Fig. 4. Beelddata
bank Kaarten At
lassen, detail van de
Nieuwe Kerk uit de
Cornelis An thonisz.'
kaart van Amster
dam uit 1544.
ten Atlassen bevat nu ook die van Suriname vele kaarten.
Een enorm bestand aan kortgeleden geproduceerde digitale
kaartbeelden wacht op spoedige opname (fig. 4 en fig. 5).
Een nieuwe Kaartenzaal anno 2007
En nu is dan, na al deze voorprojecten, de Kaartenzaal ver
huisd. Het mag wel een succes genoemd worden dat de
Kaartenzaal als aparte entiteit, faciliteit, gehandhaafd is
gebleven in de nieuwe opzet. Kaartencollecties, zeker papie
ren, hebben het tegenwoordig in dat opzicht immers niet
gemakkelijk. Weliswaar is de Kaartenzaal organisatorisch
en ruimtelijk geen zelfstandige afdeling meer (hij is alleen
toegankelijk via de algemene Onderzoelczaal) maar hij is
nog steeds op een aparte etage ondergebracht. Zo kunnen
de kaarten en atlassen ongestoord én zonder anderen te sto
ren worden geraadpleegd. In principe is de zaal in ruimere
zin bedoeld voor de raadpleging van alle planomateriaal in
de Bijzondere Collecties, van foto's en prenten tot affiches
en andere ongebruikelijk grote objecten. De handbiblio
theek kon worden uitgebreid ten opzichte van de vroegere
situatie en de maximaal twaalf raadpleegplekken aan twee
royale kaartentafels hebben min of meer dezelfde capaci
teit behouden. Veel globes, enkele wandkaarten en het be
roemde Blaeukabinet geven aan dat we onmiskenbaar met
een kaartenzaal te maken hebben (fig. 6 en fig. 7).
Vanzelfsprekend zijn de elektronische faciliteiten aanmer
kelijk uitgebreid. Paradepaardje is de recentelijk geïnstal
leerde scanner met plotter, die op AO-breedte en 'oneindige'
lengte hoogwaardige reproducties kan uitdraaien. Deze
voorziening is in korte tijd bijzonder populair geworden.
Het apparaat wordt druk gebruikt voor het traditionele ko
piëren, maar vooral voor het scannen van kaarten ten be
hoeve van verdere toepassingen. Ook worden desgewenst
reeds beschikbare digitale beeldbestanden afgedrukt. De
afdrukken lijken bedrieglijk veel op de soms eeuwenoude
originelen. Een nieuwe scan wordt meteen opgeslagen voor
eventueel toekomstig hergebruik.
Ook aan de medewerkers is gedacht. Langs de straatzijde
van de Kaartenzaal zijn diverse werkkamers ingericht die,
tussen de daar opgestelde boekenkasten door, uitzicht geven
op het gebeuren in de Kaartenzaal enerzijds en het levendi
ge Rokin anderzijds. Uit het oogpunt van ruimte-efficiency
zijn ook een aantal collega's van andere secties (oude druk
ken, handschriften, historische universiteitscollectie) daar
F'ig. 5. Digitaal
schaduwbestand op
CD-Roms en DVD's
in het gelid.
Fig. 6. Een van de
raadpleegtafels
voor kaarten in
de nieuwe zaal.
Fig. 7. De scanner en
printer voor uiteen
lopende reproductie
doeleinden.
gehuisvest. Een royale balie midden in
de zaal maakt een optimaal overzicht,
toezicht en een doeltreffende assisten
tie mogelijk.
Papier en elektronen
Een grote verandering en uitdaging
is de onvermijdelijke zwaartepuntver
schuiving van actuele papieren kaar
ten naar kaarten die ook, of soms nog
uitsluitend, digitaal beschikbaar zijn.
Een nieuw collectioneringsbeleid zal
op dat gebied moeten uitkristalliseren.
Verder zal de ontsluiting, opslag en
beschikbaarstelling ervan een nieuwe
SyncMaster 740?
SAMSUNG -3
GEO-INFO 2007-11
