JAsLL
Wegenbelastingwet (30 december 1926)
en het Rijkswegenplan 1928, vastgesteld
bij KB van 4 juni 1927 (fig. 21).
Nadat de Wegenbelastingwet in de Ka
mer was behandeld (1926), werd er bij
Rijkswaterstaat een aparte dienst op
gericht voor de aanleg van wegen: de
directie Wegenverbetering (fig. 22).
Tot 1931 werden de meetkundige voor
bereidingen voor de wegenaanleg uit
gevoerd door de regionale dienst die
met de aanleg van het wegenproject
in kwestie was belast, of door een van
de specialistische wegendiensten (het
district Wegentechniek en de directie
Wegenverbetering). Vanaf 1.931 nam
de MD een groot deel van die taak
over. De verschillen met de vroegere
werkwijze kenmerkten zich naast de
systematische vastlegging aan het
landelijke coördinatensysteem ook
door de betere samenwerking met de Landmeetkundige
Dienst van het Kadaster. Dit leidde er toe, dat de metingen
van de MD ongewijzigd opgenomen werden in het kadas
trale archief.
Het in 1893 voltooide Merwedekanaal, tussen Amsterdam
en de Merwede, vormde een belangrijke schakel in het goe
derentransport tussen Amsterdam en het Duitse industrie
gebied. De toenemende grootte van de Rijnschepen en
het groeiende aantal binnenvaartschepen belemmerden
echter al na een aantal jaren na voltooiing van het kanaal
steeds meer een vlotte verkeersafwikkeling. De vele brug
gen vormden nogal eens hinderlijke obstakels en de slui
zen waren niet in staat deze groeiende scheepsvloot te
verwerken. Er werd besloten tot de aanleg van het Amster
dam-Rijnkanaal, wat ook, zoals vermeld, mede de door
braak was tot de oprichting van de Meetkundige Dienst.
Op 21 mei 1952 werd het vernieuwde kanaal geopend, dat
later ook voor duw- en containervaart geschikt werd ge
maakt (fig. 23).
Fig. 24. geïllustreerde briefkaart Landaan
winning Zuiderzee (1926).
J?*" ,ri
Fig. 25. maximumkaart pijlerdam Ooster-
schelde, Burgh/Haamstede, 7/10/1986.
Fig. 26. maximumkaart
opening Schelde/Rijn
verbinding, 20/9/1975.
Fig. 27. bijzondere briefkaart gewijd aan
de nieuwste provincie met op de linkerzijde
van de kaart een gedeelte van het Staats
blad nr. 354 uit 1918 afged rukt; ook staan
2 pioniers van het eerste uur afgebeeld, de
Drontenaren E. de Boer en W. F.dink van de
afdeling Landmeten van de RIJP.
Fig. 28. frankeerstempel
dienstkring Schelde-Rijn.
V
0068 ct
Landmeters waren niet weg te denken
bij de aanleg van grote waterbouwkun
dige werken, zoals de Zuiderzeewerken
(fig. 24), de Deltawerken (fig. 25) en ver-
beteringswerken aan vaarwegen (fig.
26). Voor de Zuiderzeewerken werd door
het departement in 1919 een aparte
Dienst der Zuiderzeewerken opgericht
die pas in 1971 werd ingevoegd in Rijks
waterstaat. Deze dienst verzorgde zelf
het landmeten en karteren en in 1947
leidde dat tot een formele Afdeling
Landmeten bij de Rijksdienst van de IJs-
selmeerpolders die tot medio 1990 be
stond (fig. 27). De Deltawerken werden
ondergebracht in een projectorganisa
tie van Rijkswaterstaat zelf en daarbij
speelde haar MD een onmisbare rol.
Een belangrijke taak van de MD was
het vervaardigen van beheerslcaarten,
nu Digitale Topografische Bestanden
(DTB's Nat en Droog). In de dertiger
jaren van de vorige eeuw werd daar al
een begin mee gemaakt. Voor de behe
rende regionale directies was en is het
van groot belang dat er goede beheers
lcaarten zijn van de voltooide werken.
Vond het maken daarvan in eerste in
stantie plaats aan de hand van terrein
metingen, later deed men dat door fo-
togrammetrische kartering aangevuld
met bij metingen in het terrein.
De bestaande infrastructuur wordt
beheerd door de wegen- en waterdis
tricten - tot medio 2006 dienstlcringen
(fig. 28) - die het beeld bepalen dat de
299
De Meetkundige Dienst en de aanleg bij waterwerken
-
-
V; 'jfo
Aan de inwoners
van de nieuwe
provincie Flevoland
Flevoland
RUKSWATÊH STAAT
dlonstkrinc Schelde-Rijn
POST
HR 8283
IJ t oTsTaTPo
De Meetkundige Dienst en het
beheer van de waterstaatswerken
BrUËPKiV\RT-(mTE PQSTOË
"ZlNEDERiaUÜC
PAVs-Bas :l
VOLK.ERAK
THOLEN.
BERGEN OP ZOOM
ANTWERPEN
AWVERS
GEO-INFO 2007-7/8
