zoals tijd. Door de introductie van de
GIS-toepassing 'GeoDataViewer' is het
gebruik van de planningsinformatie
sterk toegenomen, met name bij de
zijdelings bij de projecten betrokken
medewerkers, de politiek en het ma
nagement. Ook bij de afstemming tus
sen de diverse projecten in een buurt
of wijk en in de communicatie tussen
afdelingen en burgers geeft een kaart
beeld met achterliggende info vaak net
een beter inzicht.
Sinds 2003 beschikt de gemeente Lely
stad over de GeoDataViewer, een web-
based viewer die gebruik maakt van
web-engine Geomedia Webmap (van
Intergraph). Deze GIS-toepassing geeft
op snelle en eenvoudige wijze toegang
tot een schat aan gegevens. Er kunnen
kaarten mee worden bekeken en afge
drukt en veel databases kunnen wor
den geraadpleegd. Alle medewerkers
kunnen bestanden opvragen die zijn
opgeslagen in Oracle Spatial databa
ses. Sinds januari 2007 is het mogelijk
om alle fysieke projecten op te vragen.
Vrijwel alle fysieke projecten zijn in
getekend als feature in de kaart van
Lelystad in het programma GeoMedia
van Intergraph. Het programma toont
al deze features, oftewel projecten,
in één scherm. Medewerkers kunnen
hiermee in één oogopslag zien waar
welk project zich bevindt in de stad
of welke projecten in een bepaald ge
bied operationeel zijn en welke status
zij hebben. Door met de muiscursor
te bewegen over een feature, licht de
geselecteerde feature op en verschijnt
de bijbehorende projectnaam op het
scherm. Door vervolgens te klikken op
Fig. 3. De planning
van een ruimte
lijk project in de
GeoDataViewer in
PDF-formaat.
de feature worden op het scherm gegevens uit de bijbeho
rende database getoond (projectnaam, boekingsnummer
van de administratie, verantwoordelijke projectleider met
foto en PDF-formaat van de actuele planning van het pro
ject). Belangrijker nog is, dat naast het afbeelden van een
aantal ruimtelijke kenmerken (objecten, plannen, enz.),
per onderwerp wordt doorverwezen naar verschillende ge-
gevensbeheerders binnen de gemeente. Zo is makkelijk te
achterhalen wie welke gegevens beheert. Ook is het moge
lijk om ruimtelijke selecties te maken van het aantal projec
ten in een geselecteerd gebied van de stad, of te selecteren
op een bepaald kenmerk van projecten, zoals projectleider
of type project. De weergave van ruimtelijke projecten is
slechts één van de mogelijkheden om ruimtelijke elemen
ten in de GeoDataViewer te visualiseren. Daarnaast kun
nen onder andere bouwvergunningen worden opgevraagd
of routes voor gevaarlijke stoffen en glasvezelverbindingen
zichtbaar worden gemaakt.
Uit de reacties van mensen die wat verder weg van het pro
ject staan, blijkt dat de viewer veel wordt gebruikt en dat
men enthousiast is over de mogelijkheden ervan. Het gaat
hier met name om directie, wethouders en raadsleden. Ook
wijkmanagers en burgers zijn enthousiast. Projectleiders
en direct betrokken projectmedewerkers gebruiken het sy
steem soms om de nieuwe planningen te distribueren. Vast
staat, dat sinds collega's actuele planningsgegevens via het
kaartbeeld in de GeoDataViewer kunnen opvragen, het ge
bruik van de al twee jaar beschikbare PDF-jes van de plan
ningen zeer is toegenomen (fig. 4). Ook komen steeds meer
vragen naar speciale rapportages die niet via de GeoData
Viewer zijn op te vragen maar wel uit het planningspakket
te genereren zijn.
Het gaat hierbij bijvoorbeeld om het inzicht dat de Milieu
dienst nodig heeft over waar wordt gegraven, onder andere
bij het bouwrijp of woonrijp maken. Hieruit valt te conclu
deren dat de vraag naar informatie stijgt wanneer gegevens
op een snelle en makkelijke manier ruimtelijk gevisuali
seerd en geactualiseerd kunnen worden met GIS. In de pro
jectgroepen worden geen planningen meer meegestuurd
maar wordt verwezen naar de kaart om de meest recente
planningen zelf af te drukken. Met enige regelmaat komen
collega's tot de ontdekking dat in de directe omgeving van
hun project een andere afdeling een ander project in voor
bereiding heeft. Hoewel dit voor een deel al was ondervan
gen door het wijkgerichte werken met coördinatiegroepen
op wijkniveau en coördinatoren is het beeld op de kaart
vaak krachtiger en dwingender. Ook komt het voor dat be
grenzingen van een project worden aangepast als gevolg
van een nadere beschouwing van het kaartbeeld. Betrokke
nen hebben nu in een eerdere fase een completer overzicht
van wat er wanneer in de stad staat te gebeuren.
Niet alleen binnen de gemeente wordt de GeoDataViewer
gebruikt. De nutsbedrijven bijvoorbeeld maken graag ge
bruik van het kaartbeeld uit de GeoDataViewer, gecombi
neerd met een op deze bedrijven toegespitste rapportage,
om te beoordelen waar kabels en leidingen moeten worden
gelegd of verlegd. Behalve de reeds aangeboden informatie
over ruimtelijke projecten, is er behoefte om in de database
ook start- en einddata van de projecten op te nemen, maar
omdat de definities van de start- of einddatum niet eendui-
1"
iï'OI Gjljorn-Zmd
S Inlrrnct Ixptoff
GIS als onderdeel van het plannings
systeem: Geomedia en de GeoData
Viewer
Gebruikerservaringen met de GeoDataViewer
CEO-INFO 2007-10