l'ïflfp
In de jaren 1885 tot 1894 werden de peilen gecorrigeerd
(genormaliseerd). Ter vergelijking werd het verbeterde peil
NAP genoemd. In 1879 was de Rijkscommissie voor Graad
meting en Waterpassing (fig. 16) ingesteld ter uitvoering
van de landelijke Rijksdriehoekmeting en de Rijkshoogte
meting, de (eerste) Nauwkeurigheidswaterpassing. De Rijks
driehoeksmeting werd ingegeven door de wens Nederland
op te nemen in de Midden-Europese graadmeting die op
Pruisisch initiatief werd ondernomen en door de bevinding
dat het uit de Franse tijd daterende Nederlandse Driehoeks-
net niet aan de nauwkeurigheidseisen daarvoor voldeed.
De Nauwkeurigheidswaterpassing, voortgekomen uit een
Pruisisch verzoek om het Duitse hoogtenet aan te sluiten
aan het Amsterdamse peil, leidde in 1885 tot de invoering
van het Normaal Amsterdams Peil (NAP), dat meteen in on
derhoud werd genomen door de Algemene Dienst van Rijks
waterstaat. In 1879 werd Pruisen aangesloten op het NAP.
Het peil heet hier Normal Null (NN NAP). In 1973 volgden
andere Europese landen. De bijhouding van de uitkomsten
van de Rijksdriehoeksmeting (RD) werd per 1930 overgedra
gen aan het Kadaster (fig. 17).
2) portvrijdom:
meestal overheids
diensten die hun
post in het bin
nenland kosteloos
konden verzenden.
3) Voorfilatelie of
eo-filatelie: alle
poststukken uit de
periode dat er nog
geen postzegels
werden uitgege
ven: in Nederland
vóór 1852.
Pas in 1986 bracht de PTT een postzegel
uit naar aanleiding van driehonderd
jaar Amsterdams Peil (1982) (fig.18).
De Meetkundige Dienst en de
wegenaanleg
Zeker in het begin van de negentiende
eeuw waren de vaarwegen van essenti
eel belang voor het vervoer van vracht,
personen en post (fig. 19). Ook al stel
den de wegen niet veel voor, het open
baar vervoer van personen en goederen
via de diligence was een groot succes
(fig. 20). De onderhoudstoestand van de
wegen ging in het begin van de twintig
ste eeuw door bezuiniging steeds verder
achteruit, wat leidde tot een groeiend
ongenoegen. Onder aanvoering van de
ANWB werd in 1925 het breed samenge
stelde 'Programma Comité voor Wegen
verbetering' opgericht. Dit leidde tot de
DIENST.
104-N f i "r^*:
FABR1KA;
Fig. 17. dienstbriefkaart Landmeter van het
kadaster, Goes 1011/1927 (portvrijdom).
Qe C?/f Ui jt/
J-lt tc 7rL /t u a 7/
ricbt.KJUh.t h liutiu ^"..4
oüdt fcé int.*.' 1'iArlU e
2tJ.4Li<t wa
vu /- h.
Fig. 19. voor filatelistische11 briefomslag
geschreven 27/8/1810 met de schuit van
6 ure naar Amsterdam.
Fig. 21. Postwaardestuk: adreswijziging met
machinestempel "Programma Comité voor
Wegenverbetering".
DIENST
Departement van Waterstaat
No 824.
Üc Ingenieur
1 dc Directie Weeenverbetering
Fig. 22. dienstenveloppe van de directie
Wegenverbetering naar Düsseldorf van
17 juni 1936; (dienstpost naar buitenland
was niet portvrij).
Fig. 16. dienstbriefkaart Rijkscommissie
voor Graadmeting van Rotterdam
22-9-1906 (vlagstempel Nederland) naar
Delft 22-9-1906 portvrijdom2]).
Fig. 18. maximumkaart 300 jaar NAP
met op de postzegel MD-rayonchef
B.H.W. (Bèr) Benda.
Fig. 20. voorfilatelistische brief van Amster
dam naar 's-Gravenhage; buiten de post om
per diligence. Geschreven: per Nachtdilig
21-8-1850, Port 10c.
ÖOriTSNBACH
Fig. 23. gelegenheidsstempel opening
Amsterdam-Rijnkanaal, 21/5/1952.
GEO-INFO 2007-7/8
