Taschen uitgegeven is, is een voorbeeld van deze
laatste categorie boeken (origineel in Österreichische Natio-
nalbibliothelc).
This plan of Moscow can be found in the Atlas Major by
Joan Blaeu from 1662. The plan was engraved 50 years
before by Hessels Gerritsz after a Russian original from
around 1597-1599 and may have been copied by the crown
prince Feodor Godunov (1589-1605) as school work. The Am
sterdam trader Isaac Massa took that drawing with him to
Amsterdam. The long Latin text describe the fortifications
that divide the city: in the centre Kitaygorod with the wall
built between 1534 and 1538 and the adjacent Kremlena
grad (the Kremlin). Tzargorod, the city of the tzar surrounds
this from three sides with nine kilometers of wall and 28
towers, built between 1583 and 1593. Outside is Skorodum,
surrounded by earthen walls and wooden fences from 1591.
The maps and atlases, published by Amsterdam cartograp
hers, were distributed across the world during the 17th
century. The maps were not always Dutch originals, as
highlighted by this plan of Moscow. However, the examples
for the Amsterdam publishers are hardly known. Thus, the
Dutch commercial cartography contributed significantly
to the distribution of geographic knowledge in that period.
The Utrecht research programme Explolcart (Peter van der
Krogt) aims to investigate the maps produced by the Dutch
in the past and to analyze and popularize these by cartobi-
bliographies, facsimiles and books. The Atlas Maior, publis
hed in 2005 by the Taschen publishers from Cologne, is one
example (original from the Austrian National Library).
http://cartography.geog.uu.nl/explokart/
CEO-INFO 2007-6 Special
